Dobry jest ten czyn ludzki, który zgadza się z normą moralności, tj. prawem Bożym i sumieniem. Ażeby był dobry, muszą wszystkie jego składniki być dobre, a więc przedmiot (czyn sam w sobie), okoliczności, w jakich się odbywa, a przede wszystkim pobudka czyli cel. Gdy jeden z tych składników jest zły, czyn nie może być dobrym.
Pobudka albo cel dobry nadaje czynowi dobremu nową wartość, uczynek obojętny czyni dobrym, złego natomiast nie może uczynić dobrym nawet cel najszlachetniejszy. Dlatego zdanie „Cel uświęca środki“ jest prawdziwe w tym tylko znaczeniu, że cel dobry może uświęcić środki (czyny) dobre lub obojętne, ale nigdy nie uświęci środków złych. Kłamstwo czy morderstwo popełnione choćby w najszlachetniejszym celu nie jest nigdy dozwolone.
Cel zły odbiera czynom dobrym ich wartość albo całkowicie, albo częściowo.
Wesprzyj nas już teraz!
Ze względu na wartość wewnętrzną mogą być czyny dobre: 1) naturalnie dobre, czysto ludzkie, wykonane własnymi siłami człowieka i z pobudek (dla celów) ziemskich, 2) nadnaturalne, wykonane przy pomocy laski uczynkowej i z pobudek nadnaturalnych, te zaś mogą być a) albo żywe czyli zasługujące (nadprzyrodzone wykonane w stanie łaski uświęcającej) albo b) martwe (wykonane w stanie grzechu ciężkiego).
Pełnowartościowymi są jedynie czyny żywe, zasługujące. gdyż wartość ich trwać będzie przez całą wieczność.
Ks. Franciszek Madeja, Nauka Religii Katolickiej, Krótki zarys etyki katolickiej, Kraków 1941, s. 8-9.
