Z każdym rokiem coraz więcej obcokrajowców otrzymuje polskie obywatelstwo bądź prawo do pobytu stałego lub czasowego. Obecnie notujemy gwałtowny przyrost imigrantów z Białorusi. Wielu z nich zakłada u nas własne firmy, szczególnie w branży kosmetycznej i gastronomicznej. Pracują też jako lekarze, informatycy czy muzycy. W okresie międzywojnia w naszym kraju żyło 148 tysięcy przedstawicieli tej nacji. Dzisiaj mówi się o nawet 310 tysiącach przebywających w Polsce obywatelach wschodniego sąsiada.
W ubiegłym, rekordowym roku obywatelstwo polskie przyznano 8 219 Ukraińcom, zaś na drugim miejscu w tym rankingu są Białorusini. Nasze dowody osobiste otrzymało aż 5 664 osób z tego kraju. Te liczby nie są proporcjonalne, gdyż na Ukrainie żyje około 37 mln Ukraińców, a na Białorusi populacja wynosi jedynie 9 mln rdzennej ludności. W tym roku, od stycznia do września, już 26 tysięcy Białorusinów uzyskało zezwolenie na pobyt w Polsce – wynika z danych Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Wesprzyj nas już teraz!
Co zastanawia, w 2024 roku około 8 tysięcy obywateli Izraela złożyło wnioski o przyznanie im drugiego – polskiego obywatelstwa. Żydzi w swoim hebrajskim języku nazwali niegdyś Polskę – Polin, co dokładnie znaczy „tu odpoczniesz”. Najwyraźniej, wskutek wojennej sytuacji w swoim kraju coraz częściej spoglądają w stronę kraju, w którym bardzo gościnnie przyjęto ich już w XIV wieku. Wówczas król Kazimierz Wielki udzielił Żydom – wyganianym ze wszystkich krajów zachodniej Europy – bezpiecznego azylu.
W kolejce do polskiego obywatelstwa stoją też cudzoziemcy, którzy otrzymali pozwolenie na pobyt stały lub czasowy. Tu znów wyróżniają się Białorusini, w ostatnich latach bardzo licznie przybywający do naszego kraju. Na dzień 1 października 2025 roku w Polsce przebywało ich łącznie ponad 144 tysięcy. Najwięcej w województwie mazowieckim (54 tys.), następnie w podlaskim (14 tys.), dolnośląskim, pomorskim i wielkopolskim (po 12 tys.) oraz w małopolskim (10 tys.).
Okazuje się, że są to ludzie bardzo przedsiębiorczy. W Polsce założyli już wiele firm, które nieźle prosperują. Mogą prowadzić działalność gospodarczą ponieważ obowiązuje u nas prawo mówiące, że osoby które mają kartę stałego pobytu albo rezydenta, Kartę Polaka bądź też status łączenia z rodziną, uzyskują swobodny dostęp do rynku pracy. Białorusini upatrzyli sobie głównie branże usług kosmetycznych i gastronomii. To np. food trucki, piekarnie, restauracje. Od 2020 roku odnotowuje się bardzo duży wzrost liczby prowadzonych przez punktów gastronomicznych i kosmetycznych.
Wchodzą też jednak do bardziej strategicznych sektorów rynku. Wielu z nich jest bardzo dobrze wykształconych technicznie, mają też mniejsze wymagania płacowe. Pracują w firmach IT i sami takie zakładają. To sektor niewidoczny. Białoruscy pracownicy firm IT często mieszkają w Białymstoku, a są zatrudnieni we Wrocławiu, Gdańsku czy Warszawie.
Coraz więcej lekarzy i lekarek z tego kraju pracuje w polskich placówkach służby zdrowia. Wielu uczy się na naszych wyższych uczelniach. Sektor pracy, których ich bardzo interesuje to placówki muzyczne, ze względu na to, że – podobnie jak na Ukrainie czy w Rosji – kształcenie we wspomnianej dziedzinie stoi tam na wysokim poziomie. W stolicy Podlasia wielu Białorusinów i Białorusinek pracuje w Operze i Filharmonii Podlaskiej. Grają też i występują w różnych zespołach muzycznych.
Kartę Polaka posiada już około 160 tysięcy Białorusinów. Niewątpliwie dokument ten ułatwia możliwość przyjazdu. Daje też wiele innych przywilejów – legalną pracę bez specjalnego zezwolenia, korzystanie z bezpłatnej edukacji na wszystkich poziomach (w tym stypendia) a także dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej w stanach nagłych. Posiadacze karty mogą ubiegać się o świadczenia pieniężne z budżetu państwa i zakładać firmy, z czego coraz częściej często korzystają.
Z tak masowego napływu do Polski korzystają służby specjalne Moskwy i Mińska, wprowadzając do naszego kraju swoich szpiegów. Już kilkunastu Białorusinów zostało zatrzymanych przez polskie służby za szpiegostwo na rzecz Rosji. Nie dalej jak we wrześniu za sterowanie dronem nad warszawskimi obiektami państwowymi – w tym Belwederem – zatrzymano dwóch przybyszów z Białorusi. Wcześniej, w sierpniu, zatrzymano ich rodaka pod zarzutem działań na rzecz obcego wywiadu.
AB
