Najlepsze przepisy na wykwintne zupy, dania, kremy, sosy, desery, zastosowanie wielu przypraw, receptury na najlepsze piwa, wina, likiery, nalewki i koniaki, to pozostałości wielkiej spuścizny cywilizacyjnej chrześcijańskiej niegdyś Europy, świadczące o płodności jej kultury, również w sferze kulinarnej.
Wesprzyj nas już teraz!
Od momentu, w którym prymitywne barbarzyńskie hordy osiadły na stałe na kontynencie europejskim przyjmując wreszcie zbawienne światło Ewangelii, rozpoczęła się dla nich długa droga cywilizowania. Obok niezbędnego światła łaski Bożej, potrzeba było żmudnej pracy Kościoła, jego zakonów i poszczególnych świętych, aby z brutalnych koczowników zbudować wreszcie Christianitas. Mnisi tacy jak benedyktyni i cystersi musieli włożyć wiele wysiłków w sztukę projektowania i budowania, naukę efektywnej uprawy roli, tworzenie systemów melioracyjnych i wreszcie przyrządzania i spożywania w odpowiedniej atmosferze pożywienia. Ślady tej gigantycznej pracy kulturotwórczej są niezliczone, choć często tak ignorowane.
Któż bowiem z nas zastanawia się dzisiaj nad początkiem savoir vivre’u? A przecież, znany nam jeszcze ze szkoły, średniowieczny wiersz O zachowaniu się przy stole, jest tylko jednym z niezliczonych przykładów tej olbrzymiej pracy. Aby barbarzyńcy zrozumieli, że jedzenie nie jest tylko zapełnianiem brzucha, lecz kolejną okazją do pochwały Dobrego Boga, zachwytem nad wspaniałością Jego dobrodziejstw, dobrą okazją do spotkania i rozmowy z innymi, praktykowania cnoty cierpliwości, umiarkowania i miłości bliźniego, musiała się dokonać dogłębna przemiana mentalności.
Pragnienie zbożnego (w średniowiecznej polszczyźnie oznaczało to dosłownie: dostatniego) i godnego świętowania – także przy stole – kościelnych świąt i wydarzeń z życiem chrześcijańskiej społeczności związanych, zaowocowało licznymi zwyczajami oraz całą rozmaitością i wspaniałością potraw i trunków. Najlepsze przepisy na wykwintne dania, sosy i desery, zastosowanie wielu przypraw, receptury na najlepsze napoje, to pozostałości wielkiej spuścizny cywilizacyjnej chrześcijańskiej Europy.
Sławomir Skiba
Artykuł ukazał się w nr. 1 dwumiesięcznika „Polonia Christiana”.
