W Dzień Żołnierza Niezłomnego IPN opublikowało raport ukazujący co udało się dokonać tej instytucji w roku 2021, głównie jeśli chodzi o poszukiwanie szczątek polskich patriotów zamordowanych przez Niemców i Sowietów. Prace archeologiczne prowadzone były w aż 72 miejscach w Polsce i zagranicą. Zaowocowały one odnalezieniem szczątków przynajmniej 138 osób. Ekshumowano m.in. szczątki Marszałka Polski Edwarda Śmigłego – Rydza.
W ubiegłym roku prace poszukiwawcze prowadzone były m.in. w Warszawie, Lublinie, Raciborzu, Łodzi i Zakopanem. W kwietniu, lipcu i sierpniu, na terenie dawnego Aresztu Śledczego nr III w Warszawie (tzw. „Toledo” siedziba NKWD i UB) w rejonie ul. Namysłowskiej, kontynuowano poszukiwania ukrytych grobów więziennych. Odkryto tam szczątki 11 osób. Na przełomie czerwca i lipca na cmentarzu parafialnym „Jeruzalem” przy ul. Ocickiej w Raciborzu przeprowadzono drugi etap poszukiwań ofiar komunizmu, straconych lub zmarłych w raciborskim więzieniu w latach 1947-52. Ekshumowano szczątki 6 osób.
W Lublinie w kwietniu i listopadzie na cmentarzu rzymskokatolickim przy ul. Unickiej, przeprowadzono w kilku lokalizacjach poszukiwania i ekshumacje szczątków 16 ofiar terroru komunistycznego straconych lub zmarłych w więzieniu na Zamku w Lublinie w latach 1944–54. To tylko niektóre efekty ubiegłorocznych prac specjalistów z biura poszukiwań IPN.
Wesprzyj nas już teraz!
W ciągu roku 2021 wszczęto też prawie 350 nowych spraw badawczych i zabezpieczono ponad 200 prób materiału porównawczego DNA od krewnych ofiar. Przeprowadzono także wizje lokalne w kilkudziesięciu miejscach w Polsce i kilkunastu na Litwie, Ukrainie, w Gruzji i Kazachstanie. Jesienią w 2021 r. miała miejsce uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom żołnierzy podziemia. Ogłoszono wówczas nazwiska 26 ofiar, których szczątki odnaleziono i zidentyfikowano w ramach prac prowadzonych przez IPN.
Wszystkie ogłoszone identyfikacje były możliwe dzięki zastosowaniu w badaniach genetycznych materiału porównawczego zarejestrowanego w Bazie Materiału Genetycznego IPN. Obecnie w programie CODIS znajduje się ponad 900 profili genetycznych, w tym ponad 500 pochodzących z odnalezionych szczątków.
Wiosną 2022 r. ruszy kolejny sezon prac poszukiwawczych realizowanych przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Zaplanowano badania m.in. w Warszawie (teren d. więzienia mokotowskiego oraz na Białołęce, ul. Skierdowska – kontynuacja; cmentarz na Bródnie) w Białymstoku i okolicach, w Lublinie (cmentarz przy ul. Unickiej) oraz w Łodzi (kontynuacja prac na terenie poligonu na Brusie). Trwają również przygotowania do kontynuacji prac poza granicami kraju.
Źródło – poszukiwania.ipn.gov
Adam Białous
