Teologiczne błędy, które wiążą się z reformą liturgiczną po II Soborze Watykańskim, pozostają dziś dużym problemem. Może to wynikać z antropocentrycznego punktu widzenia, który zastąpił Chrystocentryzm Świętej Liturgii. Msza Wszechczasów pozostaje dla wielu katolików żywym źródłem ich wiary i jedności z Chrystusem i Kościołem. Pisze o tym kardynał Raymond Leo Burke.
We Francji ukazało się właśnie nowe wydanie „Krótkiej analizy krytycznej Novus Ordo Missae”, którą sporządzili przed laty kardynałowie Alfredo Ottaviani oraz Antonio Bacci. To słynny dokument, znany popularnie jako „Interwencja Ottavianiego”. Zawiera fundamentalną krytykę posoborowych zmian liturgicznych; większość uwag Ottavianiego i Bacciego zachowuje swoją ważność nawet po korektach, które wprowadzono w liturgii w kolejnych latach. Do francuskiego wydania przedmowę napisał kardynał Raymond Leo Burke.
Publikujemy poniżej cały tekst kardynała Burke’a.
Wesprzyj nas już teraz!
***
Dwadzieścia lat po tym, jak opublikowaliście pierwsze wydanie, chciałbym Wam podziękować za projekt nowej edycji „Krótkiej analizy krytycznej Novus Ordo Missae” ogłoszonej w 1969 roku przez kardynałów Alfredo Ottavianiego oraz Antonio Bacciego.
W swoim liście z 27 listopada 2004 roku kardynał Alfons Maria Sticler napisał, że „analiza tych dwóch kardynałów nie straciła nic ze swojej wartości ani, niestety, ze swojej aktualności”. Dwie dekady później ta obserwacja pozostaje prawdziwa. Przykładowo ostatnie publiczne oświadczenia prefekta Dykasterii ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów potwierdzają istnienie ideologii, która stara się manipulować i zdradzać stałe i niezmienne nauczanie Kościoła na temat sakramentów Eucharystii oraz święceń, wykorzystująć do tego reformę Świętej Liturgii po II Soborze Watykańskim.
Wartość refleksji zawartej w „Krótkiej analizie krytycznej”, według własnych słów autorów, leży w krótkiej syntezie „najbardziej poważnych odstępstw od teologii Mszy” (rozdział VI), które mogą wynikać z antropocentrycznego podejścia do Świętej Liturgii, ze swojej natury będącej Chrystocentryczną. Ta braterska interwencja do papieża Pawła VI, która miała w swoim czasie wielkie oddziaływanie, mogłaby pozostać martwym listem lub zostać szybko zapomniana, jeżeli teologiczne błędy, które starała się naświetlić, cały czas by nie narastały i nie zostały utrzymane aż do dnia dzisiejszego, ponad pięćdziesiąt lat później. Jest wręcz przeciwnie; takie błędy są niekiedy przyjmowane wprost, sprawiając, że do zmiany teologicznej dochodzi równocześnie z liturgiczną.
Trzeba zatem stwierdzić, że dzieli nas daleka droga od generalnej intencji wyrażonej na II Soborze Watykańskim w punkcie pierwszym Sacrosanctum concilium: „…lepsze dostosowanie do potrzeb naszych czasów tych instytucji, które są skłonne poddawać się zmianom; popieranie tego wszystkiego, co może przyczynić się do zjednoczenia wszystkich wierzących w Chrystusa; umacnianie tego, co prowadzi do wezwania wszystkich ludzi na łono Kościoła”.
Jest oczywiste, że wielu znajduje wciąż w Usus Antiquior żywe źródło, poprzez które mogą jednoczyć się z Chrystusem, wzmacniać swoją wiarę i umacniać swoją przynależność do Kościoła. Nie ma zatem powodu by ich zniechęcać. Z drugiej strony, w praktyce, istnieje wielka doza przesądów wobec Świętej Liturgii, do tego stopnia, że interweniuje się w tych kwestiach, które nie są podległe zmianie, ale które należą do przestrzeni Bożego Prawa.
W pierwszym rozdziale „Ducha liturgii” przyszły Benedykt XVI napisał: „Człowiek nie może po prostu «stworzyć» kultu… Mojżesz mówi do Faraona: «Nie wiemy, z czego złożyć ofiarę dla Pana» (Wj 10, 26). Te słowa odzwierciedlają fundamentalne prawo każdej liturgii. Jeżeli Bóg nie objawi się człowiekowi, człowiek… może sięgać ku Bogu swoją myślą i starać się kroczyć do niego Jego drogą. Jednak prawdziwa liturgia zakłada odpowiedź Boga i Jego objawienie, jak mamy Go czcić. W każdej formie, liturgia zakłada pewną formę «instytucji»”.
Zapewniam Was o moim wsparciu dla tej pracy. Moim najdroższym pragnieniem jest to, by w społeczeństwie tracącym jeden po drugim kolejne stabilne punkty odniesienia, przyczyniła się ona do przypomnienia, wyjaśnienia i poznania teologicznego, dogmatycznego i moralnego bogactwa, którego Usus Antiquior rytu rzymskiego jest pełnym wyrazem.
Niech Zmartwychwstały Pan pobłogosławi waszą pracę! Przyjmijcie moje ojcowskie błogosławieństwo. Zapewniam was o swoim oddaniu w Najświętszym Sercu Pana Jezusa, Najświętszym Sercu Maryi oraz Najczystszym Sercu św. Józefa.
+ Raymond Leo Cardinal BURKE
***
Przedmowa ukazała się w książce Brief examen critique du Nouvel Ordo Missae, Preface du Cardinal Burke, Contretemps, 2023. Jej angielski tekst opublikowany został na łamach bloga „Rorate Coeli”.
Pach