Trwają konsultacje nowej ustawy o aktach stanu cywilnego. Projekt zmian prawa dotyczy możliwości potwierdzania polskiego obywatelstwa przez osoby urodzone za granicą i posiadające – w świetle prawa niektórych krajów – rodziców tej samej płci tj. dwóch ojców lub dwie matki.
Jak podaje serwis PAP, trwają konsultacje związane z wprowadzeniem nowych przepisów o aktach stanu cywilnego. Nowe prawo ma uporządkować sytuację związaną z możliwością uzyskania polskiego obywatelstwa przez osoby urodzone poza granicami kraju, a mające prawo do posiadania polskiego obywatelstwa. Dotyczy to jednak specyficznej sytuacji, w której za rodziców dziecka – w zagranicznych dokumentach – widnieje dwóch mężczyzn lub dwie kobiety. Polskie prawo zabrania wydania dokumentów z zapisem o rodzicach tej samej płci. Sprawę ma uporządkować nowy projekt, którego konsultacje właśnie trwają.
Rządowe Centrum Legislacji podaje, że „potrzeba wprowadzenia zmian w Prawie o aktach stanu cywilnego wynika z pojawienia się w polskim obrocie prawnym nowych zjawisk prawnych, wywodzących się z porządków prawnych innych państw oraz prób ich adaptacji w polskich rejestrach urzędowych” – zaznaczono w uzasadnieniu projektu.
Wesprzyj nas już teraz!
Jak dodano te „nowe zjawiska prawne” są pochodną instytucji takich jak: „małżeństwa albo związki partnerskie osób tej samej płci oraz przysposobienie osób małoletnich przez pary osób tej samej płci”.
„Mając na uwadze obowiązek władz publicznych uwzględnienia najlepszego interesu dziecka, należy przyjąć, iż niedopuszczalność transkrypcji zagranicznego dokumentu stanu cywilnego nie może skutkować brakiem zagwarantowania obywatelom polskim ich praw związanych z uzyskaniem numeru PESEL oraz dowodu osobistego lub paszportu” – wskazali autorzy projektu.
Dlatego w projekcie przewidziano m.in., że osoby wskazane jako rodzice w takim zagranicznym akcie urodzenia dziecka będą mogły uzyskać zaświadczenie potwierdzające uprawnienie do swobodnego przemieszczania się po terytorium UE. Zapisano też wprost, że można dokonać rejestracji urodzenia dziecka, które przyszło na świat za granicą, także wtedy, gdy zagraniczny dokument stanu cywilnego nie podlega transkrypcji do polskich akt.
W projekcie jednak jednoznacznie zapisano, że nie podlega rejestracji związek osób niebędący małżeństwem, a „w szczególności: związek inny niż związek kobiety i mężczyzny, związek zawarty na czas określony i niemałżeński związek rejestrowany”.
Pod koniec 2020 r. krakowski sąd administracyjny na kanwie rozpatrywania skargi na odmowę transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziewczynki, w którym jako rodzice wpisane były dwie kobiety, skierował natomiast pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE. Wskazywał, że „obecnie obowiązujące przepisy prawa polskiego nie zapewniają skutecznie dziecku, które bezspornie jest obywatelem polskim i tym samym obywatelem Unii, prawa do swobodnego przemieszczania się, tylko dlatego, że niezbędne w tym celu dokumenty – paszport lub dowód osobisty – nie mogą być wydane, ponieważ rodzicami wpisanymi do aktu urodzenia dziecka są dwie kobiety”.
Jednocześnie planowana nowelizacja – jak dodano – ma na celu „ochronę integralności i wewnętrznej spójności polskiego porządku prawnego i przewiduje możliwość wydania dowodu osobistego i paszportu również w braku możliwości uzyskania transkrypcji aktu urodzenia”.
Źródło: PAP/Marcin Jabłoński
Oprac. WMa