Wczoraj w Domu św. Elżbiety w miejscowości Žernůvka koło Brna w wieku 89 lat, uczestnicząc we Mszy św., zmarł emerytowany egzarcha apostolski dla grekokatolików mieszkających w Republice Czeskiej, bp Ivan Ljavinec.
Ivan Ljavinec urodził się 18 kwietnia 1923 r. w Volovcu, w należącej wówczas do Czechosłowacji Rusi Zakarpackiej. Po maturze w rosyjskim gimnazjum w Mukaczewie studiował teologię w Użhorodzie i Wiedniu. Święcenia kapłańskie przyjął 18 lipca 1946 r. z rąk greckokatolickiego biskupa bł. Pavla Gojdicia, beatyfikowanego przez bł. Jana Pawła II w Rzymie 4 listopada 2001 roku. Po zajęciu przez Rosjan jego stron rodzinnych, ks. Ljavinec pozostał w Preszowie we wschodniej Słowacji i był sekretarzem bp. Gojdicia, a potem ojcem duchownym w miejscowym seminarium.
Wesprzyj nas już teraz!
Po zlikwidowaniu przez reżim komunistyczny Kościoła greckokatolickiego w Czechosłowacji w 1950 r. i aresztowaniu bp Gojdicia, internowany biskup pomocniczy w Preszowie, Vasil Hopko, mianował go wikariuszem generalnym ze specjalnymi uprawnieniami. Swoje obowiązki wypełniał w ukryciu. W 1955 r. został aresztowany, a w rok później – skazany w procesie pokazowym wraz z 16 innymi oskarżonymi na cztery lata więzienia.
Wyjście na wolność nie zakończyło represji. Władze komunistyczne wydały mu zakaz poruszania się w okręgach Koszyce i Preszów, w związku z czym wyjechał do Pragi. Tam pracował jako palacz, śmieciarz i konduktor. W ukryciu, wspólnie z ówczesnym arcybiskupem Pragi Františkiem Tomáškiem, organizował ogólnokrajową akcję reaktywowania Kościoła greckokatolickiego. W 1969 r. został proboszczem parafii greckokatolickiej św. Klemensa w Pradze, a w styczniu 1993 r. – wikariuszem biskupim Kościoła tego obrządku w Republice Czeskiej.
Kiedy bł .Jan Paweł II utworzył 13 marca 1996 r. Na terenie Republiki Czeskiej egzarchat dla katolików obrządku bizantyńskiego, jego pierwszym egzarchą apostolskim mianował ks. Ivana Ljavinca. Sakrę biskupią przyjął 30 marca 1996 r. w bazylice św. Klemensa w Rzymie z rąk abp. Miroslava Marusyna, ówczesnego sekretarza Kongregacji dla Kościołów Wschodnich. Jako biskup podjął starania o właściwą formację księży żonatych święconych tajnie dla Kościoła obrządku greckokatolickiego w okresie reżimu komunistycznego i ich włączenie w pracę duszpasterską. Kiedy osiągnął 80 lat, 23 kwietnia 2003 roku bł. Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z pełnionego urzędu.
Grekokatolicy na terenie byłej Czechosłowacji to spadkobiercy Unii użhorodzkiej, zawartej 24 kwietnia 1646 roku, na terenach Rusi Zakarpackiej należących wówczas do Węgier. Po 1919 roku weszły one głównie w skład Czechosłowacji, a po II wojnie światowej zaanektował je Związek Sowiecki.
KAI
mat