Koniec starego roku i początek nowego to dobry moment na wszelkiego rodzaju podsumowania. Łatwiej nam w tych dniach zastanowić się nad własnym życiem, postępowaniem, a także zrealizowanymi planami i założeniami. Często pod wpływem kończącego się kalendarza udaje nam się zauważyć swoje niedociągnięcia oraz skupić się na sprawach, które pominęliśmy lub przeoczyliśmy. Celem autora artykułu jest przypomnienie i odświeżenie najważniejszych – jego zdaniem – publikacji książkowych roku 2013.
Mijający rok był niezwykle bogaty w interesujące i wartościowe publikacje, jednak w dobie rozwoju technologicznego, Internetu, a także wszechobecnych komputerów i tabletów, wielu specjalistów obwieściło powolny upadek branży wydawniczej, stopniowe wycofywanie się z rynku księgarskiego i wkraczanie na platformy multimedialne. Świadczą o tym choćby coraz popularniejsze tzw. audiobooki, czyli książki w wersji dźwiękowej, zazwyczaj czytane przez znanych lektorów. Mimo wszystko książki nadal sprzedają się dobrze i są cenione przez czytelników. Kartezjusz powiedział – i akurat w tym można przyznać mu rację – że „czytanie dobrych książek jest niczym rozmowa z najwspanialszymi ludźmi minionych czasów”.
Wesprzyj nas już teraz!
Biorąc pod uwagę powyższe, przedstawiam swoisty „Top 10” najważniejszych, moim zdaniem, książek, które ukazały się w Polsce w 2013 r. Jednocześnie chciałbym zaznaczyć, że moje zestawienie zawiera książkę prof. Roberto de Mattei pt. Sobór Watykański II. Historia dotąd nieopowiedziana, która co prawda ujrzała światło dzienne w grudniu 2012 r., lecz dopiero w kończącym się właśnie roku dotarła do szerokiego grona odbiorców. W zestawieniu znalazło się również miejsce dla powieści o. Bela Bangho (Stefan Incze) pt. Cristeros. Miłość i krzyż, która po raz pierwszy została wydana wiele lat temu, ale dopiero jej odświeżona wersja została zauważona i doceniona.
Kolejność publikacji nie jest przypadkowa, zaś pierwsze trzy pozycje zajęły na podium miejsca ex aequo. Ich treść i problematyka jest niezwykle istotna, dlatego też nie sposób było wyróżnić najważniejszą z pośród nich.
1-3: Gabriele Kuby, Globalna rewolucja seksualna. Likwidacja wolności w imię wolności, Homo Dei
Media głównego nurtu oraz lewicowi działacze przekonują nas, że seksualność nie powinna być ograniczona żadnymi normami moralnymi. Często doprowadza to do wielu absurdów, które mimo wszystko są bardzo groźne. Rok 2013 upływa pod znakiem rozpowszechnienia w Polsce ideologii gender, która nadal nie jest wystarczająco znana i zdemaskowana. Książka Gabriele Kuby pokazuje, że propaganda seksualna oraz promocja gender jest jedynie częścią globalnego planu, którego celem jest zniszczenie człowieka i społeczeństwa przez postawienie na głowie rozumienia i przeżywania seksualności. Autorka w swej publikacji ukazuje dzieje rewolucji seksualnej oraz ideologii gender, która ma swoje korzenie w eugenice, marksizmie, bolszewizmie oraz lewicowym feminizmie. Niemiecka socjolog ukazuje również jak bardzo jest ona sprzeczna z chrześcijaństwem. Publikacja Kuby to swoisty podręcznik, który demaskuje nowe zagrożenie dla człowieka, a także pokazuje, w jaki sposób przeciwstawiać się demoralizacji. W recenzji ww. książki ks. profesor Dariusz Oko napisał: „Ta książka dla ideologii gender jest tym samym czym „Archipelag Gułag” Sołżenicyna dla komunizmu.”
Eugene Michael Jones, Libido dominandi. Seks jako narzędzie kontroli społecznej, Wektory
Dr Jones w swym najważniejszym dziele prezentuje przebieg rewolucji seksualnej, której początku upatruje w Oświeceniu. Z niezwykłą dokładnością przytacza mało znane fakty z życia de Sade’a, Shelley, Freuda, Sanger i innych, których łączy wspólny mianownik – nieumiejętność opanowania własnej sfery seksualnej oraz wrogość wobec Boga i Kościoła. Jones w swej pracy wiele miejsca poświęca Stanom Zjednoczonym, które uznaje za jednego z liderów obyczajowej rebelii. Uważa, iż agresywna promocja przez rządzących anglosaskich protestantów antykoncepcji oraz aborcji miała na celu zatrzymanie demograficznej ekspansji amerykańskich katolików.
Roberto de Mattei, Sobór Watykański II. Historia dotąd nieopowiedziana, CKiT Wiedeń 1683
Książka znanego włoskiego historyka wypełniła ważne miejsce na polskim rynku wydawniczym. Dotychczasowe publikacje dotyczące Soboru Watykańskiego II wpisywały się w tzw. hermeneutykę zerwania, traktującą sobór jako wielki, pozytywny zwrot w teologii i praktyce Kościoła. To spojrzenie często prezentowało odrealnioną wizję, pomijającą złożoność zagadnienia.
De Mattei w swej publikacji ukazał sytuację Kościoła w okresie pontyfikatu papieża Piusa XII, a także wydarzenia, które poprzedzały decyzję Jana XXIII dotyczącą zwołania soboru. Wielką zaletą pracy redaktora naczelnego „Radici Cristiane” jest wykorzystanie dzienników, notatek oraz korespondencji, które ukazują kulisy Soboru Watykańskiego II. To pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce poznać historię soboru, który nadał oblicze współczesnemu Kościołowi.
4. Sławomir Cenckiewicz, Wałęsa. Człowiek z teczki, Zysk i S-ka
Autorem biografii byłego prezydenta jest historyk, który z niebywałą dociekliwością dociera do przemilczanych faktów z życia Wałęsy. Tym razem lektura książki gdańskiego historyka dosłownie paraliżuje. Autor bezwzględnie rozprawia się z życiem słynnego przywódcy Solidarności. W książce znajdziemy m.in. informacje nt. nieślubnego syna Lecha Wałęsy, który dziś jest pochowany w bezimiennej mogile. Książka Cenckiewicza jest również opowieścią o zdradzie i uwikłaniu w kontakty z bezpieką. Ukazuje w świetle reflektorów obnażony „autorytet III RP”.
5. Dorota Kania, Jerzy Targalski, Maciej Marosz, Media. Resortowe dzieci, Fronda
Najnowsza publikacja wydawnictwa Fronda traktuje w głównej mierze o dziennikarzach, którzy dzięki swym powiązaniom rodzinnym z PZPR trafiali na strony wysokonakładowego dziennika, będącego u zarania swych dziejów organem… Solidarności, czyli „Gazety Wyborczej”. Autorzy przywołują historie Michnika, Łuczywo (ojciec z KPP, kierownik urzędu cenzury), Rapaczyńskiej (ojciec komunista), Geberta (ojciec – agent wywiadu ZSRS), Bikont (ojciec – pracownik peerelowskiego MSZ), itd.
Kania, Targalski oraz Marosz na łamach swej książki przywołują również m.in. przypadek właściciela TVN Mariusza Waltera, o którym w samych superlatywach wypowiadał się Jerzy Urban, a także przypominają kontakty z PZPR Alicji Resich-Modlińskiej, Tomasza Sianeckiego oraz Jerzego Owsiaka. „Resortowe dzieci” przybliżają nas do poznania prawdy o polskich mediach głównego nurtu.
6. Tomasz Sikorski, Marcin Kulesza, Niezłomni w epoce fałszywych proroków. Środowisko Tygodnika Warszawskiego (1945 – 1948), von Borowiecky
Naukowcy ze Szczecina popełnili publikację, jakiej zdecydowanie brakowało dotychczas na polskim rynku księgarskim. Dzięki obranemu kryterium problemowo-chronologicznemu, możemy poznać poglądy autorów „Tygodnika Warszawskiego” na temat: wizji katolicyzmu społecznego, koncepcji polityczno-społeczno-gospodarczych oraz polityki międzynarodowej. Ogromnym plusem publikacji jest możliwość śledzenia w niej oryginalnych tekstów, jakie ukazywały się na łamach „aresztowanego tygodnika”, zlikwidowanego przez władze komunistyczne już po niespełna trzech latach istnienia.
7. Sławomir Cenckiewicz, Adam Chmielecki, Janusz Kowalski, Anna Piekarska, Lech Kaczyński. Biografia polityczna 1949 – 2005, Zysk i S-ka
Prof. Cenckiewicz gości w moim zestawieniu już po raz drugi. Biografia Kaczyńskiego otwiera nowy rozdział wśród publikacji naukowych, gdyż jak dotąd polscy historycy unikali jak ognia opracowywania pełnych biografii polityków najwyższego szczebla. Zwróćmy uwagę, że nadal nie doczekaliśmy się biografii Michnika, Kwaśniewskiego, Tuska, Komorowskiego, Geremka czy Pawlaka. Cenckiewicz wraz ze swoim młodym zespołem zachowuje obiektywizm i z niezwykłą dokładnością prezentuje życie i dorobek polityczny Kaczyńskiego, który stał się ofiarą „przemysłu pogardy”.
Ostatnie trzy pozycje w zestawieniu posiadają cechę wspólną – wszystkie są powieściami umiejscowionymi w pewnym stopniu pośród realnych i prawdziwych wydarzeń, jednak każda z nich jest mimo wszystko zupełnie inną książką.
8. Elżbieta Cherezińska, Legion, Zysk i S-ka
Napisana z rozmachem powieść pozwala uświadomić sobie, kim naprawdę byli żołnierze ze Świętokrzyskiej Brygady NSZ. Wartka akcja i charakterystyczne postacie zachęcają do zagłębienia się we wciągającej lekturze. Autorka postarała się przedstawić skomplikowane relacje między NSZ oraz AK. Fascynująca opowieść o Brygadzie Świętokrzyskiej pozwala przybliżyć czytelnikom historię tej nieco zapomnianej, a często w ogóle nieznanej formacji, której dzieje zasługują na szersze odkrycie.
9. Piotr Wielgucki, Berek, Prohibita
Autor powieści zbudował niesłychanie interesującą konstrukcję ukazującą proces zbiorowego myślenia, doświadczanego przez nas w realnym świecie. Książka opowiada losy 12-letniego żydowskiego chłopca Berka Szulca, który potajemnie ucieka z przemyskiego getta. Uratowany przez Polaka Jana Gdulę, zostaje z czasem usynowiony. Dalsza część książki skupia się na okresie dorastania Berka, a także na karierze, którą już jako Jerzy realizuje w strukturach Wojskowej Informacji oraz Sądu Wojskowego. Autor stworzył fabułę, która stała się niezwykłą prowokacją i zarazem probierzem politycznej poprawności w naszym kraju.
10. o. Bela Bangho (Stefan Incze), Cristeros. Miłość i krzyż, Dębogóra, AA
Na zakończenie warto zwrócić uwagę na książkę odświeżoną na polskim rynku wydawniczym po wielu latach. Jest to zapewne efekt dużej popularności filmu „Cristiada”, który uświadomił szerszej publiczności, czym była katolicka kontrrewolucja w Meksyku na początku XX w. oraz pozwolił przybliżyć bohaterską i heroiczną postawę Cristeros – żołnierzy Chrystusa. Fabuła powieści węgierskiego jezuity wciąga od samego początku. Obok wielu fikcyjnych postaci znajdujemy również autentyczne. Wśród nich choćby o. Miguela Pro, późniejszego błogosławionego, niezmordowanego kapłana, który w czasie wielkiego ucisku odważnie dbał o swych wiernych.
Główny wątek książki stanowią wzajemne relacje między katoliczką Guadelupe a oficerem rządowej armii kpt. Torresem, który, choć początkowo niewierzący, pod wpływem dziewczyny zmienia swe serce i ostatecznie staje po stronie Cristeros. Dzieło o. Beli Bangho doskonale współgra z głośną ekranizacją Deana Wrighta i dla każdego stanowi zestaw obowiązkowy.
*****
Przedstawiona lista „Top 10” jest swego rodzaju subiektywnym kanonem wydawniczym roku 2013. Każda z wymienionych pozycji – tak gatunkowo różnorodnych – jest na swój sposób wyjątkowa, każda niesie za sobą ogrom informacji, dokumentów, wspomnień czy przeżyć. Wszystkie też są tak ciekawe, jak w myśl słów Józefa Mackiewicza, ciekawa jest jedynie prawda.
Paweł Ozdoba