Rosji Władimir Putin i lider Chin Xi Jinping podczas wideokonferencji w dniu 15 grudnia zgodzili się, że należy stanowczo odrzucić ingerencję Zachodu w ich wewnętrzne sprawy oraz bronić wzajemnie swoich interesów bezpieczeństwa. Putin udzielił wsparcia Pekinowi w sprawie Tajwanu, a Xi Jinping wsparcia Rosji w sprawie żądania gwarancji bezpieczeństwa NATO.
Władimir Putin, który kilka dni wcześniej odbył podobną konferencję z prezydentem USA Joe Bidenem, wyraził nadzieję, że rozmowy rosyjsko-chińskie przyniosą pogłębioną refleksję nad „rozwojem stosunków rosyjsko-chińskich o wszechstronnym partnerstwie i interakcji strategicznej”. Jest to zdaniem Putina, wzór relacji między państwami w XXI wieku.
Rosyjski lider przypomniał, że w maju 2021 r. rozpoczęli „wspólną budowę czterech nowych bloków energetycznych dla elektrowni jądrowej w Chinach”, a w czerwcu odbyła się wideokonferencja z okazji 20. rocznicy ważnego traktatu rosyjsko-chińskiego [o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy]”. Obaj liderzy kontaktują się telefoniczne „na temat pilnych spraw międzynarodowych, w szczególności problemu afgańskiego”.
Wesprzyj nas już teraz!
Putin nawiązał do traktatu o dobrym sąsiedztwie i współpracy między obu krajami, który ma być w tym roku przedłużony na kolejne pięć lat. Ma on odzwierciedlać „głębokie historyczne tradycje przyjaźni i wzajemnego zrozumienia między narodem rosyjskim i chińskim”. Pomógł on też – zdaniem Putina – „wynieść stosunki [między obu krajami – przyp. AS] na bezprecedensowo wysoki poziom”.
– Pomiędzy naszymi państwami wykształcił się nowy model współpracy, oparty po części na zasadach nieingerencji w swoje sprawy i wzajemnej determinacji, by naszą wspólną granicę przekształcić w pas wiecznego pokoju i dobrosąsiedztwa – deklarował Putin, który poinformował o wzroście obrotów handlowych między obu krajami od stycznia do listopada br. o 31 proc. do 123 mld USD. Putin liczy na szybkie przekroczenie granicy 200 mld USD, tym bardziej, że oba kraje realizują szereg wspólnych projektów w energetyce i wysokich technologiach. Między obu krajami rozwija się także współpraca szczepionkowa.
Rosyjski przywódca akcentował również inne pola kooperacji, w tym w dziedzinie polityki zagranicznej i obrony, stwierdzając: Ścisła koordynacja współpracy Rosji i Chin na arenie światowej oraz odpowiedzialne wspólne podejście do bieżących problemów globalnych, stały się istotnym czynnikiem stabilności w stosunkach międzynarodowych. Jesteśmy aktywni na platformach takich jak Rada Bezpieczeństwa ONZ, Szanghajska Organizacja Współpracy i BRICS. Oba kraje przyczyniają się do tworzenia sprawiedliwego porządku światowego opartego na prawie międzynarodowym.
Putin wyraził nadzieję, że już w lutym – podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie, które zbojkotowały m.in. USA, Australia i Kanada – spotkają się osobiście. Ogłosił też, że lata 2022, 2023 będą rokiem rosyjskiej i chińskiej współpracy w zakresie wychowania fizycznego i sportu.
W części oficjalnej widekonferencji chiński przywódca Xi Jinping już na samym początku podkreślił, że jest to już 37. spotkanie obu liderów od 2013 roku. Chiński lider podziękował Putinowi za wysoką ocenę wzajemnych relacji i „stanowcze wspieranie działania Chin na rzecz ochrony ich kluczowych interesów narodowych i zdecydowanie sprzeciwianie się próbom wbicia klina między oba kraje”. Dodał, że „bardzo to docenia”.
Przedstawiciel Państwa Środka wprost wskazał, że chce omówić „plany zacieśnienia współpracy po pandemii”.
Mówił też, że obecnie dokonują się głębokie zmiany w stosunkach międzynarodowych i „są one ściśle powiązane z rozprzestrzeniającą się pandemią”. – Świat wszedł w okres zawirowań i wielkich zmian. Stosunki chińsko-rosyjskie przetrwały wiele różnych prób, udowodniły swoją żywotność i zyskały nowe życie – mówił Xi Jinping, zwracając uwagę na pogłębione relacje i wzajemne wspieranie się „w sprawach dotyczących żywotnych interesów drugiej strony oraz ochrony godności narodowej i wspólnych interesów”.
– Nasza dwustronna współpraca – twierdził – pokazała, że ma duże zalety i możliwości polityczne. Xi Jinping akcentował udaną współpracę w dziedzinie dużych projektów strategicznych i promocję wykorzystanie walut narodowych we wzajemnych rozliczeniach. Mówił także o mocarstwowej „odpowiedzialnej” polityce zagranicznej. Zaznaczył, że oba kraje opowiadają się za zjednoczeniem całej wspólnoty międzynarodowej w walce przeciwko pandemii i „utrzymaniem prawdziwej istoty demokracji oraz praw człowieka, co czyni je prawdziwymi twierdzami multilateralizmu i obrońcami międzynarodowej sprawiedliwości oraz równości”.
Xi Jinping wspomniał o ważnym przyszłorocznym XX Zjeździe Komunistycznej Partii Chin. Apelował, by Rosja i Chiny skupiły się na promocji realizacji „globalnej agendy rozwoju, dając tym samym przykład nowego typu stosunków międzynarodowych i wspólnoty, wspólnego przeznaczenia ludzkości”.
Zapraszając jeszcze raz na Igrzyska Olimpijskie wyraził nadzieję na otwarcie nowego rozdziału w stosunkach chińsko-rosyjskich w okresie po pandemii.
Po spotkaniu oficjalna agencja Xinhua cytowała wypowiedzi chińskiego przywódcy, jakie miały paść podczas rozmów za zamkniętymi drzwiami. Chiński lider miał wyrazić oburzenie, że „niektóre siły międzynarodowe pod przykrywką demokracji i praw człowieka ingerują w wewnętrzne sprawy Chin i Rosji oraz brutalnie depczą prawo międzynarodowe i uznane normy stosunków międzynarodowych”. Dlatego oba kraje winny zacieśnić współpracę, by wzajemnie bronić swoich interesów bezpieczeństwa.
Zdaniem zaś doradcy Władimira Putina, Jurija Uszakowa, prezydent Xi miał udzielić wsparcia Putinowi chcącemu uzyskać wiążące gwarancje bezpieczeństwa od Zachodu.
Podczas rozmów obaj liderzy mieli negatywnie odnieść się do nowego sojuszu między USA, Wielką Brytanią a Australią (porozumienie AUKUS). Putin i Xi są przeciwni także rozmowom strategicznym między Australią, Indiami, Japonią a Stanami Zjednoczonymi – Quad.
Oba kraje mają wzmocnić komunikację i koordynację w celu wywarcia presji na wspólnotę międzynarodową, by przyjęła „właściwy pogląd na demokrację” i obronę „uzasadnionych praw demokratycznych wszystkich krajów”.
Putin miał też zapewniać, że „żadna próba zasiania niezgody między Rosją a Chinami nigdy się nie powiedzie”.
Agencja Xinhua informowała o determinacji pogłębienia relacji w celu „ochrony podstawowych interesów obu krajów i poszanowania uczciwości oraz sprawiedliwości międzynarodowej”.
Xi miał też mówić o zdecydowanym odrzuceniu „aktów hegemonicznych i mentalności zimnowojennej pod przykrywką multilateralizmu i zasad”. Jednocześnie wyraził determinację w zakresie współpracy energetycznej.
Putin okazał wsparcie Chinom w kwestiach związanych z Tajwanem. Doradca Putina, Uszakow zaznaczył, że dwaj przywódcy dyskutowali o stworzeniu „niezależnej infrastruktury finansowej”, aby zmniejszyć zależność od zachodnich banków i podatności na sankcje z Zachodu.
Według amerykańskich mediów, przywódcy Rosji i Chin rozmawiali też o wspólnych manewrach wojskowych.
Obecnie sekretarz USA Antony Blinken przebywa w Indonezji, gdzie wygłosił przemówienie dot. otwartego Indo-Pacyfiku. Tymczasem magazyn „Foreign Affairs” w artykule pt. „Washington is Preparing for the Wrong War With China” autorstwa dwóch profesorów: Hala Brandsa i Michaela Backleya informuje, jakoby „Stany Zjednoczone poważnie podchodziły do groźby wojny z Chinami”. Przywódcy cywilni mieli polecić „opracowanie wiarygodnych planów obrony Tajwanu”. Autorzy przestrzegli Waszyngton przed ewentualnym wszczęciem „niewłaściwego rodzaju wojny”.
Źródło: en.kremlin.ru, en.people.cn, voanews.com, foreignaffairs.com, sbs.com, state.gov,
AS