Paryż odwołał szczyt francusko-brytyjskich ministrów obrony, który był zaplanowany na ten tydzień. Francuzi podjęli szereg działań dyplomatycznych, wyrażając protest wobec zawarcia porozumienia obronnego między USA, Australią i Wielką Brytanią (AUKUS) oraz anulowania z tego powodu kontraktu na budowę 12 konwencjonalnych łodzi podwodnych dla Australijczyków o wartości 90 mld dolarów. O porozumieniu Paryż dowiedział się z mediów w zeszłym tygodniu.
Ben Wallace, brytyjski sekretarz obrony i francuska minister Florence Parly mieli spotkać się na dwudniowym szczycie w Londynie i przemawiać w Radzie Francusko-Brytyjskiej.
Współprzewodniczący Rady, Peter Ricketts, były doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Wielkiej Brytanii potwierdził, że zgromadzenie elit zostało „przełożone na późniejszy termin” – podaje theguardian.com.
Wesprzyj nas już teraz!
Jeszcze w niedzielę Brytyjczycy wyrazili nadzieję, że do szczytu dojdzie. „Mamy silne i bliskie partnerstwo w dziedzinie obronności z Francuzami jako zaufanymi sojusznikami” – miał argumentować jeden z członków Rady, wskazując na wspólne operacje antyterrorystyczne w Mali i Iraku.
Paryż jednak pozostaje nieugięty, protestując przeciwko zawarciu porozumienia AUKUS, przewidującego przekazanie technologii jądrowej do Australii, gdzie ma być wybudowanych 8 okrętów podwodnych z napędem atomowym.
Francja w weekend odwołała ambasadorów w USA i Australii. Odwołanie szczytu obronnego ma być – w zamierzeniu Francuzów – dotkliwym skutkiem dla Brytyjczyków.
Amerykański prezydent Joe Biden, by uspokoić sojusznika z NATO, poprosił o rozmowę z Emmanuelem Macronem.
Rzecznik francuskiego rządu, Gabriel Attal zapowiedział, że w ciągu najbliższych kilku dni dojdzie do rozmowy telefonicznej obu prezydentów.
Do USA wybiera się w najbliższym czasie premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson i jego nowo awansowana minister spraw zagranicznych Liz Truss. Poza siedzibą ONZ, brytyjski lider uda się do Białego Domu.
W niedzielę wieczorem Johnson uspokajał Francuzów, mówiąc, że nie powinni martwić się paktem obronnym AUKUS, ponieważ „nasza miłość do Francji jest nie do wykorzenienia”.
– Jesteśmy bardzo, bardzo dumni z naszych relacji z Francją i ma to ogromne znaczenie dla tego kraju. To bardzo przyjacielska relacja – serdeczna ententa – która liczy ponad sto lat i jest dla nas absolutnie niezbędna – dodał.
Prezydent Francji nie zamierza wziąć udziału także w posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa ONZ. Zastąpi go podczas dorocznego spotkania światowych przywódców, minister spraw zagranicznych Jean-Yves Le Drian, który ostro potępił umowę AUKUS, mówiąc, że było to „wbicie noża w plecy.” Oskarżył sygnatariuszy umowy o „obłudę, pogardę i kłamstwa”.
„Francja jest szczególnie niezadowolona, że na spotkaniach dwustronnych i innych w ciągu ostatnich kilku miesięcy ministrowie z trzech krajów nie wskazali, co było planowane, a niektóre źródła dyplomatyczne twierdzą, że poczucie gniewu i zdrady w Paryżu wciąż jest niedoceniane” – komentuje theguarian.com.
Brytyjczycy twierdzą, że przekazanie wiadomości Francuzom pozostawiono Australijczykom, a w Canberze miały wystąpić z tego powodu spory. W rezultacie o porozumieniu i anulowaniu kontraktu Francuzi dowiedzieli się niecały tydzień temu z mediów.
Wielka Brytania przekonuje, że odpowiedziała na prośbę Australii dot. przekazania tajnej technologii napędu jądrowego dla okrętów podwodnych w marcu tego roku, technologii dzielonej przez nią wraz ze Stanami Zjednoczonymi na mocy umowy obronnej z 1958 roku. Australijczycy po uzyskaniu zapewnienia udzielenia wsparcia ze strony Londynu – jak twierdzą Brytyjczycy – bezpośrednio mieli zwrócić się do Stanów Zjednoczonych. Jednak ta wersja wydarzeń o „względnej bierności Brytyjczyków” jest podważana przez innych.
To sam Johnson chciał poszerzyć umowę o współpracy z Australią o atomowe okręty podwodne w następstwie brexitu.
AUKUS przewiduje nie tylko współpracę w zakresie produkcji łodzi o napędzie atomowym, ale także dzielenie się przełomowymi odkryciami w zakresie sztucznej inteligencji i obliczeń kwantowych między trzema krajami.
Źródło: theguardian.com
AS
