Na terenie niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz 22 listopada 1940 roku odbyła się pierwsza egzekucja poprzez rozstrzelanie. Tego dnia Niemcy zamordowali tam 40 Polaków – działaczy politycznych, przetrzymywanych w więzieniu w Katowicach.
Egzekucję 22 listopada przeprowadzono w związku z działalnością ruchu oporu na Śląsku, miała ona stanowić odwet za rzekome napaści na niemieckich funkcjonariuszy.
Egzekucja została wykonana na polecenie Wyższego Dowódcy SS i Policji na terenie Dolnego Śląska, Ericha von dem Bacha-Zelewskiego. W 1944 roku dowodził on z rozkazu Heinricha Himmlera formacjami SS, bestialsko tłumiąc powstanie warszawskie.
Komando składało się z członków formacji wartowniczych obozu Auschwitz, a za miejsce kaźni posłużył wykopany dół żwirowy. Obecnie teren ten należy do Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Tablica upamiętniająca ofiary egzekucji znajduje się na ścianie kościoła oo. Salezjanów (Zasole) w Oświęcimiu – informuje Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. (PAP)