Przed dwoma laty 1 marca ustanowiony został Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, na pamiątkę wykonania przed 62 laty wyroku śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Tego dnia oddajemy hołd walczącym z reżimem komunistycznym żołnierzom niepodległościowego podziemia.
Piątkowe warszawskie obchody Dnia Pamięci rozpoczęły się m.in. akcją informacyjno-ulotkową zorganizowaną przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej „Niepodległość”.
Wesprzyj nas już teraz!
Na placu przed stacją metra Centrum przechodnie mogli usłyszeć pieśni żołnierskie towarzyszące podziemiu niepodległościowemu z lat 40., dowiedzieć się, kim byli ci, którzy sprzeciwiali się sowietyzacji Polski, jaki spotkał ich los, ile poświęcili dla wolności zarówno swojej ojczyzny, jak i przyszłych pokoleń. Trwająca niespełna trzy godziny akcja spotkała się z szerokim odbiorem.
Największym wydarzeniem, jakie zawdzięczamy Społecznemu Komitetowi Obchodów Narodowego Dnia Pamięci „ŻW”, był warszawski marsz, w którym wzięło udział kilka tysięcy osób. Przeszedł ulicami stolicy i zakończył się przy Grobie Nieznanego Żołnierza na pl. Piłsudskiego, gdzie w uroczystej atmosferze kilka tysięcy osób odmówiło Apel Poległych, a następnie organizacje wchodzące w skład Społecznego Komitetu Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych złożyły wieńce.
– Konieczne jest zbudowanie w przestrzeni publicznej patriotycznej, świadomej Polski – mówił do zebranych prof. Jan Żaryn, który powitał zebranych na placu w imieniu Społecznego Komitetu Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – ” Esencją Narodu Polskiego”.
Głos zabrał również prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Stanisław Oleksiak. – Mieli być wyklęci z naszej pamięci, ale ta klątwa została już zdjęta – powiedział. Dodał również, że „choć antykomunistyczne powojenne podziemie nie miało szans na zwycięstwo, to ta beznadziejność świadczyła w sposób dobitny o niezłomnej woli Polaków bycia wolnymi”.
Po godzinie 20:00 marsz wyruszył do Archikatedry św. Jana, gdzie w intencji Żołnierzy Wyklętych odprawiona została uroczysta Msza Święta.
Społeczny Komitet Obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, skupia kilkanaście organizacji i środowisk patriotycznych, które działają by uczcić antykomunistyczne podziemie. W prezydium komitetu zasiadają m.in. profesorowie Jan Żaryn i Wiesław Jan Wysocki (historycy z UKSW) czy prezes Kręgu Pamięci Narodowej Andrzej Melak.
W piątek w Warszawie odbyło się wiele uroczystości upamiętniających Żołnierzy Wyklętych. Zebrane przed pomnikiem Żołnierzy Wyklętych delegacje udały się przed tablicę upamiętniającą płk. Bernarda Adameckiego na Rondo jego imienia, przy dawnej siedzibie sowieckiego Trybunału Wojennego, prokuratury i NKWD poświęcono tablicę pamiątkową, przy Al. Wojska Polskiego odsłonięto tablicę pamiątkową dedykowaną rotmistrzowi Witoldowi Pileckiemu, zaś pod pomnikami ofiar NKWD, więźniów politycznych straconych w latach 1944-56, pomnikiem ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach – zapłonęły znicze.
Pamięć Żołnierzy Wyklętych została uczczona w przeszło dwudziestu miejscach w Warszawie, a jej ukoronowaniem najważniejszego dnia obchodów była uroczystość na pl. Piłsudskiego.
W piątkowych uroczystościach wzięło udział kilkanaście tysięcy warszawian – kombatanci, rodziny pomordowanych, politycy oraz młodzież.
Magdalena Żuraw
