86,4 proc. akapitów adhortacji Laudate Deum dotyczy spraw doczesnych, a tylko 13,6 proc. – wiary. W dodatku – nie tylko chrześcijańskiej, bo również religie niechrześcijańskie Franciszek określa mianem „autentycznej wiary”.
Adhortacja apostolska Franciszka Laudate Deum została powszechnie skrytykowana przez środowiska konserwatywne i tradycjonalistyczne, zwłaszcza ze względu na pewność, z jaką papież wypowiada się w niej na tematy leżące poza kompetencjami biskupa Rzymu. Z perspektywy katolika kluczowe jest jednak pytanie o to, jaką rolę odgrywa w Laudate Deum wiara; innymi słowy, do czego wzywa nas papież w dziedzinie religii.
Tutaj czytelnika czeka zaskoczenie. Treści religijne pojawiają się wprawdzie już w pierwszym akapicie, ale od drugiego począwszy – znikają. Na początku papież zacytował św. Franciszka oraz dwa wyimki ewangeliczne, by następnie przejść do czysto świeckiej narracji na temat środowiska. Do kwestii religijnych powrócił dopiero na samym końcu dokumentu, od punktu 61.
Wesprzyj nas już teraz!
Jednak zaraz na samym jego wstępie pojawia się poważny problem.
Papież pisze:
„Chciałbym przypomnieć wiernym katolikom o motywacjach wypływających z ich wiary. Zachęcam naszych braci i siostry innych religii, aby uczynili to samo, ponieważ wiemy, że autentyczna wiara nie tylko umacnia ludzkie serce, ale przekształca całe życie, przeobraża cele osobiste, oświeca relacje z innymi i więzi z całym stworzeniem”.
Poważne wątpliwości budzi wyrażenie „autentyczna wiara” – bo jak wiara niekatolicka, a nawet niechrześcijańska, może być wiarą autentyczną? Wydaje się, że w tym miejscu można byłoby położyć na przykład „szczera” zamiast „autentyczna”, żeby wskazać na subiektywne przekonanie wierzącego o prawdziwości swojej wiary. Zamiast tego papież użył przymiotnika „autentyczny” (tak samo jest we wszystkich wersjach językowych), co wyraża formalnie obiektywną prawdziwość wiary. Tym samym Laudate Deum zdaje się doskonale wpisywać w dobrze znany i omówiony problem promowania przez papieża Franciszka idei bardzo bliskich indyferentyzmowi religijnemu, czyli potępianemu przez Kościół przekonaniu, że nie ma znaczenia, jaką kto wyznaje religię.
Łącznie w całej adhortacji apostolskiej akapitów dotyczących religii jest dziesięć na 73 wszystkich – innymi słowy, 13,6 proc. adhortacji Ojca Świętego dotyczy wiary, a 86,4 proc. spraw doczesnych.
Pach
Pontyfikat Franciszka i „równość religii”. Manifestacje groźnej idei
