Papież na przełomie października i listopada uda się z dwudniową wizytą do Szwecji, by wziąć udział w ekumenicznych wydarzeniach, upamiętniających 500. rocznicę reformacji.
Podróż zaplanowana w dniach 31 października – 1 listopada ma obejmować – jak poinformował Watykan – dwa miasta: Lund, gdzie Ojciec Święty weźmie udział w ekumenicznym nabożeństwie w katedrze oraz Malmö. W tym ostatnim ma się odbyć spotkanie z 10 tys. katolików i luteran zaangażowanych w działalność na rzecz pokoju, zwalczania skutków ocieplenia klimatu i pomagających uchodźcom.
Wesprzyj nas już teraz!
Szczegółowe informacje – jak zapowiedział rzecznik Stolicy Apostolskiej, o. Federico Lombardi – zostaną opublikowane w późniejszym terminie. O. Lombardi podkreślił, że pielgrzymka Franciszka do Szwecji nie jest zwykłym wydarzeniem. Zgodnie z oświadczeniem wydanym w środę, Ojciec Święty będzie uczestniczyć w obchodach z okazji „50 lat dialogu ekumenicznego między katolikami a luteranami i wspólnych darów tej współpracy”.
Luteranizm jest obecnie największą grupą wyznaniową w Szwecji, liczącej ponad 6 mln ludności. Dwie trzecie Szwedów to członkowie Luterańskiego Kościoła Szwecji.
Uroczystość, w której Franciszek weźmie udział organizatorzy opisują, używając słów: „dziękczynienia”, „pokuty i zaangażowania na rzecz wspólnego świadectwa.” Dodają, że „celem jest, aby wyrazić wdzięczność za dary reformacji i poprosić o przebaczenie za podział utrwalony przez chrześcijan dwóch tradycji.”
Uroczystość ekumeniczna w katedrze w Lund będzie odbywała się w oparciu o niedawno opublikowany katolicko-luterański przewodnik liturgiczny „Common Prayer”. W Malmö Arena z kolei papież skupi się na „wspólnym świadectwie i służbie katolików oraz luteranów na świecie” na rzecz uchodźców, budowania pokoju i walki z rzekomymi zmianami klimatycznymi. Organizatorami spotkania będą: Światowa Federacja Luterańska i Caritas Internationalis.
Katolicki biskup Anders Arborelius ze Sztokholmu zapowiedział, że Franciszek i luterańscy przywódcy duchowi będą namawiać w Lund oraz Malmö do zaangażowania się w proces jednoczenia chrześcijan.
Październikowa ekumeniczna uroczystość rozpocznie obchody schizmatyckiego ruchu, który zainicjowany został przez Marcina Lutra w 1517 r. Główne wydarzenia odbywać się będą w 2017 roku, w którym przypada także setna rocznica objawień w Fatimie.
Reformacja w Szwecji przyniosła wielkie prześladowania katolików i konfiskatę dóbr kościelnych. Luterańskie idee trafiły na podatny grunt przede wszystkim wśród mieszczaństwa. Pierwsze wzmianki o reformacji w Szwecji pochodzą z 1522 roku, kiedy to niemieccy kupcy przynieśli do Sztokholmu informacje na temat poglądów Lutra. Osobisty sekretarz „króla wybranego z ludu” Gustawa Wazy, Nicholas Stecker, był luteraninem. Głównym krzewicielem nowego wyznania w Szwecji był Olaus Petri (Olof Petterson), który podczas studiów w Wittenberdze miał styczność z Marcinem Lutrem, a także z Filipem Melanchtonem.
W 1524 roku nowy sekretarz generalny króla Laurentiusa Andreæ wystosował list do mnichów z miasta Vadstena, który uważa się za pierwszy ewangelicki tekst w historii Szwecji. Zdaniem autora, Kościół był niczym więcej jak tylko społecznością wierzących, dlatego zasugerował on, że należy przejmować majątki kościelne. Postulaty te spodobały się części szlachty, liczącej na powiększenie dobytku, jak i samemu królowi. Gustaw Waza wcześniej zaciągnął pożyczkę od kupców z Lubeki i miał nadzieję, iż spłaci swoje zobowiązania dzięki przejętemu majątkowi kościelnemu.
W 1527 r. parlament w Västeras przyjął ustawę o upaństwawianiu Kościoła i konfiskacie własności kościelnej. W 1544 r. parlament po raz pierwszy ogłosił Szwecję królestwem ewangelicko-luterańskim, a w 1580 r. – zabroniono publicznej działalności katolickiej.
W 1595 r. zakazano jezuitom i innym księżom katolickim pobytu w kraju. Katolicy nie mogli odprawiać nabożeństw i prowadzić działalności publicznej. Zamknięto klasztor w Vadstenie.
W latach 1601–1605 stracono siedmiu jezuitów z Dorpatu oraz fińskiego księdza katolickiego Jana Jussoila z Livland. W 1604 r. parlament w Norrköping zdecydował, że nie wolno wybierać królem Szwecji tego, kto nie zgadza się ze szwedzką religią chrześcijańską. Wprowadzono także zakaz kontaktowania się z katolickimi Szwedami, którzy wyemigrowali do Polski.
W 1617 r. ustawa Örebro wprowadzała nakaz opuszczenia kraju przez katolików w ciągu trzech miesięcy. Konwertytów „należało karać jak zdrajców”.
W 1654 r. królowa Krystyna zrzekła się tronu i przeszła do Kościoła katolickiego. Rok później złagodzono przepisy dot. katolików, zezwalając im na pobyt w kraju, ale nie mogli oni publicznie wyznawać swojej wiary. Dopiero w 1781 r. edykt tolerancyjny zezwolił cudzoziemcom tworzyć parafie katolickie, posiadać własne kościoły i księży, a także głosić naukę w całym kraju. Wciąż jednak nie można było zakładać klasztorów, a katolicy nie mogli obejmować państwowych posad.
Całkowita wolność zakładania klasztorów została przywrócona dopiero w 1977 r., a stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską rząd szwedzki nawiązał dopiero w 1983 r.
Źródło: cruxnow.com, rodzinakatolicka.pl,
Agnieszka Stelmach
