Business Centre Club zorganizował we wtorek konferencję, podczas której została zaprezentowana m.in. informacja, że straty budżetu Polski z powodu tzw. luki podatkowej w VAT mogą wynosić od 5 mld do nawet 65 mld złotych. Co ciekawe, Ministerstwo Finansów nie prowadzi żadnych oficjalnych statystyk dotyczących tej luki.
Luka podatkowa w VAT to różnica między teoretycznymi wpływami do budżetu państwa z tego podatku a wpływami rzeczywistymi, przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności, które wpływają na tę różnicę. Jest to zatem różnica między tym, co podatnik powinien płacić, a tym, co faktycznie płaci w określonym czasie – wyjaśnił prof. Konrad Raczkowski z Instytutu Ekonomicznego Społecznej Akademii Nauk.
Wesprzyj nas już teraz!
Wszelkie szacunki dotyczące luki w VAT w Polsce mogą się opierać tylko na badaniach i danych z innych krajów – wskazał Przemysław Ruchlicki z Krajowej Izby Gospodarczej. Według niego – jeśli przyjąć dane najbardziej optymistyczne – luka ta sięga 5 mld zł. W wersji najbardziej pesymistycznej – nawet 65 mld zł.
Jednak najbardziej realnie można ją oszacować na podstawie badań Komisji Europejskiej z 2006 r., która oceniła średnią wysokość luki dla 25 krajów UE na 12 proc. teoretycznych wpływów. Według tych badań luka podatkowa w Polsce w 2011 r. wyniosła ok. 16 mld zł. Przy uwzględnieniu tendencji wzrostowej zjawiska oraz faktu, że szara strefa jest w Polsce większa od średniej europejskiej, luka może sięgać 20 – 30 mld zł – wyjaśnił Ruchlicki i dodał, że nawet 5 mld zł przy dochodach państwa planowanych na ok. 300 mld zł jest sumą znaczącą.
Luka podatkowa bezpośrednio wpływa na budżet kraju i na wydatki, państwo zaś stara się nadrobić utracone środki przez karanie i wzmożone kontrole podatników uczciwych, a przynajmniej takich, którzy popełniają tylko błędy przy rozliczeniach skarbowych. Po wtóre, jest groźna także dla interesów uczciwych przedsiębiorców. Oczywiste jest, że podmiot, który gromadzi pieniądze, zamiast je odprowadzić w formie podatku, staje się bardziej konkurencyjny – wskazał Raczkowski i zaznaczył, że doprowadzi to w końcu do całkowitej eliminacji tych uczciwych z rynku. Informacje o luce mogłyby służyć przedsiębiorcom do mierzenia ryzyka podatkowego – dodał.
Istnienie luki uniemożliwia też potencjalne obniżanie stawek podatku VAT, ponieważ rząd, mając do czynienia z deficytem dochodów z tego tytułu, będzie raczej podnosił stawki, a nie obniżał, tym bardziej, że wpływy z podatku VAT stanowią ponad 40 proc. budżetu państwa. Jednakże wzrost obciążeń podatkowych zwykle skutkuje zmniejszeniem wpływów do kasy państwowej, ponieważ podatnicy w większym stopniu unikają wówczas płacenia podatków. W ten sposób koło się zamyka, a jednym z jego efektów ubocznych jest rozwój szarej strefy.
Tomasz Tokarski
Źródło: www.gazetaprawna.pl
