Ustępująca minister spraw wewnętrznych Niemiec Nancy Faeser z Socjaldemokratycznej Partii (SDP) zainicjowała powołanie specjalnej komórki do zwalczania „narracji spiskowych” w niemieckim społeczeństwie. 27 lutego br. powołano w Berlinie Bundesweite Beratungsstelle: Beratungskompass Verschwörungsdenken (Krajowe Centrum Doradztwa: Kompas Doradczy w sprawie Myślenia Spiskowego). Inicjatywa powstała staraniem Federalnego Ministerstwo Spraw Rodzinnych i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Faeser narzekała, że narracje spiskowe są „celowo rozpowszechniane w celu podzielenia społeczeństwa i podważenia zaufania do niezależnej nauki, wolnych mediów i instytucji demokratycznych”. Wskazała, że „wolna debata” jest niezbędna w demokracji, ale „spiskowe narracje” „mogą podsycać ekstremistyczne ideologie i podżegać do aktów przestępczych lub przemocy, przy czym szczególnie rozpowszechnione są teorie spiskowe o charakterze antysemickim”.
Minister ubolewała, że członkowie rodziny, przyjaciele i współpracownicy często jako pierwsi zauważają, że ktoś jest pod wpływem teorii spiskowych. I nie jest możliwy „otwarty dialog”, ponieważ „druga osoba nie jest otwarta na argumenty”.
Wesprzyj nas już teraz!
Faeser zaznaczyła, że nowe biuro doradcze to „ważny element w szerszej walce z ekstremizmem i dezinformacją”. Na celowniku są nie tylko „teorie spiskowe”, ale także „misinformacja” i „dezinformacja”.
Ustępująca minister ds. rodziny Lisa Paus z Partii Zielonych przekonywała, że „narracje spiskowe” nie tylko szkodzą demokracji, ale także relacjom osobistym. – Mogą prowadzić do radykalizacji i przemocy, ale także podsycać postawy antydemokratyczne poza kręgami ekstremistów – ostrzegła.
Nowe biuro ma udzielać wstępnych wskazówek i „w razie potrzeby” kierować osoby do specjalistów. Doradcy rządowi będą instruować członków rodzin i „pomagać” im w prowadzeniu działań prewencyjnych.
Rząd uruchomił stronę informacyjną, na której wyjaśnia to, co nazwał „ideologiami spiskowymi”. Jest to takie myślenie, które charakteryzuje się głęboką nieufnością do instytucji i przekonaniem, że tajne, złowrogie siły manipulują wydarzeniami na świecie.
Jako przykład podaje się teorie dotyczące COVID-19, ataków na bliźniacze wieże World Trade Center w USA itp. Tego typu „teorie” mają promować idee populistyczne i ekstremistyczne, które podkopują nieufność do nauki, ekspertów i instytucji demokratycznych.
Oprócz „teoretyków spiskowych” są „zdrowi sceptycy”. Jednak „teoretycy spiskowi” mają nie dążyć do racjonalnej debaty, lecz przedstawiać „niemożliwe do zweryfikowania i napędzane ideologią narracje”.
Niemieccy politycy obawiają się, że w obecnych czasach kryzysu i wyobcowania, ludzie z różnych środowisk mogą zostać wciągnięci w „ideologie spiskowe”.
Szczególne zaniepokojenie budzi izolacja społeczna, „obsesyjne dzielenie się treściami spiskowymi”, odrzucanie dziennikarstwa głównego nurtu i wiarę w działanie ukrytych elit kontrolujących sprawy światowe.
W bardziej ekstremalnych przypadkach, osoby ulegające domniemanym teoriom spiskowym mają „wyrażać wrogość lub nawet gwałtowne fantazje wobec tych, których postrzegają jako część spisku”.
Partnerami projektu są: Violence Prevention Network, Amadeu Antonio Foundation i modus|zad – Centre for Applied Deradicalisation Research.
Fundacja Amadeu Antonio to organizacja dedykowana walce z „prawicowym ekstremizmem, rasizmem i antysemityzmem”. Powstała w 1998 roku z inicjatywy Anette Kahane, byłej pracownicy Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego (Stasi), według agencji informacyjnej Nius.
Alternatywa dla Niemiec (AfD) komentowała na X: „Nie do pomyślenia jest to, na co ten rząd, który nadal jest u władzy, wydaje pieniądze z podatków obywateli. A jeszcze bardziej niepojęte jest to, iż [lider Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej Friedrich] Merz nadal nie zdystansował się wyraźnie od chęci pozostawienia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Faeser i SPD”.
Projekt jest finansowany ze środków federalnego programu „Żywej Demokracji!”, który od 2015 r. finansuje organizacje pozarządowe i inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego, który ma promować demokrację i chronić mniejszości.
Nowe usługi są kierowane do osób zaniepokojonych tym, że ich bliscy przyjmują „teorie spiskowe” – wyjaśniło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Niemcy, którzy podejrzewają, że ich krewni lub przyjaciele „dali się nabrać na teorie spiskowe”, mogą zwrócić się do powstałej instytucji, by zderadykalizować najbliższych i przyjaciół. Kompas Porad na temat Myślenia Spiskowego jest dostępny online i telefonicznie, zapewniając „najbardziej dostosowaną pomoc i porady, jakie są możliwe” dla osób poszukujących wskazówek.
Minister Paus komentowała, że „teorie spiskowe” są „truciznę dla naszej demokracji” i „obciążeniem dla rodzin i współpracowników”.
Władze niemieckie zaś podniosły alarm w związku z rzekomym wzrostem teorii spiskowych powiązanych z ruchem Querdenker, który pojawił się podczas pandemii Covid-19. Te grupy miały organizować protesty przeciwko polityce zagranicznej Niemiec i dostawom broni do Kijowa, które rozpoczęły się w 2022 r. po eskalacji konfliktu między Ukrainą a Rosją.
Niektóre frakcje wzywały również do „regionalności, demokracji bezpośredniej i ograniczenia władzy” rządu federalnego. Urzędnicy i media często kojarzą grupy Querdenker z teoriami spiskowymi i organizacjami skrajnie prawicowymi. W 2021 r. niemiecka agencja bezpieczeństwa wewnętrznego (BfV) ogłosiła, że będzie uważnie monitorować niektóre grupy Querdenker, twierdząc, że mogą one próbować „delegitymizować” państwo i wykorzystywać uzasadniony protest do „sprowokowania eskalacji”.
Na stronie https://www.bmfsfj.de/bmfsfj/aktuelles/alle-meldungen/-beratungskompass-verschwoerungsdenken-startet-256484 informuje się, że „[o]soby dotknięte teoriami spiskowymi oraz ich otoczenie mogą liczyć na poufne porady dostosowane do ich potrzeb, udzielane online i telefonicznie w nowym centrum doradztwa”.
Projekt, co warto zauważyć, jest realizowany od marca 2024 r. w ramach federalnego programu „Żywa Demokracja!”, chociaż centrum doradztwa powołano 27 lutego br.
Podczas kontaktu z punktem doradczym „Beratungskompass Verschwörungsdenken” online lub telefonicznie, pierwsze spotkanie ma charakter wstępnej, anonimowej konsultacji i oceny osobistych potrzeb. Jeżeli po wstępnej konsultacji okaże się, że istnieje potrzeba dłuższego poradnictwa, wówczas dana osoba zostanie skierowana do konkretnej agencji po pomoc. Współpraca z lokalnymi ośrodkami doradczymi ma być stale rozszerzana.
Źródło: brusselssignal.eu, bignetwork.com
AS
