Biblioteka w niemieckim miasteczku Kues, w której zbiorach obecnie znajduje się ponad 300 rękopisów, jest dziełem średniowiecznego filozofa, teologa, matematyka, dyplomaty – kardynała Mikołaj z Kuzy (właściwie Nicolaus Krebs) żyjącego w latach 1401- 1464. To właśnie dzięki niemu bezcenne zbiory średniowieczne przetrwały do czasów współczesnych.
Rozległe zainteresowania
Wesprzyj nas już teraz!
Ten wybitny umysł ma na swoim koncie liczne osiągnięcia, niemalże na każdej płaszczyźnie: jako filozof szuka odpowiedzi na pytania teologiczne; jako obywatel tworzy m.in. teorię państwa i koncepcję reformy cesarstwa; jako przyrodnik zajmuje się analogią między myśleniem matematycznym a metafizycznym; jako matematyk podaje przybliżone sposoby kwadratury koła oraz rektyfikacji okręgu; wreszcie jako osoba duchowna zakłada dom opieki dla osób w podeszłym wieku wraz z biblioteką, szpitalem i kaplicą, gdzie pochowane jest jego serce. Zawdzięczamy mu również pierwsze próby reformy kalendarza.
Mikołaj z Kuzy był człowiekiem o rozległych zainteresowaniach; zgłębiał grekę, hebrajszczyznę, filozofię, teologię, matematykę i astronomię. W wieku 22 lat został doktorem katolickiego prawa kanonicznego, zaś w 1448 roku mianowano go kardynałem.
Niecodzienna biblioteka
Bibliotekę, która przetrwała przeszło 550 lat i do dziś szczyci się niesamowitymi zbiorami, Mikołaj założył w swej rodzinnej miejscowości Kues (obecnie Bernkastel-Kues). W jej zasobach znajdziemy m.in. „Codex Cusanus 220” – kodeks z pierwszej połowy XV wieku, który jest jednym z najstarszych istniejących dokumentów, gdzie tetragram (cztery hebrajskie litery będące zapisem imienia własnego Boga w Piśmie Świętym) oddano jako „Iehoua”. Jest on także kolejnym dowodem na to, że formy imienia Bożego podobne do „Jehowa” już od stuleci były najpowszechniejszą transkrypcją tego imienia.
Bibliotek powstała około 1450 roku i znajduje się w niej co najmniej 270 manuskryptów, przede wszystkim filozoficznych i teologicznych, z których wiele Kuzańczyk zgromadził w czasie swoich podróży.
Wybitne zbiory
Z dzieł starożytnych biblioteka posiadała pisma Cyryla z Aleksandrii, Grzegorza z Nazjanzu, Bazylego, Orygenesa, Tertuliana, Hieronima, Cypriana, oraz Ambrożego. Liczne były w niej pisma św. Augustyna, Pseudo-Dionizego „O Teologii Mistycznej” i „O Hierarchii Niebieskiej” w tłumaczeniu Roberta Grosseteste’a. Z pism filozofów pogańskich w zbiorach Kuzańczyka znajdowały się dzieła platońskie – komentarz Chalcydiusza do Timajosa, przekład Elementow Teologii Proklosa, tłumaczone przez Wilhelma z Moerbecke komentarze do Parmenidesa i Timajosa.
Bogaty był także zbiór pism Arystotelesa, obejmujący cały Corpus w przekładzie Ambrożego Travesari oraz tłumaczenia najnowsze – Retorykę Filelfa i Metafizykę Bessariona. Spośród dzieł średniowiecznych w bibliotece znajdują się pisma Eriugeny (przynajmniej pierwsza księga Periphyseonu), Teodoryka z Chartres, Sentencje Piotra Lombarda, komentarze św. Bonawentury, pisma Dunsa Szkota i innych autorów franciszkańskich, dzieła mistyczne Hildegardy z Bingen i Mistrza Eckharta. Nieobca Kuzańczykowi była także myśl tomistyczna, posiadał bowiem kopie „Sumy teologicznej” i „Summa contra gentiles”.
mż
