Na Jasnej Górze zaprezentowana została w czwartek ogólnopolska synteza synodalna. To efekt opracowania władze Episkopatu syntez diecezjalnych, które spływały w ostatnich tygodniach z całego kraju. Debaty synodalne toczyły się od jesieni 2021 roku. Teraz synteza synodalna zostanie wysłana do Watykanu; na podstawie innych syntez krajowych przygotowany zostanie dokument roboczy, który stanie się z kolei podstawą dyskusji biskupów na szczeblu kontynentalnym.
Być może najistotniejszym wątkiem polskiej syntezy synodalnej jest położenie nacisku na apostolskość Kościoła. Jak podaje biuro prasowe KEP, w ogólnopolskiej syntezie stwierdza się, iż synod potwierdził szacunek dla hierarchicznej władzy w Kościele. „Podkreślano, że decyzje w Kościele powinny być podejmowane przez tych, którzy są do tego powołani. Oni również powinni brać za nie odpowiedzialność. Zwracano jednak uwagę, że władza to nie tylko odpowiedzialność, ale przede wszystkim służba. Dotyczy to wszystkich poziomów hierarchii: biskupów, proboszczów, wikarych, diakonów. Rodzi się w związku z tym pragnienie lepszego poukładania wzajemnej współpracy między świeckimi i księżmi – uwypukla synteza” – czytamy w podsumowaniu przygotowanym przez KEP.
W syntezie zwrócono też uwagę na świadomość polskich katolików istotnej różnicy między kapłaństwem powszechnym a kapłaństwem urzędowym, co również jest istotne z perspektywy debat nad przeobrażeniem kapłaństwa toczących się w wielu krajach świata.
Wesprzyj nas już teraz!
Ten wątek jest bardzo ważny ze względu na wyzwania, jakie starają się rzucić apostolskiej konstytucji Kościoła środowiska progresywne, podważając zasadność sprawowania w Kościele władzy przez biskupów. W najskrajniejszej formie dzieje się to w Kościele katolickim za Odrą, gdzie mówi się o powołaniu do życia Rady Synodalnej złożonej z biskupów i świeckich, która byłaby obdarzona faktycznymi kompetencjami do kierowania Kościołem. Rada Synodalna jest konceptem krytykowanym przez Stolicę Apostolską i polska ogólnokrajowa synteza może być jednym z argumentów wspierających stanowisko Stolicy Apostolskiej.
Choć Biuro Prasowe KEP ma rację podkreślając wagę opisanego wątku, synteza zawiera zarazem ogrom narzekań na księży. Formułowana przez uczestników synodu krytyka kapłanów została w syntezie omówiona bardzo szeroko i szczegółowo. Jest to zasadne, bo takie wątki rzeczywiście dominowały w syntezach diecezjalnych. Trzeba jednak zauważyć, że ogrom krytyki wobec księży i biskupów występujący w syntezie znacząco osłabia siłę argumentu „za” utrzymaniem dotychczasowego modelu władzy w Kościele opartego o sakrament święceń i może zostać użyty do wzmacniania narracji reformistycznej.
Ogólnokrajowa synteza wskazuje też, że na synodach w diecezjach zwracano uwagę na osoby, które czują się w jakiś sposób wykluczone z Kościoła. Niestety, znalazła się wśród nich również grupa określona przez syntezę jako „osoby z kręgu LGBT+”. W syntezach rzeczywiście to się pojawiało, ale dość marginalnie; szkoda, że synteza ogólnokrajowa nie podkreśla marginalności tego problemu.
Duża część syntezy skupia się na liturgii, gdzie omówiono szeroko głosy optujące za jej jak najgodniejszym sprawowaniem, rzetelnością i pieczołowitością. Synteza wskazuje też, że wierni oczekują możliwości adoracji Najświętszego Sakramentu i chcą, by była ona szerzej niż dotąd dostępna. Zwrócono też uwagę, że część wiernych oczekiwałaby lepszej możliwości uczestnictwa w liturgii tradycyjnej, ze względu na to, że nie ma w niej miejsca na nadużycia i pozwala też na doskonalsze osobiste uświęcenie uczestników.
Istotną częścią syntezy jest aneks metodologiczny, że w synod włączyła się zdecydowana mniejszość Kościoła w Polsce. W zależności od diecezji spotkania synodalne zorganizowało od 30 do 6 proc. parafii. W spotkaniach synodalnych na poziomie parafialnym uczestniczyło ok. 50 tysięcy osób w całym kraju. W spotkaniach na poziomie diecezjalnym udział wzięło ponad 15 tys. osób. Dodatkowo ankiety wypełniło ok. 30 tys. osób i wysłano ponad 12 tys. maili oraz listów.
Niewielkie w sumie zaangażowanie katolików w synod nie odstaje od europejskiej normy.
Do syntezy dołączono też zestawienie różnych problemów, które pojawiały się w syntezach diecezjalnych. Najczęściej pojawiały się więc takie problemy jak parafia, wspólnota, młodzież i dzieci.
Całą syntezę można przeczytać TUTAJ.
Pach
