Decyzją prezydenta Andrzeja Dudy w terminie od 23 lutego 2022 r. do 31 maja 2022 r., na terenie Polski mogą przebywać wojska sojusznicze. Komponenty wojsk obcych to przedstawiciele USA o liczebności do 6500 żołnierzy i personelu cywilnego wraz z etatowym uzbrojeniem, wyposażeniem i środkami bojowymi, Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, o liczebności do 700 żołnierzy i personelu cywilnego wraz z etatowym uzbrojeniem, wyposażeniem i środkami bojowymi oraz Kanady, o liczebności do 350 żołnierzy i personelu cywilnego wraz z etatowym uzbrojeniem, wyposażeniem i środkami bojowymi. Celem ich misji jest wzmocnienie wojskowe Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju.
Uprawnienia sojuszników
Zarządzenie określa uprawnienia wojsk sojuszniczych w Polsce, odwołując się do zapisów ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Chodzi tu o możliwość ich użycia.
Wesprzyj nas już teraz!
Tak oto obce wojska będą mogły sięgnąć po siłowe metody, jeżeli m.in. zajdzie potrzeba odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego lub innej osoby. Ale też, gdy trzeba będzie przeciwdziałać czynnościom zmierzającym bezpośrednio do zamachu na życie wymienionych. To także zapobieganie naruszeniom porządku lub bezpieczeństwa publicznego czy przeciwdziałanie bezpośredniemu zamachowi na ochraniane obszary, obiekty lub urządzenia.
Zarządzenie wskazało po jakie środki w tych sytuacjach mogą sięgać sojusznicy. To siła fizyczna w postaci technik: transportowych, obrony, ataku, obezwładnienia i różnego rodzaju kajdanki.
Obce wojska na terenie Polski mogą też korzystać z pojazdów służbowych, środków przeznaczonych do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód (w tym materiały wybuchowe) czy środków pirotechnicznych. Tu mowa o granatach hukowych i oślepiających. Wojska sojusznicze otrzymały też prawo do korzystania z ręcznych miotaczy substancji obezwładniających oraz paralizatorów.
A kiedy mogą sięgnąć po broń?
Żołnierze komponentów wojsk obcych będą mogli użyć broni palnej lub ją wykorzystać, gdy zaistnieje konieczność odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego lub innej osoby, gdy trzeba będzie przeciwdziałać potencjalnemu zamachowi na wymienionych, ale też na ważne obiekty, urządzenia lub obszary czy mienie, które stwarza bezpośrednie zagrożenie życia.
Ponadto broń palną sojusznicy mogą wykorzystać w przypadku konieczności zatrzymania pojazdu (jeżeli jego działanie zagraża życiu lub zdrowiu wymienionych osób lub obiektów). To także zezwolenie na pokonanie przeszkody uniemożliwiającej lub utrudniającej ujęcie osoby albo ratowanie życia lub zdrowia, czy w przypadku naruszenia porządku lub bezpieczeństwa publicznego przez osobę pozbawioną wolności, zatrzymaną lub umieszczoną w strzeżonym ośrodku albo areszcie w celu wydalenia.
Broń może też posłużyć do zaalarmowania lub wezwanie pomocy, neutralizacji przedmiotów lub urządzeń mogących stwarzać niebezpieczeństwo wybuchu (powodujących bezpośrednie zagrożenie zdrowia lub życia) czy unieszkodliwienie groźnego zwierzęcia. Możliwe jest oddanie strzału ostrzegawczego, ale też zniszczenie lub unieruchomienie bezzałogowego statku powietrznego.
Te sytuacje określa prawo lotnicze. To przebieg lotu lub działanie bezzałogowego statku powietrznego, które zagraża życiu lub zdrowiu osoby, stwarza zagrożenie dla chronionych obiektów, urządzeń lub obszarów, zakłóca przebieg imprezy masowej albo zagraża bezpieczeństwu jej uczestników, stwarza uzasadnione podejrzenie, że może zostać użyty jako środek ataku terrorystycznego. Taki obiekt może być unicestwiony także w sytuacji, gdy wykonuje lot w przestrzeni powietrznej w części, w której wprowadzono ograniczenia lotów albo znajdującej się nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w której lot jest zakazany od poziomu terenu do określonej wysokości.
Tego rodzaju uprawnienia (w określonych sytuacjach) posiadają: funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej, żołnierze Żandarmerii Wojskowej i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz pracownicy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych. Teraz także wojskowi obcych krajów.
Szczegóły nadanych uprawnień obcym komponentom wojskowym określa zarządzenie Prezydenta RP. Opublikowane w Monitorze Polskim.
MA