Inauguracja prac nowego parlamentu Włoch, która odbędzie się zapewne 13 października, potem wybór przewodniczących obu izb oraz konsultacje prowadzone przez prezydenta Sergio Mattarellę w sprawie powołania rządu – oto kolejne etapy instytucjonalne przewidziane na najbliższe tygodnie po wyborach parlamentarnych, które wygrała centroprawica na czele z partią Bracia Włosi. Rząd ma powstać do listopada.
Na razie prace kontynuuje dotychczasowy parlament. Od poniedziałku 10 października wstęp do obu izb, na razie w kwestiach formalnych, będą mieli nowo wybrani parlamentarzyści, by się zarejestrować.
Na obecnym, powyborczym etapie jedyną pewną datą jest 13 października, bo do tego dnia musi się odbyć pierwsze posiedzenie parlamentu XIX kadencji. Zgodnie z konstytucją Izba Deputowanych i Senat muszą zebrać się nie później niż 20. dnia po wyborach. Właśnie ta data wskazywana jest przez media jako pewny dzień inauguracji prac nowego parlamentu.
Wesprzyj nas już teraz!
To będzie pierwszy parlament Włoch, w którym na mocy zmian w konstytucji, zaproponowanych przez antysystemowe ugrupowanie Ruch Pięciu Gwiazd, zredukowano dwa lata temu liczbę zasiadających w nim osób. W Izbie Deputowanych zmniejszyła się ona z 630 do 400, a w Senacie z 400 do 200.
Według regulaminu inauguracyjnym obradom Senatu ma przewodniczyć najstarsza zasiadająca w nim osoba. Powinien to być mianowany dożywotnim senatorem były prezydent Włoch, 97-letni Giorgio Napolitano, ale uniemożliwia mu to stan zdrowia. Dlatego zadanie przewodniczenia obradom powierzono 92-letniej senator Lilianie Segre, również mającej dożywotni mandat.
W Izbie Deputowanych pierwsze posiedzenie poprowadzi na mocy przepisów najstarszy wśród wiceprzewodniczących poprzedniej kadencji. Będzie to Ettore Rosato, autor obowiązującej obecnie ordynacji wyborczej, nazwanej od jego nazwiska Rosatellum.
Gdy parlament zbierze się po raz pierwszy, wybrani zostaną przewodniczący obu jego izb. Do 15 października wszyscy parlamentarzyści muszą zadeklarować swoją przynależność do klubów i kół.
Dopiero po zakończeniu tych procedur w parlamencie będą mogły rozpocząć się konsultacje, które prezydent Sergio Mattarella przeprowadzi w sprawie powołania rządu. Najpierw zapozna się z opinią nowych szefów Izby Deputowanych i Senatu, a następnie zacznie przyjmować delegacje sił politycznych zasiadających w parlamencie.
Według włoskich mediów konsultacje mogą rozpocząć się około 24 października i potrwać dwa-trzy dni. To by znaczyło, że 27 października, po namyśle na temat wyniku konsultacji, prezydent może podjąć pierwszą decyzję w sprawie utworzenia rządu.
Jeśli sytuację polityczną po tych konsultacjach uzna za jasną, powierzy kandydatowi na premiera misję powołania Rady Ministrów. Wszystko wskazuje na to, że otrzyma ją liderka zwycięskiej partii Bracia Włosi Giorgia Meloni, która wydaje się najbardziej oczywistą kandydatką na szefa rządu. Już wcześniej dawała do zrozumienia, że ma gotową listę ministrów. Wcześniej ma ją przedyskutować z sojuszniczymi partiami – Ligą i Forza Italia.
Następnie osoba, która dostanie misję utworzenia rządu i zdecyduje się ją przyjąć, wróci do prezydenta ze składem gabinetu. Szef państwa może sprzeciwić się jakiejś kandydaturze, co miało już miejsce w przeszłości.
Scenariusz możliwych procedur na tym etapie przewiduje też inną ewentualność. Gdyby konsultacje nie doprowadziły do wyjaśnienia sytuacji politycznej, prezydent może powierzyć komuś inny rodzaj misji – „rozpoznawczej” – której celem byłoby sprawdzenie, czy są szanse na utworzenie koalicji rządowej. W 2018 roku, w tygodniach impasu po wyborach, takie zadanie otrzymali przewodniczący obu izb parlamentu. Obecnie jednak jest to mało prawdopodobne, bo blok centroprawicy ma absolutną większość w obu izbach i pełne szanse na powołanie koalicji, już wcześniej zapowiadanej.
Gdy rząd zostanie zaprzysiężony, w ciągu 10 dni musi otrzymać wotum zaufania w Izbie Deputowanych i w Senacie.
Średni czas powołania rządu we Włoszech wynosił w przeszłości od 30 do 35 dni, ale zdarzało się też, że trwało to znacznie dłużej. Przykładem są poprzednie wybory z 4 marca 2018 roku. Rząd, na czele którego stanął Giuseppe Conte, udało się powołać po długim impasie i poważnym kryzysie politycznym dopiero 1 czerwca. Obecnie niemal pewny wydaje się listopad, a w razie znacznego przyspieszenia – koniec października.
Źródło: Sylwia Wysocka (PAP)
Meloni jako premier to szansa na realne zmiany w kraju i w Unii Europejskiej
