W Davos ukraiński minister ds. cyfryzacji poinformował, że Polska wysłała najnowszą partię urządzeń Starlink na Ukrainę. W sumie sojusznicy i partnerzy mieli zapłacić za dostarczenie i serwisowanie około 30 tysięcy egzemplarzy sprzętu od Elona Muska. KE niebawem przedstawi nowe regulacje, które mają konkurować z programem zwalczania inflacji w USA i chińskim programem budowania dobrobytu. Chiny nie wrócą do gospodarki centralnie planowanej. Chcą postępu globalizacji. Czekają nas trudne lata z powodu nałożenia się na siebie licznych kryzysów. Koniec ery pozyskiwania taniego pieniądza. Metaverse wpłynie na decyzje polityczne. Słaby postęp technologii 5G – tego między innymi można było dowiedzieć się podczas paneli Światowego Forum Ekonomicznego, które od 16 stycznia odbywa się w silnie strzeżonym szwajcarskim kurorcie.
Kilka dni przed rozpoczęciem tygodniowego spotkania Światowe Forum Ekonomiczne tradycyjnie opublikowało Raport Globalnego Ryzyka.
Wesprzyj nas już teraz!
Opracowanie przedstawia opinię blisko 2 tysięcy ekspertów i przedsiębiorców związanych ze Światowym Forum Ekonomicznym. Odmalowany przez nich obraz przyszłości jest raczej ponury. Wskazuje się na „koniec ery dostępu do taniego finansowania długu” i będzie to miało „ogromne konsekwencje dla rządów, firm i osób prywatnych, rozszerzając nierówności wewnątrz i między krajami”.
Politycy przyjeżdżają do Davos, by na marginesie oficjalnych spotkań móc porozmawiać w cztery oczy o różnych sprawach, przyciągnąć inwestycje i biznesmenów albo – tak jak ukraiński minister transformacji cyfrowej Michaił Fiodorow – spróbować załatwić jakąś sprawę.
Ukraiński minister ds. cyfryzacji: spotkanie z szefem ds. moderacji treści Tik Toka
Fiodorow spotkał się m. in z szefem Tik Toka ds. moderacji treści, zabiegając o przywrócenie usuniętych postów i zablokowanych ukraińskich kont relacjonujących przebieg wojny.
Przy okazji mówił dziennikarzom, że Warszawa wysłała na Ukrainę najnowocześniejszą partię urządzeń Starlink i opłaci kontrakty związane z ich serwisowaniem. Niebawem kolejne 10 tys. urządzeń przekażą Niemcy, które także pokryją rachunki za urządzenia oraz sześcio- lub ośmiomiesięczne umowy serwisowe. – Nie płacimy za nie z budżetu państwa – oznajmił ukraiński minister, dodając jednak, że Elon Musk sprzedaje sprzęt w promocji.
Powrót do zimowych spotkań „twarzą w twarz”
Po trzech latach od ogłoszenia tzw. pandemii przywódcy światowi, miliarderzy , dziennikarze i przedstawiciele wybranych organizacji pozarządowych spotkali się znowu w zimie w Davos, by dyskutować o tym, jak sobie poradzić „w podzielonym świecie”. Panele tradycyjnie poświęcone są zagrożeniom geopolitycznym, promocji technologii Czwartej Rewolucji Przemysłowej, zrównoważonemu rozwojowi, ale i kwestii „praw człowieka”, do których niektórzy uczestnicy zaliczają aborcję, czy też tak zwane homo-małżeństwa. W tym roku przypada 75. rocznica przyjęcia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, stąd też przewidziano więcej spotkań w gronie aktywistów i ekspertów, którzy rozmawiają i będą rozmawiać na temat szeroko rozumianych praw.
Współpraca w podzielonym świecie
Tematem tegorocznego spotkania bankowców, szefów korporacji, miliarderów i polityków, a także aktywistów i artystów, które zaczęło się w poniedziałek a zakończy w piątek 20 stycznia, jest „Współpraca w podzielonym świecie”. Chociaż zabrakło prezydenta USA czy lidera Chin, pośród delegacji z różnych krajów znajdują się czołowi ministrowie odpowiedzialni za politykę ekonomiczną, klimatyczną, cyfryzację itp. Są senatorzy, posłowie, gubernatorzy i włodarze miast.
Zaproszenia nie wysłano do rosyjskich przywódców i biznesmenów, obłożonych sankcjami, chociaż ci ostatni w dużej mierze finansowali poprzednie edycje. Organizatorzy podają, że do Davos zjechało 2700 liderów ze 130 krajów, w tym 52 szefów państw/rządów. Nie zaproszono m.in. Elona Muska, który dawniej odmawiał przyjazdu do szwajcarskiego kurortu.
Klaus Schwab: trzeba budować bardziej zrównoważony i odporny świat
Szef Światowego Forum Ekonomicznego Klaus Schwab zaznaczył podczas mowy otwierającej wydarzenie, iż liczne kryzysy pogłębiają podziały i powodują fragmentację krajobrazu geopolitycznego, a liderzy muszą nie tylko zająć się pilnymi, krytycznymi potrzebami ludzi, ale także położyć podwaliny – do końca obecnej dekady – pod „bardziej zrównoważony i odporny świat”.
– Widzimy różnorodne siły polityczne, gospodarcze i społeczne, które powodują zwiększoną fragmentację na poziomie globalnym i krajowym. Aby zająć się podstawowymi przyczynami tej erozji zaufania, musimy zacieśnić współpracę między sektorem rządowym i biznesem, tworząc warunki dla silnego i trwałego ożywienia gospodarczego. Jednocześnie należy uznać, że rozwój gospodarczy musi być bardziej odporny, bardziej zrównoważony i nikogo nie należy pozostawiać w tyle – mówił Schwab, nawiązując do Agendy 2030.
Dodał, że „pandemia” przyspieszyła „głęboką transformację systemową świata”. – Na arenie międzynarodowej zmierzamy do tego, co niektórzy nazwaliby chaotyczną mozaiką mocarstw, supermocarstw, wschodzących potęg, średnich potęg, a także dużych potęg współpracujących i mediów społecznościowych, które coraz bardziej konkurują o władzę i wpływy – dodał, stwierdzając, że to spowodowało wzrost fragmentacji i konfrontacji.
„Świat osiągnął punkt zwrotny” w związku z problemami egzystencjalnymi, w tym „zmianami klimatu”, eksploatacją przyrody i zagrożeniami incydentami jądrowymi.
Schwab wyraził obawę, że „skrajne ubóstwo i wirusy” mogą doprowadzić do wyginięcia dużej części ludzkości, dlatego konieczne jest budowanie bardziej pokojowego, odpornego, integracyjnego i zrównoważonego świata z pomocą nowych technologii i dzięki współpracy, ludzkiej dobrej woli i pomysłowości.
Szefowa KE ganiła Chiny i USA za konkurowanie z Europą. Zapowiedziała nowe regulacje, w tym dotacje dla przedsiębiorców z budżetów państw
W Davos szefowa KE, Ursula von der Leyen apelowała o połączenie – a nie konkurowanie – sił Europy i USA w obliczu agresywnej walki Chin o hegemonię na świecie.
Przedstawiając wielki plan utrzymania konkurencyjności europejskiego przemysłu – poprzez… przyciąganie „zielonych” technologii i inwestycji związanych z klimatem – przyznała, że europejscy przedsiębiorcy obawiają się odpłynięcia inwestycji z powodu amerykańskiej ustawy o redukcji inflacji. Przewiduje ona „pakiet zielonych dotacji” w wysokości 369 miliardów dolarów.
– Następne dziesięciolecia przyniosą największą transformację przemysłową naszych czasów – być może największą w całej historii – oświadczyła von der Leyen. – A ci, którzy opracują i wyprodukują technologię, która będzie podstawą gospodarki jutra, uzyskają największą przewagę konkurencyjną – dodała, szacując, że do 2030 r. rynek technologii „czystej energii” ma by wart około 650 mld dol., trzykrotnie więcej niż obecnie.
Ta transformacja musi nastąpić przy współpracy sojuszników, a nie w konflikcie – przekonywała szefowa UE, która zapowiedziała szereg nowych istotnych regulacji dla przemysłu europejskiego m.in. nową ustawę o zerowej wartości netto dla przemysłu (Net-Zero Industry Act, która ma uprościć wydawanie pozwoleń dla nowych zakładów produkcyjnych wykorzystujących „czystą technologię” (np. OZE, sztuczną inteligencję), przyspieszyć ich wdrażanie i ułatwić finansowanie; ustawę o surowcach krytycznych (chodzi o stworzeniu sojuszu z innymi krajami np. z USA i Ukrainą, by uniezależnić się od Chin, od których obecnie Europa jest w 98 proc. zależna). To jest tzw. pierwszy filar polityki przemysłowej Zielonego Ładu.
Drugi filar to regulacje zezwalające na tymczasową i ukierunkowaną pomoc z budżetów państw dla zakładów produkcyjnych o strategicznym znaczeniu, by przeciwdziałać „przekupstwu” chińskiemu, przez co ze Starego Kontynentu uciekają tam europejscy producenci.
Trzeci filar związany jest z kształceniem siły roboczej na potrzeby tak zwanej transformacji zeroemisyjnej (np. inicjatywa Europejskiego Roku Umiejętności).
Czwarty filar przewiduje przyspieszenie działań w celu zawarcia umów handlowych z krajami Ameryki Południowej, Kanadą, Wielką Brytanią, Nową Zelandią, Australią, Meksykiem oraz Indiami i Indonezją.
Von der Leyen zapowiedziała „wykorzystanie wszystkich naszych narzędzi do zwalczania nieuczciwych praktyk, w tym nowego rozporządzenia w sprawie subsydiów zagranicznych” Chin.
Prezydent Andrzej Duda: więcej broni dla Ukrainy
Prezydent RP Andrzej Duda w oficjalnym panelu z udziałem przedstawicieli z krajów Europy Wschodniej zaznaczył, że najnowocześniejsza broń jest kluczem do tego, by Ukraina nie przegrała z Rosją na polu bitwy. Wyraził nadzieję, że Berlin wreszcie zezwoli na wysłanie kompanii niemieckich czołgów Leopard 2 na Ukrainę, na co Warszawa potrzebuje zgody sąsiada. Wicekanclerz i minister gospodarki Robert Habeck powiedział, że jego państwo nie powinno stać na przeszkodzie ku temu. Duda mówił, że prezydent Ukrainy konsekwentnie prosi o jedno: więcej broni.
Żona Zełenskiego: apel o poparcie 10-punktowego planu pokojowego prezydenta Ukrainy
Żona Zełenskiego, a także inni przedstawiciele Kijowa apelowali o wsparcie świata dla 10-punktowego planu pokojowego zaproponowanego przez prezydenta Ukrainy. Przewiduje on m.in. wycofanie wojsk rosyjskich z terenów okupowanych, rozliczenie zbrodniarzy wojennych i wypłatę odszkodowań wojennych.
Kissinger poparł włączenie Ukrainy do NATO
Były sekretarz stanu USA Henry Kissinger, który połączył się z Davos zdalnie, wyraził poparcie dla przystąpienia Ukrainy do NATO. Wcześniej był temu przeciwny, obawiając się wybuchu wojny. Obecnie sytuacja uległa zmianie.
Wicepremier Chin: nie będzie powrotu do gospodarki centralnie sterowanej. Nowy etap budowy powszechnego dobrobytu
W jednym z pierwszych paneli chiński wicepremier Liu He podkreślił, że temat tegorocznej konferencji „nie może być bardziej aktualny”. Apelował o współpracę międzynarodową opartą na wzajemnym zrozumieniu, czemu najlepiej mają służyć spotkania twarzą w twarz, a nie zdalne.
Przedstawiając stan rodzimej gospodarki opowiadał o reformach, jakie wdrożono w ubiegłym roku, by uporać się z kryzysem na rynku nieruchomości, zerwaniem łańcuchów dostaw, niestabilnością finansową. Zapowiedział, że Pekin będzie prowadził „proaktywną politykę fiskalną i rozważną politykę pieniężną”. Kraj będzie dążył do „utrzymania rozsądnego wzrostu gospodarczego oraz stabilnych cen i miejsc pracy”. Skupi się na pobudzeniu popytu krajowego. Będzie wspierać sektor prywatny, reformować przedsiębiorstwa państwowe, rozbijać monopole i postara się przyciągnąć zagraniczne inwestycje.
Liu He zapewnił biznesmenów w Davos, że Chiny nie zamierzają powrócić do gospodarki centralnie sterowanej, ale stawiają na „skoordynowany, zielony, otwarty i współdzielony rozwój”, dążenie do „socjalistycznej gospodarki rynkowej” (wspieranie prywatnych przedsiębiorstw, uczciwej konkurencji, antymonopolizm itp.). Będą „zawsze promować wszechstronne otwarcie” jako „podstawową politykę państwa”. – Drzwi Chin na zewnątrz otworzą się tylko szerzej – obiecywał.
Ponadto Chiny „mają stać na straży rządów prawa”, będą „chronić prawa własności”, w tym prawa własności intelektualnej. Chcą stworzyć „światowej klasy i zorientowane na rynek środowisko biznesowe, oparte na solidnych ramach prawnych”. Wielokrotnie podkreślał, że zarówno działania rządowe, jak i rynkowe muszą mieścić się w granicach prawa.
Pekin stawia na rozwój oparty na innowacjach i będą „wspierać rozsądne współdziałanie finansów, technologii i przemysłu oraz zwiększać produktywność”. Ma być większa konsumpcja i wspieranie „nowego paradygmatu rozwoju, w którym obieg krajowy jest podstawą, chociaż krajowy i międzynarodowy wzajemnie się wzmacniają”. Ma się on opierać na międzynarodowym podziale pracy i współpracy, a także na wzroście handlu zagranicznego i inwestycji. „Nowy paradygmat rozwoju, jakim jest dwubiegunowość, ma być realizowany w gospodarce otwartej”.
Polityk podkreślił, że „otwarcie się na świat jest koniecznością, a nie doraźnym rozwiązaniem”. Sprzeciwił się unilateralizmowi i protekcjonizmowi. Oczekuje zacieśnienia współpracy międzynarodowej ze wszystkimi krajami na rzecz światowej stabilności i rozwoju gospodarczego oraz promowania ponownej globalizacji gospodarczej.
Chiny po zakończeniu „misji budowy społeczeństwa umiarkowanie zamożnego pod każdym względem” mają nowy długoterminowy cel: osiągnięcie powszechnego dobrobytu, by zapobiegać polaryzacji. Wspomniał, że będzie to wymagało „ciężkiej pracy każdego Chińczyka”. Wszyscy dostaną równe szanse, ale nie będzie gwarancji równych wyników.
Tradycyjnie już przedstawiciel chińskiej władzy apelował o porzucenie „zimnowojennej mentalności” i „próbę zrozumienia natury rzeczy z perspektywy materialnej dwoistości, dążenia do zbudowania społeczności ze wspólną przyszłością dla całej ludzkości zgodnie z wizją Agendy 2030”.
Zwrócił tez uwagę na negatywny efekt uboczny podwyżek stóp procentowych głównych krajów na rynki wschodzące i kraje rozwijające się, co wpływa na zadłużenie państw i wysokie koszty pozyskiwania kredytu. Apelował o zdecydowaną reakcję na „zmiany klimatyczne”.
Partnerstwa publiczno-prywatne i Czwarta Rewolucja Przemysłowa
Program 53. dorocznego spotkania w Davos tradycyjnie koncentruje się na rozwiązaniach i współpracy publiczno-prywatnej, czyli na specyficznym modelu biznesowym przedsięwzięć sektora prywatnego z sektorem państwowym w celu dekarbonizacji gospodarki światowej i promocji technologii Czwartej Rewolucji Przemysłowej.
Tym razem szczególny nacisk położono na różnorodność płciową i geograficzną we wszystkich sesjach. W panelach bierze udział rekordowa liczba biznesmenów (ponad 1500 liderów z 700 organizacji, w tym ponad 600 dyrektorów generalnych największych korporacji, partnerów Światowego Forum Ekonomicznego). Znaczną grupę stanowią finansiści rozmawiający o blockchainie i kryzysie kryptowalut oraz przyszłości pieniądza cyfrowego. Wielu jest liderów branży IT, cybernetyków itp. Jest silna reprezentacja „globalnych innowatorów”, w tym „innowatorów społecznych”, których pomysły testują i wdrażają światowi przywódcy. Oczywiście nie zabrakło dyrektorów generalnych firm biotechnologicznych i sojuszy szczepionkowych, ale są także przedstawiciele centrali związkowych, aktywistów działających na rzecz równości rasowej, genderowej, zwolenników aborcji, działacze organizacji religijnych, przedstawiciele ludów tubylczych, artyści itp.
Globalna Wioska Współpracy Microsoftu i Metaverse
Nowością jest powołanie Globalnej Wioski Współpracy, która ma służyć upowszechnieniu technologii Metaverse (rozszerzonej rzeczywistości), dzięki której będzie można łatwiej przekonać społeczeństwo i polityków do decyzji na rzecz realizacji celów polityki klimatycznej.
Kolejni młodzi liderzy
Forum przyjmie nowych160 młodych liderów Global Shapers, Young Global Leaders i Social Entrepreneurs. dziewięciu rdzennych przywódców, którzy „wniosą wiedzę i doświadczenie swoich społeczności do wspierania regionalnych i globalnych wysiłków na rzecz odbudowy ekosystemów, handlu sprzyjającego włączeniu społecznemu i zrównoważonego rozwoju”.
Profesorowie, szefowie wiodących światowych uniwersytetów, instytucji badawczych i think-tanków przedstawiają swoje pomysły na „naprawienie” świata. Artyści prezentują instalacje dotyczące ochrony raf koralowych, przesiedleńców, globalnego kryzysu uchodźczego, równości genderowej, „wzmacniania pozycji kobiet” itp.
Raport o globalnym ryzyku: prawie 60-procentowa inflacja w Europie
Kilka dni przed rozpoczęciem Forum wspólnota głównych ekonomistów Światowego Forum Ekonomicznego tradycyjnie opublikowała raport na temat ryzyka dla świata. Perspektywy gospodarcze na ten rok są ponure.
Prawie dwie trzecie wszystkich głównych ekonomistów, którzy wzięli udział w ankiecie przeprowadzonej przez Forum, obawia się recesji i inflacji na poziomie od 5 proc. w Chinach do ponad 57 proc. w Europie. Silny wzrost mają przeżywać kraje Azji Południowej. Indie i Bangladesz mają skorzystać na dywersyfikacji łańcuchów dostaw produkcji, ponieważ producenci chcą odejść od Chin.
Większość głównych ekonomistów uważa, że rok 2023 będzie trudny dla firm ze względu na słaby popyt w połączeniu z wysokimi kosztami finansowania zewnętrznego. Należy spodziewać się cięcia kosztów i zwolnień pracowników. Jednak „siła bilansów gospodarstw domowych, szczytowa inflacja i odporność rynków pracy” mają być jasnymi punktami w ponurym krajobrazie gospodarczym. Istnieje obawa o nowe konflikty geopolityczne.
Nowe laboratorium Czwartej Rewolucji Przemysłowej w Indiach
Światowe Forum Ekonomiczne uruchomiło nowe laboratorium Czwartej Rewolucji Przemysłowej w Indiach, w stanie Telangana, które zajmie się wypracowaniem polityki i modeli zarządzania w zakresie opieki zdrowotnej i nauk przyrodniczych (nowe szczepionki, leki, medycyna spersonalizowana itp.).
Forum promuje technologie Czwartej Rewolucji Przemysłowej. W Davos biznesmeni i przywódcy polityczni mogą odbywać nieformalne spotkania z liderami innych państw, urzędnikami, miliarderami itp. Na marginesie forum spotykają się ze sobą „ważni ludzie”, by rozmawiać o przyszłości globalizacji, handlu, inwestycjach, polityce monetarnej, koncentrując się na zrównoważonym rozwoju i „odporności” np. spotkania organizowane przez firmy takie jak McKinsey i PricewaterhouseCoopers.
Podczas tegorocznej edycji Forum „globalnym innowatorem” została firma Greenlabs, która proponuje rozwiązanie kryzysu żywnościowego za pomocą technologii cyfrowych. Dyrektor generalny Greenlabs, Sang-hoon Shin ma mówić o tym, jak wykarmić 10 miliardów ludzi w 2050 roku.
Uczestnicy tegorocznego spotkania zainicjowali Amplify Earth Action (GAEA). Wykorzysta ona kapitał filantropijny i przekieruje większe środki – zamiast na pomoc ludziom – na przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i utracie bioróżnorodności.
Technologia 5G wciąż na wczesnym etapie rozwoju
Warto odnotować niezadowolenie z powodu rozwoju technologii 5G. Börje Ekholm z Ericssona żalił się, że globalne wdrożenie sprzętu ułatwiającego 5G – sieć nowej generacji, która może zwiększyć prędkość przesyłania danych i połączyć z Internetem tak różne rzeczy, jak szczoteczki do zębów czy fabryki – jest wciąż na wczesnym etapie. Chiny przodują na świecie, Indie szybko rozwijają się, podobnie USA, a Europa pozostaje w tyle.
Panel z udziałem amerykańskich gubernatorów: wielki problem z powodu federalnej polityki migracyjnej
Ciekawy był panel z udziałem amerykańskich gubernatorów, którzy wyjaśniali zawiłości polityki Demokratów chcących ingerować w wybory i sprzeciw wobec fatalnej federalnej polityki odnośnie ochrony granic. Praktycznie każdy stan ma wielki problem z powodu handlu silnie uzależniającym fentanylem, szerzenia gangów ulicznych, handlu ludźmi itp.
Forum potrwa do 20 stycznia br. Za miesiąc szykuje się inne wydarzenie: Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa, gdzie liderzy państw skupią się na kwestiach geopolitycznych.
W lutym 2007 r. Władimir Putin uczestniczył w Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa i obwiniał Stany Zjednoczone o łamanie zasad porządku międzynarodowego oraz narzucanie innym krajom polityki gospodarczej, kulturalnej i edukacyjnej. Cytując byłego prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, zaznaczył, że porządek bezpieczeństwa po zimnej wojnie nie mógł się utrzymać, ponieważ USA naruszyły zasady pokoju na świecie. – Kiedy pokój zostaje naruszony gdziekolwiek, pokój wszystkich krajów jest zagrożony – konstatował parafrazując Roosevelta i zapowiadając początek rewizjonistycznej polityki, która zaowocowała m.in. cyberatakiem na Estonię w 2007 r., atakiem na Gruzję w 2008 r., aneksją Krymu w 2014 r. i okupacją Donbasu, a w lutym 2022 r. – pełnoskalową ofensywą za naszą wschodnią granicą.
Agnieszka Stelmach
