Zwolnienie księży i duchownych innych wyznań ze służby wojskowej jest niezgodne z podstawowymi prawami obowiązującymi na Litwie – tak uznał Sąd Konstytucyjny w Wilnie. Sprzeczność z ustawą zasadniczą Republiki Litewskiej zasady niepowoływania osób duchownych do odbywania służby wojskowej oznacza, że będą oni zobowiązani do odbywania służby wojskowej lub służby alternatywnej.
Podanie na stronie internetowej Sądu Konstytucyjnego takiej informacji zainteresowało opinię publiczną mieszkańców Litwy, ponieważ aż 90 proc. obywateli deklaruje się jako osoby wierzące, z czego 83 proc. to katolicy. Losy księży i duchownych innych wyznań oraz obrządków dotyczą więc zdecydowanej większości społeczeństwa. Na Litwie obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w 2008 roku, ale z powodu napiętej sytuacji w Europie została przywrócona w 2015 roku. Rocznie do wojska powoływanych jest ok. 3,5 tys. mężczyzn.
Wesprzyj nas już teraz!
Argumentując swoją ocenę stanu prawnego Sąd Konstytucyjny stwierdził, że wszyscy obywatele, niezależnie od wiary i przynależności do kościołów są zobowiązani do respektowania konstytucji i odbycia służby wojskowej lub służby alternatywnej, równoważnej z odbyciem służby w siłach zbrojnych państwa. Ten ostatni sposób zaliczenia służby wojskowej adresowany jest do osób, które ze względu na przekonania nie mogą odbyć przeszkolenia wojskowego.
Jak pisze „Rubaltic.ru”, postanowienie Sądu Konstytucyjnego po wystosowaniu prośby organizacji „Świadków Jehowy” o zwolnienie ich członków ze służby wojskowej. (Jak podkreśla ten rosyjski portal, związek wyznaniowy „Świadków Jehowy” jest zakazany w Rosji.) Sąd Konstytucyjny, odrzucając wniosek „Świadków Jehowy” i wskazując na obowiązek odbycia służby w siłach zbrojnych lub instytucjach uznawanych jako miejsca alternatywne „odpracowania wojska”, wzbudził zaniepokojenie księży katolickich. Negatywny odbiór decyzji sędziów SK pracujących Wilnie przy prospekcie Giedymina (do wybuchu II wojny światowej ul. Adama Mickiewicza) w środowisku duchownych katolickich wynika z odejściu od tradycji praktykowanej w krajach katolickich.
W Polsce kwestie służby wojskowej duchownych katolickich reguluje m.in. konkordat zawarty między Stolicą Apostolską w Rzeczpospolitą Polską w 1993 roku. Ze zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej korzystają osoby duchowne z wszystkich związków religijnych, mających uregulowany status prawny z państwem. Rozstrzygnięcie ogłoszone przez Sąd Konstytucyjny Republiki Litewskiej już spotkało się z krytyką Generalnego Sekretarza Konferencji Episkopatu Litwy.
Jan Bereza
