Dalszy spadek płacy realnej na świecie może doprowadzić do masowych protestów w 2023 r. Dlatego władze powinny przyjąć szereg rozwiązań politycznych ukierunkowanych na osoby najuboższe i plasujące się w średniej klasie, aby zatrzymać ten trend – sugeruje najnowszy raport Międzynarodowej Organizacji Pracy na temat płac na świecie.
Inflacja powoduje szybki spadek płac realnych. Jeśli rządy chcą zapobiec pogłębieniu się ubóstwa, nierówności i związanych z tym niepokojów muszą pilnie przyjąć szereg regulacji politycznych, w tym dotyczących podnoszenia płacy minimalnej – uważa MOP, narzekając na sprzężenie poważnego kryzysu inflacyjnego ze światowym spowolnieniem wzrostu gospodarczego i światowym kryzysem energetycznym. Odbija się to przede wszystkim na spadku siły nabywczej osób najbiedniejszych, ale cierpi także klasa średnia.
Globalny raport płacowy 2022-2023: Wpływ inflacji i COVID-19 na płace i siłę nabywczą szacuje, że globalne miesięczne płace spadły realnie do minus 0,9 procent w pierwszej połowie 2022 r. – po raz pierwszy w tym stuleciu realny globalny wzrost płac był ujemny.
Wesprzyj nas już teraz!
Wśród rozwiniętych krajów (grupa G20) płace realne w pierwszej połowie 2022 r. spadły do minus 2,2 proc., podczas gdy w krajach rozwijających się odnotowano wzrost płacy realnej o 0,8 proc. (to o 2,6 proc. mniej niż w 2019 r.).
Zdaniem dyrektora generalnego MOP, Gilberta F. Houngbo, wiele obecnych globalnych kryzysów „postawiło dziesiątki milionów pracowników w tragicznej sytuacji, ponieważ stoją w obliczu rosnącej niepewności”. Prognozuje on szybki wzrost nierówności dochodów i ubóstwa, o ile nie utrzyma się siły nabywczej płac osób najmniej zarabiających i nie utrzyma ożywienia po tzw. pandemii. Houngbo wskazuje, że istnieje duże prawdopodobieństwo niepokojów społecznych na całym świecie i nie będzie możliwe osiągnięcie „dobrobytu i pokoju dla wszystkich”.
Inflacja tradycyjnie największe negatywne skutki wywiera na gospodarstwa osób najmniej zarabiających, które z konieczności muszą przeznaczać więcej swoich dochodów na zakup podstawowych towarów i usług.
MOP apeluje o odpowiednie dostosowanie stawek płacy minimalnej. Jedna z autorek raportu Rosalia Vazquez-Alvarez sugeruje, by rządy złagodziły wpływ kryzysów poprzez wydawanie bonów gospodarstwom domowym o niskich dochodach, by pomóc im w zakupie podstawowych towarów. Innym sugerowanym rozwiązaniem jest obniżenie podatku VAT.
Raport zawiera dane regionalne i krajowe. Wynika z niego, że w pierwszej połowie 2022 r. inflacja rosła proporcjonalnie szybciej w krajach o wysokich dochodach niż w krajach o niskich i średnich dochodach. Do końca roku ma się uplasować na poziomie 8,8 proc.
W Ameryce Północnej (Kanada i Stany Zjednoczone) wzrost średnich płac realnych spadł do zera w 2021 r. i do minus 3,2 proc. w pierwszej połowie 2022 r.
W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach wartość płac spadła do minus 1,4 proc. w 2021 r. i do minus 1,7 proc. w pierwszej połowie 2022 r.
W Unii Europejskiej, gdzie prowadzone są programy utrzymania miejsc pracy i subsydiuje się wynagrodzenia, odnotowano wzrost płac o 1,3 proc. w 2021 r., ale spadek do minus 2,4 proc. w pierwszej połowie 2022 r.
W Europie Wschodniej realny wzrost płac w 2021 r. wynosił 3,3 proc., ale w pierwszej połowie 2022 r. spadł do minus 3,3 proc.
W regionie Azji i Pacyfiku wzrost płac realnych wzrósł do 3,5 proc. w 2021 r. i spadł do 1,3 proc. w 2022 r. Wyłączając Chiny z tego szacunku, wzrost płac realnych był mniejszy i wyniósł 0,3 proc. w 2021 r. i 0,7 proc. w pierwszej połowie 2022 r.
W Azji Środkowej i Zachodniej wzrost płac realnych wyniósł 12,4 proc. w 2021 r., ale potem na początku 2022 r. spadł do 2,5 proc.
W Afryce płaca realna spadła do minus 1,4 proc. w 2021 r. i do minus 0,5 proc. w pierwszej połowie 2022 r.
W krajach arabskich wzrost płac wynosił 0,5 proc. w 2021 r. i 1,2 proc. w 2022 r.
Autorzy zauważyli także, że wzrosła wydajność pracy, pomimo kryzysów i niektóre korporacje międzynarodowe – dzięki kryzysowi energetycznemu – odnotowały gigantyczne zyski.
Źródło: ilo.org
AS