W Białymstoku stanie pomnik upamiętniający jedną z największych batalii wojny polsko-bolszewickiej. Na monumencie będzie widniał napis: „Pierwsza Brygada Legionów podczas ofensywy znad Wieprza, zajmując Białystok, odcięła wojskom bolszewickim drogę odwrotu na Wschód spod Warszawy”.
Już przed wojną niedaleko miejsca, w którym stanie pomnik, stał krzyż upamiętniający poległych w bitwie o Białystok w 1920 roku. W 1940 r. zniszczyli go czerwonoarmiści. Głównym pomysłodawcą i inwestorem budowy pomnika jest Stanisław Marczuk, opozycjonista w okresie PRL, były szef podlaskiego regionu NSZZ „Solidarność”.
Wesprzyj nas już teraz!
Bitwa o Białystok była jedną z największych i najkrwawszych batalii z bolszewikami. Polacy w pościgu za rozbitą pod Warszawą armią sowiecką dotarli tu 22 sierpnia 1920 roku. 1. Pułk Piechoty Legionów rozgromił sowiecki garnizon i zajął dużą część. Na pomoc sowieckim żołnierzom ruszyły jednak jednostki 3. i 16. armii bolszewickiej prowadzone przez Witowta Putnę, jednego z najlepszych sowieckich dowódców tej wojny.
Rozgorzała batalia o najważniejszy w regionie węzeł komunikacyjny, który dla Sowietów był ostatnim możliwym punktem, z którego mogli się ewakuować na Wschód. Polacy pojmali ponad 8 tys. jeńców, przejęli ciężki sprzęt i tabory. W bitwie zginął m.in. dowódca 1. Batalionu Legionów kpt. Józefa Marjański. Dziś jego imię nosi jeden z białostockich skwerów. Podczas walk o Białystok odznaczył się m.in. Emil Fieldorf, późniejszy szef Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej.
Zdaniem historyków, błyskawiczne zajęcie i utrzymanie Białegostoku przesądzało o zwycięskim wyniku kampanii rozpoczętej kontratakiem znad Wieprza. W bitwie o Białystok zginęło 209 polskich żołnierzy i ponad 600 sowieckich. Dzień przed wycofaniem się z miasta Rosjanie zamordowali 16 jego mieszkańców.
Źródło: „Nasz Dziennik”
KRaj