We francuskim Lucéram ustawiono w tym roku aż 450 szopek Bożonarodzeniowych. To kolejny rok trwającej już od ponad ćwierćwiecza tradycji, która zamienia tę niewielką miejscowość w prawdziwe centrum szopek Bożonarodzeniowych we Francji. Tradycji będącej świadectwem korzeni Francji i jej religijnych i kulturowych źródeł powstania.
We Francji stowarzyszenia „wolnomyślicieli” i lewacka Liga Obrony Praw Człowieka od wielu lat starają się przeganiać administracyjnie takie instalacje z przestrzeni publicznej, jako „naruszanie zasad świeckości państwa”. Póki co jednak tradycje Bożonarodzeniowe Luceram są jasnym punktem na mapie trwania katolicyzmu.
Niestety sprawie szopek Bożonarodzeniowych sądy administracyjne we Francji wydają różne wyroki. Tydzień przed Bożym Narodzeniem 2024 sąd administracyjny w Montpellier odrzucił dwa wnioski o zastosowanie „środków tymczasowych” (usunięcie szopki z merostwa i kary za każdy dzień zwłoki), złożone przez Ligę Praw Człowieka (LDH). Z kolei w mieście Beaucaire, gdzie rządzi mer ze Zjednoczenia Narodowego (RN), „Wolnomyśliciele” i LDH wygrali… choć nie do końca.
Wesprzyj nas już teraz!
Początkowo sąd uznał za pilną „potrzebę egzekwowania zasad laicyzmu” i w związku z tym nakazał usunięcie szopki Bożonarodzeniowej z holu ratusza w ciągu 48 godzin, pod groźbą kary w wysokości 1000 euro za każdy dzień zwłoki.
Mer Beaucaire jednak nie złożył broni. 22 grudnia zorganizował w tej sprawie w swoim mieście referendum. Uczestnicy głosowali czy są za, czy przeciw pozostawieniu szopki w holu ratusza? Mieszkańcy Beaucaire zmobilizowali się i do lokali, w których odbywało się referendum ustawiały się długie kolejki. Wynik był łatwy do przewidzenia. Znaczna większość zagłosowała „ZA” pozostawieniem szopki Bożonarodzeniowej. Mer zapowiedział, że żłobek pozostanie w ratuszu do 2 lutego, a merostwo jest gotowe zapłacić karę 1000 euro za każdy dzień jego pozostawania w budynku.
Na razie takich problemów nie ma Luceram, wioska w Alpach Nadmorskich, która w wyjątkowy i wspaniały sposób prezentuje wielowiekowe tradycje. Zostały one odnowione w 1998 roku. Wówczas w wiosce liczącej 1200 mieszkańców ustawiono już 33 prowansalskie szopki. W tym roku jest ich ponad 450 i stały się także atrakcją turystyczną regionu
„Wolnomyśliciele” jeszcze tu ze swoimi pozwami nie dotarli, a w razie czego, mieszkańcy mają na swoją obronę tradycję, która sięga wielu wieków przed wejściem w życie ustawy o rozdziale religii i państwa z 1905 roku.
W ustawianie i budowę szopek zaangażowana jest cała wioska, łącznie z radnymi i merem. Gmina utworzyła tu nawet liczący 11 etapów szlak zwiedzania i odszukiwania szopek. Co roku przyjeżdżają tu dziesiątki tysięcy ludzi. – Oprócz tradycji i dumy, jaką odczuwamy z jej podtrzymywania, jest to również znaczące źródło dochodów z turystyki – mówi mer Lucéram, Michel Calmet. – Mamy prawo bronić naszych chrześcijańskich korzeni – dodaje.
W Lucéram jest kościół i aż siedem kaplic. Mieszkańcy nie rozumieją zakazów instalacji szopek. – Świeckość musi oznaczać także tolerancję – mówi ze złością jeden z nich i dodaje, że „ludzie, którzy chcą zakazać naszych szopek, powinni zostać zmuszeni do pracy także 25 grudnia”. „Wolnomyśliciele”próbowali już wpływać w tej sprawie na mera w 2017 r. i spór o mało też nie zakończył się w sądzie. Sukces kulturowy wydarzenia nie dawał jednak szans „bezbożnikom” na wygraną w sądach.
Trwanie szopek we Francji to pewien symbol nadziei na odrodzenie tradycji i powrotu do prawdziwych korzeni tego kraju. W 2024 roku takich „znaków” było więcej, od renowacji i otwarcia spalonej katedry Notre-Dame, po stale rosnącą liczbę dorosłych proszących o chrzest. Co roku pada tu od kilku lat nowy rekord i dzieje się to w zdechrystianizowanej Francji, gdzie instytucjonalny Kościół jest osłabiony skandalami, a progresywizm i konsumpcjonizm występują w roli „nowej religii”. W 2024 roku we Francji sakrament chrztu przyjęło 7135 dorosłych i 5025 nastolatków, co oznacza wzrost o 120 proc. w ciągu ostatniej dekady. Wiele z tych osób mówiło właśnie o przeżyciach związanych z pożarem Notre-Dame…
Bogdan Dobosz