Papież Leon XIV ogłosił we wtorek 28 października nowy list apostolski, Disegnare nuove mappe di speranza, czyli Wytyczanie nowych map nadziei. List jest poświęcony kwestii edukacji, a został ogłoszony w 60. rocznicę deklaracji Soboru Watykańskiego II Gravissimum educationis.
Papież wskazał na aktualność soborowego dokumentu, który „nie stracił nic ze swojej mocy”. Zwrócił uwagę na pilność zadania edukacyjnego w obliczu nowych problemów, takich jak świat cyfrowy czy narastające konflikty zbrojne, migracje, nierówności i różne formy ubóstwa.
Leon XIV w liście ogłosił św. Jana Henryka Newmana współpatronem misji edukacyjnej Kościoła razem ze św. Tomaszem z Akwinu.
Wskazał, że wiedza musi być zarówno odpowiedzialna i rygorystyczna, jak i głęboko ludzka. Przywołał motto kard. Newmana: cor ad cor loquitur, serce rozmawia z sercem. Wskazał na konieczność budowania integralnej edukacyjnej wizji antropologicznej – nie można postrzegać edukacji wyłącznie jako treningu funkcjonalnego, edukacja musi być mierzona godnością, sprawiedliwością i zdolnością służenia dobru wspólnemu.
Wesprzyj nas już teraz!
Papież przypomina też, że pierwszym miejscem wychowania pozostaje rodzina. Szkoły katolickie mogą współpracować z rodzicami, ale nie mogą ich zastąpić – bo obowiązek wychowania, zwłaszcza religijnego, spoczywa przede wszystkim na rodzicach. Dlatego potrzebny jest swoisty sojusz edukacyjny między rodzicami a szkołą.
Ojciec Święty wskazał, że Sobór Watykański II uznaje prawo do edukacji, która pozwoli uczniom zachować „czyste sumienie” i zgodnie z nim oceniać wartości moralne. Jak wskazał za Vaticanum II, jest to „święte prawo”.
Papież wezwał też do obecności w edukacji sprawiedliwości społecznej oraz ekologicznej, bo, jak zaznaczył, kiedy cierpi Ziemia, jeszcze bardziej cierpią biedni. Chodzi w praktyce o naukę unikania marnotrawstwa, odpowiedzialne wybory oraz ochronę dobra wspólnego – co łącznie nazwał „odpowiedzialnością ekologiczną”.
W kontekście nowych technologii Leon XIV przestrzegł przed „technofobią”, zachęcając do korzystania ze sztucznej inteligencji czy innych osiągnieć tego rodzaju, ale z rozsądkiem: tak, by technologię zaprząc w służbę na rzecz godności, sprawiedliwości, etyki. „Żaden algorytm nie zastąpi tego, co czyni edukację ludzką: poezji, ironii, miłości, sztuki, wyobraźni, radości odkrywania, a nawet uczenia się popełniania błędów jako szansy na rozwój” – napisał Ojciec Święty.
Papież odwołał się też do idei Globalnego Paktu Edukacyjnego Franciszka, który oznacza edukację stawiającą w centrum osobę, wsłuchującą się w dzieci i młodzież, promującą godność i uczestnictwo kobiet, uznającą rodzinę za głównego wychowawcę, otwartą na akceptację i inkluzję, zaangażowaną w odnowę gospodarki i polityki w służbie ludzkości oraz w ekologię.
Źródła: Vatican.va, PCh24.pl
Pach
