Konieczność porzucenia prób obrony cywilizacji chrześcijańskiej i „zastąpienia katolickiej dogmatyki fenomenologią”. To sedno mowy, jaką wygłosiła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Chantal Delsol, francuska intelektualistka wyróżniona przez uczelnię tytułem doktora „honoris causa”. Jakiś czas temu pisarka zasłynęła publikacją książki, w której wieściła koniec świata chrześcijańskiego. Przestrzegała też przed próbami walki o jego utrzymanie… Te bowiem są jej zdaniem podszyte pragnieniem dominacji i przeradzają się w polityczną opresję.
Senat KUL uhonorował prestiżowym tytułem prof. Chantal Delsol, motywując swoją decyzję pragnieniem wyrażenia szacunku oraz uznania dla jej dokonań. Władze uczelni uznały ją za wybitną humanistkę, upominającą się w swoich pismach filozoficznych i literackich o „godność osoby ludzkiej i prawdę w post‑ponowoczesnym świecie”.
Otwierając uroczystość rektor KUL ks. prof. Mirosław Kalinowski, podkreślił jak ważną rolę w życiu nowej honorowej doktor katolickiej uczelni pełniła prawda oraz dążenie do niej. Jednocześnie dodał, że służba prawdzie jest jedną z misji jaką wskazał uniwersytetowi św. Jan Paweł II.
Wesprzyj nas już teraz!
– Gdybym miał podać jeden jedyny powód, dla którego profesor Delsol powinna otrzymać to najwyższe w świecie akademickim wyróżnienie właśnie na KUL, wskazałbym Jej wierną służbę Prawdzie. Owo zadanie jako cel wskazał naszemu uniwersytetowi papież Jan Paweł II. Ludzie służący Prawdzie mają być światłem w naszej społeczności, pomagającym nam wybierać słuszną drogę i iść nią zwłaszcza wtedy, gdy staje się wąską i wymagającą podjęcia niekiedy ostatecznego ryzyka – powiedział rektor.
W okolicznościowej laudacji, przypomniano o zasługach badawczych filozof, podkreślając jej działalność na rzecz ochrony godności człowieka. – Szczególne miejsce w twórczości Chantal Delsol zajmuje kwestia tego, jak w kontekście przemian politycznych i kulturowych prezentuje się zagadnienie podstaw i fundamentów godności osoby ludzkiej. U korzeni europejskiego humanizmu leżała bowiem wiara w „godność pojedynczego ludzkiego jestestwa” – mówiła prof. dr hab. Agnieszka Kijewska, Instytut Filozofii KUL.
Wspominano również o jej związkach z polskim środowiskiem akademickim i kulturalnym.
W wykładzie inauguracyjnym, którego tematem była „Misja i osoba świadka”, prof. Chantal Delsol, mówiła o wyjątkowej roli świadka, którego nie słowa, lecz sposób życia ma być żywym dowodem przeżywanej wiary. Nie zabrakło jednak również wezwania do porzucenia prób odbudowy cywilizacji chrześcijańskiej. Uczona mówiła również o konieczności rozstania się z katolicką „dogmatyką” w „filozofii”. W tej dziedzinie zamiast na nieomylnych i jasno wykładanych prawdach wiary, Kościół musi jej zdaniem oprzeć się dziś na fenomenologii – nurcie filozoficznym akcentującym znaczenie doświadczeń i wrażeń.
– Wierzę, że skoro chrześcijaństwo przetrwało przez minione stulecia, to dzięki istnieniu świadków: wielkich świętych i wszystkich nieznanych świętych (…) Jeśli nadal chcemy żywić szacunek dla naszego powołania misyjnego, to liczy się tutaj jedynie świadek, prosty, pokorny, zwyczajny, chcę powiedzieć: zwykły świadek. Nawracać powinien on jedynie poprzez swoją własną osobę, swoje własne postępowanie – powiedziała profesor.
– Jeżeli misja ma oznaczać podbój, możemy natychmiast odrzucić tę ambicję. Nie uratujemy świata chrześcijańskiego, albowiem nie mamy już w sobie pragnienia podboju i zrozumieliśmy zło dominacji. Będziemy jednak kontynuować historię chrześcijaństwa w ten oto sposób : w filozofii, zastępując dogmatykę fenomenologią; w duszpasterstwie, zastępując dogmatykę świadectwem – zakończyła przemówienie
Wydarzenie zakończyło, trwające od 17 października w Lublinie, obrady VII. Kongresu Kultury Chrześcijańskiej. Jego konkluzje można więc uznać za poważnie kontrastujące z samą nazwą wydarzenia.
Nadanie doktoratu honoris causa prof. Chantal Delsol połączone było z uroczystością inauguracji roku akademickiego 2024/2025 na KUL.
Chantal Delsol (ur. 1947 r.) jest profesorem filozofii, politologiem, historykiem idei, antropologiem oraz powieściopisarką. Doktorat z filozofii obroniła w 1982 r. na Sorbonie. Od 1993 r. pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie Marne-la-Vallée, gdzie stworzyła i kieruje Centrum Studiów Europejskich, obecnie Instytut im. Hannah Arendt, specjalizujący się w badaniu stosunków między wschodem a zachodem.
KAI/oprac. FA
Możemy odzyskać cywilizację. Delsol i „Gość Niedzielny” się mylą
