Nowa ustawa refundacyjna, która weszła w życie półtora roku temu, pokazała kolejny raz, że żyjemy w „tanim” państwie. Według raportu firmy IMS Health, Polacy płacą za leki najwięcej w Europie, przy czym spory wzrost odnotowany został od początku obowiązywania nowej ustawy refundacyjnej.
Ekonomista oraz poseł Zbigniew Kuźmiuk stwierdził wprost, że uchwalona w maju 2011 r. ustawa „miała skrzętnie ukryty cel przed opinią publiczną, a w szczególności przed ludźmi chorymi, mianowicie znaczące zmniejszenie środków finansowych przeznaczanych corocznie przez NFZ na refundację leków”.
Wesprzyj nas już teraz!
NFZ zamierzał to osiągnąć głównie dzięki nowemu instrumentowi kontroli nad lekarzami. Kontrolerzy z Funduszu mieli sprawdzać, czy lekarze należycie wypisują recepty. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, placówki służby zdrowia miałyby obowiązek zwracania kwot nienależnych refundacji wraz z odsetkami. Kryteriami kontroli, która mogła mieć miejsce w ciągu 5 lat od wystawienia recepty, było m.in. uprawnienie pacjenta do leków refundowanych (czy w momencie wizyty u lekarza miał opłaconą składkę zdrowotną) oraz to, czy przepisany pacjentowi lek podlega refundacji w danej jednostce chorobowej. Pod naciskiem środowisk lekarskich zniesiono uprawnienia kontrolne NFZ, jednakże w ustawie wciąż pozostały zapisy nakazujące lekarzowi przepisywanie leku z refundacją tylko w zastosowaniu w stosunku do jednostki chorobowej, na którą lek został w Polsce zarejestrowany.
Według raportu IMS Health, polscy pacjenci w 2012 r. zapłacili za leki nierefundowane oraz refundowane w 100 proc. niemal pół miliarda złotych więcej, niż w 2011 r., kiedy wydatki na ten cel wyniosły 5 mld zł. W ogólnym rozrachunku, w 2012 r. udział pacjentów we współfinansowaniu leków wzrósł o ponad 5 proc. i wyniósł 57,7 proc., zaś w przypadku leków refundowanych wzrost osiągnął 2 proc. (do 38,7 proc.). Zbigniew Kuźmiuk wyliczył, że w 2012 r. pacjenci ponieśli na leki dodatkowe wydatki w wysokości około 0,4 mld zł, podczas gdy NFZ miał zaoszczędzić na refundacji niemal 2 mld zł. Pierwszy kwartał 2013 r. również upłynął pod znakiem dalszego pogarszania się sytuacji pacjentów. Firma IMS Health podała, że poziom współfinansowania przez pacjentów leków refundowanych przekroczył już 40 proc.
Tomasz Tokarski
