W sobotę 15 października we francuskiej miejscowości Les Sables-d’Olonne na terenie Wandei, odbędzie się manifestacja w obronie pomnika św. Michała Archanioła, patrona placu na którym stoi, a także pobliskiej świątyni i francuskich spadochroniarzy. Monument nie spodobał się antyklerykałom ze Stowarzyszenia Wolnomyślicieli. Doprowadzili oni do podjęcia przez sąd administracyjny w Nantes decyzji o jego usunięciu. Merostwo odwołało się jeszcze do Rady Stanu.
Marsz w obronie pomnika zorganizowało stowarzyszenie spadochroniarzy, którym święty Michał patronuje. Zaproszono mieszkańców i tych wszystkich, którzy nie zgadzają się na współczesną dechrystianizację Francji. Patriotyczne spotkanie wsparły władze miasta, ale też szef departamentu Wandei Alain Leboeuf, co jest wydarzeniem jak na ten kraj i jego polityków dość wyjątkowym.
Wesprzyj nas już teraz!
Leboeuf w liście do Wandejczyków napisał:
„Od wieków postać św. Michała zabijającego smoka była częścią popularnych tradycji i wyobrażeń Francuzów, a ponadto jest to postać, która góruje nad najwyższym punktem Wandei na szczycie kościoła na Mont Saint-Michel. Jest także w Les Sables d’Olonne, na Placu Saint Michel i przed kościołem Saint Michel, gdzie ten posąg jest elementem naszego dziedzictwa wykraczając daleko poza symbolikę religijną. Jednak jego usunięcia domaga się Federacja Wolnomyślicieli.
Dlatego zapraszam mieszkańców Vendée do udziału w ludowym marszu zorganizowanym w najbliższą sobotę 15 października o godz. 10:00 na Place de la Liberté w Les Sables d’Olonne przez Amicale Sablaise des Parachutistes et Opérations Exteriores (ASP OPEX) z wsparciem miasta Les Sables d’Olonne. Bardziej niż obrona obecności posągu w przestrzeni publicznej, ten marsz będzie najlepszą odpowiedzią dla tych, którzy chcą zaatakować nasze dziedzictwo, nasze korzenie kulturowe i nasze tradycje regionalne. Laicyzm to wolność dla wiary lub niewiary, ale nie może być negacją naszej historii”.
Administracyjny Sąd Apelacyjny w Nantes potwierdził 16 września, że obecność posągu Archanioła Saint–Michel na placu publicznym w Les Sables-d’Olonne jest prawnie zakazana i nakazał merostwu rozbiórkę pomnika w ciągu sześciu miesięcy. Sąd apelacyjny zatwierdził w ten sposób wyrok pierwszej instancji z 16 grudnia 2021 r., który uznał, że obecność pomnika ustawionego przez merostwo i spadochroniarzy narusza art. 28 ustawy z 9 grudnia 1905 r. o rozdziale Kościoła i państwa.
Sędziowie uznali, że postać św. Michała przywódcy hufców niebieskich, który walczy z szatanem i jego zwolennikami „jest częścią chrześcijańskiej ikonografii i dlatego ma charakter religijny”. Odrzucono argument gminy, że posąg i postać św. Michała mają także charakter „kulturowy, historyczny, tradycyjny i artystyczny”.
Pomnik w latach 1935–2017 znajdował się na terenie prywatnej szkoły. 6 października 2018 r. z inicjatywy mera został umieszczony na nowym dziedzińcu kościoła św. Michała. Stowarzyszenie La Libre Pensée uznało, że to nowa i religijna instalacja, która narusza świeckość państwa.
Jean-Michel Bruel, prezes ASP OPEX mówi, że zwołany na sobotę marsz to obchody Dnia Świętego Michała przeniesione o kilkanaście dni ze względów logistycznych. Bruel zaprosił na uroczystość także inne stowarzyszenia spadochroniarzy. Dodał: – To narodowe przesłanie, które chcemy przekazać przez ten patriotyczny marsz. Chodzi o obronę naszych tradycji i ponad 75-letnią tradycję patronowania jednostkom specjalnym przez św. Michała Archanioła.
Yannick Moreau, mer Les Sables-d’Olonne, mówi z kolei o emocjonalnej a apolitycznej więzi mieszkańców z pomnikiem i poczuciem niesprawiedliwego wyroku. Dodał, że „marsz jest otwarty dla wszystkich”. W programie przewidziano m.in. wspólną modlitwę spadochroniarzy do św. Michała, przemówienie mera, obecność pocztów sztandarowych organizacji kombatanckich.
Spadochroniarze francuscy przyjęli za patrona swojej formacji św. Michała zaraz po II wojnie światowej. Sformalizowano to w 1948 r. podczas wojny w Indochinach, w Hanoi.
Bogdan Dobosz
