Biblioteka Narodowa opublikowała raport dotyczący stanu czytelnictwa w Polsce w 2023 roku. Z dokumentu wynika, że wśród autorów, po książki których najchętniej w ubiegłym roku sięgali Polacy są m. in. Henryk Sienkiewicz, Adam Mickiewicz, Władysław Reymont czy Bolesław Prus.
Większość serwisów informacyjnych i kulturowych zachłysnęła się informacją dotyczącą największego od 10 lat wzrostu czytelnictwa wśród Polek i Polaków. Z raportu Biblioteki Narodowej wynika bowiem, że „tak dobrze nie było od dekady”. Na czym polega „czytelniczy sukces”? Na tym, że 43 proc. obywateli RP przeczytało w roku 2023 co najmniej jedną książkę. Jest to wynik o 9 procent lepszy niż w dwóch ostatnich latach i najwyższy od 10 lat.
Po książki których autorów najczęściej sięgali Polacy w 2023 roku? Na pierwszym miejscu (w zestawieniach polskich i wszystkich autorów) znalazł się Remigiusz Mróz – człowiek, który podkreśla, iż jest zawodowym pisarzem i właśnie dlatego jest w stanie napisać i wydać kilka, a nawet kilkanaście książek w roku.
Wesprzyj nas już teraz!
Na drugim miejscu wśród polskich autorów (3 miejsce wśród wszystkich autorów) znalazł się… Henryk Sienkiewicz, który utrzymał pozycję z 2022 roku. Z danych Biblioteki Narodowej wynika, że po książki mistrza klasyki polskiej literatury sięgnęło 3,3 proc. wszystkich czytelników i to pomimo ogromnej kampanii przeciwko jego twórczości rozpętanej przez środowiska postępowo-lewicowe. W ich mniemaniu Sienkiewicz to symbol polskiego zaścianka i dziadostwa, którego literatura może „obudzić duchy polskiego nacjonalizmu”. Sienkiewicz był oskarżany o promowanie rasizmu, antysemityzmu i polskiego… kolonializmu. Znajdowali się także „eksperci” twierdzący, że książki Sieniewicza są „zbyt krwawe”, więc lepiej zastąpić je jeszcze bardziej „krwawymi” powieściami z serii „Gra o Tron”, z zastrzeżeniem, że te „będą strawne” dla młodego pokolenia. Okazuje się, że wszystkie te zabiegi (na szczęście) nic nie dały i Polacy chętnie sięgają po książki Henryka Sienkiewicz.
Ktoś w tym miejscu powie, że to wszystko przez program nauczania. Z raportu Biblioteki Narodowej wynika, że 29 proc. czytelników Henryka Sienkiewicza to uczniowie, a aż 43 proc. to osoby w wieku od 18 do 19 lat. Trzeba tutaj zwrócić uwagę, że jedyną pozycją wśród lektur obowiązkowych dla liceów i techników autorstwa Henryka Sienkiewicza są „Listy z podróży do Ameryki” i to nie jako całość, tylko wybrane fragmenty. Z kolei najczęściej czytane powieści autora to: „Potop”, „Ogniem i mieczem”, „Quo vadis”, „Krzyżacy”, czy „W pustyni i w puszczy”.
Na piątym miejscu w zestawieniu polskich autorów znalazł się Adam Mickiewicz (rok wcześniej 10. miejsce), na miejscu siódmym Władysław Reymont (15), a na dziewiątym Bolesław Prus (17).
W pierwszej dziesiątce oprócz Remigiusza Mroza i klasyków literatury polskiej znaleźli się również:
miejsce 3: Katarzyna Bonda (5);
miejsce 4: Andrzej Sapkowski (9);
miejsce 6: Olga Tokarczuk (13);
miejsce 8: Joanna Chmielewska (16);
miejsce 10: Jakub Żulczyk (23).
Andrzej Sapkowski to autor „Wiedźmina”. Olga Tokarczuk to laureatka Literackiej Nagrody Nobla i jedna z ulubionych autorek „postępowych” Polaków. Jakub Żulczyk jest przede wszystkim znany z tego, że publicznie obraził prezydenta Andrzeja Dudę, za co został uniewinniony przez tzw. niezwisły sąd. Wyjątkiem w tym gronie jest Joanna Chmielewska – mistrzyni polskich kryminałów i thrillerów obyczajowych okraszonych fantastycznym humorem.
Z kolei, jeśli chodzi o zagranicznych pisarzy ranking wygląda następująco:
miejsce 1: Stephen King (2. miejsce w całym zestawieniu);
miejsce 2: Harlan Coben (4);
miejsce 3: J.K. Rowling (6);
miejsce 4: Agatha Christie (7);
miejsce 5: Joseph Murphy (8);
miejsce 6: Paula Hawkins (11);
miejsce 7: Nicholas Sparks (12);
miejsce 8: J.R.R. Tolkien (14);
miejsce 9: Camilla Läckberg (15);
miejsce 10: E.L. James (16).
W 2023 r. wśród najpoczytniejszych w Polsce książek były kolejno literatura kryminalna, obyczajowo-romansowa oraz non-fiction (biografie, publicystyka, historia XX wieku) oraz poradniki. Najpopularniejszym źródłem czytanych książek są zakupy (48 proc.), ale też pożyczanie książek od rodziny, znajomych (29 proc.), prezenty (29 proc.), domowy księgozbiór (16 proc.).
Książki w formatach cyfrowych są wciąż zdecydowanie mniej popularne niż drukowane. Lekturę co najmniej jednego tytułu na ekranie urządzenia elektronicznego w 2023 r. zadeklarowało 7 proc. czytelników, przy czym zbiorowość ta powoli rośnie. Powolne tempo zmian pod tym względem znajduje odzwierciedlenie w preferencjach formy edytorskiej czytanych książek – badania z roku 2022 dowiodły tego, że Polki i Polacy zdecydowanie wolą książki drukowane niż te w formatach cyfrowych.
Raport powstał na podstawie sondażu przeprowadzonego jesienią 2023 r. Tak jak w poprzednich latach został on zrealizowany metodą CAPI (Computer Assisted Personal Interview) na ogólnopolskiej próbie reprezentatywnej Polek i Polaków w wieku co najmniej 15 lat. Próba ta liczyła 2012 osób i została skonstruowana ad hoc, tzn. na użytek tego konkretnie sondażu.
Źródło: Biblioteka Narodowa
TG
