Nie wszystkie informacje podawane przez media, dotyczące nagłych zmian w jednej z najważniejszych watykańskich dykasterii, sprawdziły się. Część z biskupów określanych przez watykanistów mianem „konserwatystów” jednak zostaje. Z pracą w Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów pożegna się jednak m.in. kardynał Burke. Jak teraz będzie wyglądać praca instytucji zarządzanej przez kardynała Saraha?
28 października Watykan ogłosił, że papież Franciszek powołał 27 nowych członków Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, z których wielu to reprezentanci szerokiego spektrum różnych narodowości. Miało to nadać dykasterii „bardziej międzynarodowego charakteru”.
Wesprzyj nas już teraz!
Choć początkowo media informowały, że papież zwolnił z pracy w tej instytucji wszystkich konserwatystów, okazuje się, że niektórych jednak zachował. Franciszek odwołał takich prominentnych kardynałów jak Raymond Burke, Marc Ouellet i George Pell, ale odnowił członkostwo dziewięciu pozostałych hierarchów, w tym kardynała Malcolma Ranjitha, byłego sekretarza kongregacji za czasów Benedykta XVI, kardynała Mauro Piacenzy, kierującego Penitencjarią Apostolską oraz kardynała Peter Erdö, byłego generalnego sprawozdawcy na synodzie do spraw rodziny. Watykaniści określają tych trzech duchownych, którzy pozostali na swoich stanowiskach, mianem „ratzingerian”.
Edward Pentin na swoim blogu przypomina, że członkami watykańskich kongregacji są zazwyczaj kardynałowie i biskupi wybrani ze względu na ich „szczególne kompetencje” wiążące się z daną dykasterią. Uczestniczą oni w corocznych spotkaniach plenarnych, by „zajmować się kwestiami związanymi z ogólnymi zasadami oraz innymi kwestiami, które mogą być przez prefekta albo przewodniczącego uznane za wymagające zajęcia się nimi” według konstytucji apostolskiej papieża Jana Pawła II, Pastor Bonus.
Nie jest tajemnicą, że kardynał Robert Sarah, prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego, faworyzuje drogę, do której zachęcał Benedykt XVI – a więc zachowanie bardziej tradycyjnego podejścia do liturgii. Wspiera on to, co nazywa się „reformą reformy”, a co oznacza wprowadzanie liturgicznych reform Soboru Watykańskiego II w sposób, w jaki był zamierzony przez ojców soboru.
W lipcu na przykład gwinejski kardynał propagował wprowadzenie adwentowej odnowy w celu sprawowania Mszy „ad orientem” (kapłan zwrócony wraz z wiernymi, ku wschodowi, w stronę Boga), czego przecież ojcowie soborowi w konstytucji soborowej Sacrosanctum Concilium poświęconej liturgii nigdy nie anulowali. Jednak Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej później zbagatelizowało te uwagi, wydając komunikat, z którego wynikało, że słowa kardynała zostały „mylnie odczytane”.
Do najbardziej wyróżniających się spośród 27 nowo mianowanych należy siedemdziesięcioczteroletni arcybiskup Piero Marini, który jest dobrze znany ze swoich dość niezwykłych liturgicznych innowacji, gdy był mistrzem ceremonii św. Jana Pawła II. Przez krótki czas piastował jeszcze tę funkcję w czasie pontyfikatu Benedykta XVI do chwili, gdy Benedykt zastąpił go bardziej tradycyjnym msgr. Guido Marinim, który do dziś pozostaje na stanowisku – przypomina amerykański watykanista, Edward Pentin. Uczeń i sekretarz arcybiskupa Annibale Bugniniego, prałat stojący za falą posoborowej reformy liturgicznej z lat siedemdziesiątych XX w., która doprowadziła do wielu liturgicznych innowacji, arcybiskup Piero Marini był krytykowany nawet „za wprowadzanie obrzędów pochodzenia pogańskiego do ceremonii papieskich”. Utrzymywał przy tym, że jest przeciwny przedsoborowej praktyce stosowania „serii sztywnych norm” do liturgii papieskich, „które mogłyby przecież być zmienione”. „Duch przystosowania jest duszą posoborowej reformy” – mawiał. Dziś duchowny ten przebywa w szpitalu, gdzie lekarze starają się o jego powrót do zdrowia po przebytym w ubiegłym tygodniu udarze mózgu.
Ale wybór arcybiskupa Mariniego, to nie jedyny wybór, który wywołał konsternację wśród liturgicznych tradycjonalistów. Franciszek powołał bowiem też włoskiego arcybiskupa Domenico Sorrentino z diecezji Asyż-Nocera Umbra-Gualdo Tadino. Jedną z pierwszych zmian personalnych papieża Benedykta XVI było usunięcie go ze stanowiska sekretarza kongregacji w roku 2005 i powołanie go zamiast tego na głowę archidiecezji Asyżu. Arcybiskup jest znany z tego, że zwalcza zwolenników tradycyjnej Mszy Świętej. Według Pentina to ten biskup był autorem ostatniego listu św. Jana Pawła II do księży w Wielki Czwartek roku 2005, w którym przedstawiono argument interpretujący pro multis w takim rozumieniu, że Ciało Chrystusa zostaje wydane, a Jego Krew wylana „za wszystkich”, jak również „za wielu”. Benedykt XVI później zdecydował, że „za wielu” jest ściślejszym tłumaczeniem łacińskiego wyrażenia, dając do zrozumienia, że zbawienie nie jest czymś automatycznym i mechanicznym, ale zależy zamiast tego od przyjęcia oferowanego daru.
Według Pentina, wśród powołanych w skład Kongregacji jest też kardynał John Atcherley Dew z Wellington w Nowej Zelandii, który podczas ostatniego synodu mocno popierał zmianę języka stosowanego przez Kościół odnośnie dzisiejszych problemów, porzucenie takich zwrotów, jak „życie w grzechu” (by zastąpić go „wolnym związkiem”), „wewnętrznie nieuporządkowany” w odniesieniu do homoseksualizmu czy „mentalność antykoncepcyjna”.
Ale, jak zauważa Edward Pentin, wśród nowych członków Kongregacji są także duchowni umiarkowanie przychylni poglądom tradycjonalistów. Do grona takich osób zaliczył kardynała Géralda Cypriena Lacroix z Quebecu i szwajcarskiego biskupa Lozanny, Genewy i Fryburga, Charlesa Moreroda.
Poniżej znajduje się lista nowych członków, po której następuje lista tych, których członkostwo zostało odnowione i tych, którym „podziękowano” (których odwołano):
Nowi członkowie:
Kardynałowie:
Rainer Maria Woelki, Kolonia, Niemcy
John Olorunfemi Onaiyekan, Abudża, Nigeria
Pietro Parolin, sekretarz stanu
Gérald Cyprien Lacroix, Québec, Kanada
Philippe Nakellentuba Ouédraogo, Wagadugu, Burkina Faso
John Atcherley Dew, Wellington, Nowa Zelandia
Ricardo Blázquez Pérez, Valladolid, Hiszpania
Arlindo Gomes Furtado, Santiago, Republika Zielonego Przylądka
Gianfranco Ravasi, Papieska Rada ds. Kultury
Beniamino Stella, Kongregacja ds. Duchowieństwa.
Arcybiskupi:
Dominic Jala, Shillong, Indie
Domenico Sorrentino, Asyż‑Nocera Umbra‑Gualdo Tadino, Włochy
Denis James Hart, Melbourne, Australia
Piero Marini, przewodniczący Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych
Bernard‑Nicolas Aubertin, Tours, Francja
Romulo G. Valles, Davao, Filipiny
Lorenzo Voltolini Esti, Portoviejo, Ekwador.
Biskupi:
Arthur Joseph Serratelli, Paterson, New Jersey, Stany Zjednoczone
Alan Stephen Hopes, Anglia Wschodnia, Wielka Brytania
Claudio Maniago, Castellaneta, Włochy
Bernt Ivar Eidsvig, Oslo, Norwegia
Miguel Ángel D’Annibale, Rio Gallegos, Argentyna
José Manuel Garcia Cordeiro, Bragança‑Miranda, Portugalia
Charles Morerod, Lozanna, Genewa i Fryburg, Szwajcaria
Jean‑Pierre Kwambamba Masi, biskup pomocniczy Kinszasy, Kongo
Benny Mario Travas, Multan, Pakistan
John Bosco Chang Shin‑Ho, biskup pomocniczy Daegu, Korea.
Odnowione członkostwo:
Kardynałowie:
Juan Luis Cipriani Thorne, Lima, Peru
Peter Turkson, przewodniczący Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka
Josip Bosanić, Zagrzeb, Chorwacja
Peter Erdö, Budapeszt, Węgry
Jean-Pierre Ricard, Bordeaux, Francja
Kazimierz Nycz, Warszawa, Polska
Malcolm Ranjith, Kolombo, Sri Lanka
Mauro Piacenza, Wielki Penitencjarz
Angelo Bagnasco, Genua, Włochy.
Arcybiskupi:
Michel-Marie-Bernard Calvet, Noumea, Francja.
Zastąpieni członkowie:
Kardynałowie:
Norberto Carrera Rivera, Meksyk
Zenon Grocholewski, emerytowany prefekt, Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej
Angelo Scola, Mediolan, Włochy
George Pell, prefekt, Watykański Sekretariat ds. Ekonomii
Marc Ouellet, prefekt, Kongregacja ds. Biskupów
Theodore-Adrien Sarr, Dakar, Bangladesz
Oswald Gracias, Mumbaj, Indie
Angelo Amato, prefekt, Kongregacja ds. Kanonizacyjnych
Raymond Leo Burke, patron Suwerenngo Zakonu Maltańskiego;
Antonio Maria Veglio, przewodniczący, Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych (niepotwierdzone odwołanie, ale prawdopodobne)
Kardynał Dominique Mamberti, prefekt, Sygnatura Apostolska (niepotwierdzone odwołanie, ale prawdopodobne).