Poczet papieży zatytułowany Liber Pontificalis podaje informację, iż Wiktor był synem niejakiego Feliksa zamieszkałego w prowincji Africa Proconsularis, zaś święty Hieronim twierdzi, iż miejscem pochodzenia Świętego jest południowa Italia. Liber Pontificalis odnotowuje również, że zginął on śmiercią męczeńską, choć nie jest to pewne z powodu braku źródeł i innych podań tradycji. W każdym razie Wiktor I zasiadł na tronie papieskim po świętym Eleuteriuszu około roku 189 i sprawował urząd Najwyższego Pasterza przez około dziesięć lat.
Rzym – Wieczne Miasto wpisane przez Boga w plan podboju świata dla kultury łacińskiej i religii chrześcijańskiej, stanowił – z wyjątkiem momentu, gdy święty Piotr rezydował w Antiochii – od początku siedzibę namiestnika Chrystusowego i stolicę Kościoła. Do pewnego momentu sprawowano jednak liturgię w języku greckim i dopiero za czasów Wiktora I łacina weszła do powszechnego użycia w Kościele rzymskim. Papież ten przyczynił się do rozwoju kultury języka łacińskiego w Kościele, a swoim autorytetem podniósł znaczenie Piotrowego tronu.
Trwał wówczas jeszcze spór o święcenie Wielkanocy. Wprawdzie data został ustalona jakiś czas wcześniej przez papieża świętego Sotera, ale niektóre wspólnoty odmawiały przyjęcia odgórnych ustaleń – tak było za pontyfikatu Wiktora, kiedy to biskupi Azji Mniejszej wystąpili przeciwko Ojcu Świętemu właśnie z powodu owej spornej daty. Święty, korzystając z Boskiej powagi swego urzędu, wyłączył ich ze wspólnoty Kościoła Powszechnego. Na szczęście dzięki zabiegom świętego Ireneusza, biskupa Lugdunum (czyli późniejszego Lyonu) udało się załagodzić ten konflikt. Ireneusz był także propagatorem zwierzchniej pozycji biskupa Rzymu opartej na sukcesji przekazanej Apostołom przez Chrystusa Pana.
Wesprzyj nas już teraz!
Za pontyfikatu świętego Wiktora nie wygasło jeszcze zarzewie herezji gnostyckiej, która rozwijała się od dwustu lat i przybierała nowe formy. Przyszło więc następcy Piotra walczyć z tą błędną nauką, a także z nową herezją – monarchianizmu, głoszącą fałszywe teorie na temat Trójcy Świętej. Papież był zmuszony ukarać ekskomuniką gnostyka Floryna i uczonego bizantyńskiego Teodota, sprzyjającego monarchianizmowi. Wiktor I był też pierwszym papieżem, który nawiązał kontakt z dworem bizantyńskim, dzięki czemu udało mu się przywrócić wolność wielu jeńcom chrześcijańskim, a wśród nich przyszłemu papieżowi świętemu Kalikstowi I.
Kościół wspomina św. Wiktora I 28 lipca.
FO
