Prezydent Duda skierował do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej nowelizację Kodeksu karnego z 6 marca br. – poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta. Tzw. ustawa o mowie nienawiści zawiera rozszerzony katalog przesłanek przestępstw motywowanych uprzedzeniami. Jest rażącym zagrożeniem dla swobody wypowiedzi w Polsce. Nie wejdzie w życie do czasu rozpatrzenia jej przez TK.
Z opublikowanego przez Kancelarię Prezydenta uzasadnienia decyzji wynika, że według prezydenta zachodzą wątpliwości, czy ustawa jest zgodna z konstytucyjną zasadą określoności prawa.
„Analiza przepisów uchwalonej ustawy i zaproponowanych w niej rozwiązań budzi moje wątpliwości natury konstytucyjnej i z tych względów przed jej ewentualnym wejściem w życie powinna zostać poddana wnikliwej kontroli i ocenie przez Trybunał Konstytucyjny pod względem najważniejszego kryterium – zgodności z Konstytucją” – czytamy w uzasadnieniu.
Wesprzyj nas już teraz!
„Przypomnieć należy, że ustawodawca rozszerzyła katalog cech, z uwagi na które może dojść do przestępstw określonych w art. 119 par. 1, art. 256 par. 1 czy art. 257 k. k. o cztery nowe pojęcia, tj. niepełnosprawność, wiek, płeć oraz orientację seksualną. Próby takiego rozszerzenia były już podejmowane wielokrotnie i zostały one poddane analizie przez przedstawicieli nauki prawa karnego i każdorazowo były oceniane negatywnie. Przedstawiciele nauki prawa podkreślają, że obowiązujący katalog motywów towarzyszących znamionom czynnościowym określony w art. 119 par. 1, art. 256 par. 1 czy art. 257 k. k. jest celowo skromny, ale dzięki temu ma charakter uniwersalny. Taki kształt zakazów ma głęboki sens, który wyraża się w surowszym karaniu tych czynów, które są motywowane w sposób szczególnie naganny, oczywisty dla każdego człowieka. Kazuistyczne rozbudowywanie tego katalogu zawsze będzie rodziło wątpliwości co do jego zupełności i tym samym pominięcia innych równie istotnych cech” – napisał prezydent.
Czytamy również, że „zaskarżone przepisy budzą również wątpliwości z punktu widzenia realizacji wolności wypowiedzi zagwarantowanej przez art. 54 ust. 1 Konstytucji”.
„Ograniczenie wolności wypowiedzi będące efektem wprowadzonej nowelizacji może mieć bardzo doniosłe skutki społeczne, w szczególności z punktu widzenia debaty publicznej i wpływać hamująco na jej rozwój, dlatego też korzystający z tej wolności mogą mieć wątpliwości, gdzie kończy się ich prawo, a gdzie zaczyna odpowiedzialność za popełnienie czynu zabronionego” – brzmi fragment uzasadnienia.
„Problematyka motywów popełnienia przestępstwa została już ujęta w samym Kodeksie karnym, w tym w jego części ogólnej. Jak wynika wprost z art. 115 par. 2 k.k. (…) motywacja sprawcy stanowi jedną z okoliczności, które należy uwzględniać przy ocenie karygodności czynu zabronionego. Wymienia się ją również wśród okoliczności wpływających na wymiar kary, wskazanych w art. 53. par. 2 k.k., co oznacza, że sąd zobowiązany jest do wzięcia jej pod uwagę przy orzekaniu sankcji karnej. Nie może bowiem ujść uwadze, że brak wyodrębnienia w postaci znamion czynu zabronionego takich powodów dyskryminacyjnej motywacji sprawcy jak: niepełnosprawność, wiek, płeć oraz orientacja seksualna nie oznacza, że nie są one brane pod uwagę przez organy stanowiące prawo przy kwalifikowaniu czynów motywowanych uprzedzeniami” – wskazano w kilkudziesięciostronicowym tekście.
Katalog przesłanek przestępstw motywowanych nienawiścią w znowelizowanym Kodeksie karnym obejmuje przynależność narodową, etniczną, rasową, wyznaniową, bezwyznaniowość, wiek, płeć, niepełnosprawność i orientację seksualną.
Ustawa rozszerza odpowiedzialność karną przez zastąpienie zwrotu: „z powodu jej przynależności” pojęciem „w związku z przynależnością”, co spowoduje, że odpowiedzialność karna za wyżej wymienione przestępstwa będzie możliwa także wówczas, gdy pokrzywdzony nie będzie obdarzony cechą, która wywołała zachowanie sprawcy.
Przestępstwa motywowane tymi uprzedzeniami miałyby podlegać karze pozbawienia wolności.
W środę Andrzej Duda był pytany o ustawę w wywiadzie dla Telewizji Trwam.
– Przede wszystkim to jest bardzo charakterystyczne, że te właśnie lewacko-lewicowo-liberalne prądy, które tak głośno krzyczą o tolerancji i tak głośno krzyczą o różnorodności, że należy ją dopuszczać wszędzie, są pierwsze do tego, żeby blokować możliwość wypowiadania się – stwierdził w odpowiedzi prezydent.
Tryb kontroli prewencyjnej oznacza, że do chwili rozpatrzenia zgodności ustawy z Konstytucją przez TK, nie wejdzie ona w życie.
Z apelami o niepodpisywanie przez głowę państwa nowelizacji otwierającej drogę dla skrajnie ideologicznego aparatu cenzury w Polsce, zwracały się do prezydenta liczne organizacje społeczne i osoby prywatne.
„W obliczu bezpardonowego zamachu na wolność słowa i wyznania, katolickiego jeszcze w olbrzymiej większości społeczeństwa naszej Ojczyzny, w przededniu Wielkiej Środy – pamiątki zdrady naszego Pana Jezusa Chrystusa, a jednocześnie ustawowej daty granicznej dla decyzji Pana Prezydenta w sprawie możliwego weta, prosimy o postawienie tamy nowym prześladowaniom chrześcijan” – napisał w swym liście Zarząd i członkowie Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. Księdza Piotra Skargi.
„Podobne przepisy obowiązują już w innych krajach Zachodu – i to właśnie katolicy stali się ich pierwszymi ofiarami! Duchowni, publicyści i politycy są skazywani, tracą pracę, są cenzurowani i wykluczani z przestrzeni publicznej. Nie łudźmy się –jeśli ta ustawa wejdzie w życie w Polsce, jej konsekwencje dotkną każdego, kto odważy się mówić zgodnie z własnym sumieniem!” – pod tymi m.in. słowami zawartymi w zainicjowanym przez SKCh apelu do prezydenta Andrzeja Dudy podpisało się ponad 14 200 Polaków.
Źródła: PAP, PCh24.pl
RoM
STOP CENZURZE! Apel do Prezydenta RP
