W sprawie łódzkiego drukarza, który odmówił przyjęcia zlecenia od organizacji promującej ruch LGBT, głos zabrali znani prawnicy. Obok Adama Bodnara wypowiedziały się m.in. przedstawicielka Urzędu RPO Anna Mazurczak oraz prof. Ewa Łętowska. Według prawników z Instytutu Ordo Iuris, w swych wypowiedziach rozpowszechniają tym samym nieprawdziwe informacje, szczególnie w zakresie klauzuli sumienia w polskim prawie. Z ich wypowiedzi wynika chęć ograniczania konstytucyjnych praw i wolności obywatelskich.
Jak wskazuje Instytut Ordo Iuris, w sprawie drukarza z Łodzi od początku towarzyszyła akcja propagandowa, która nie miała odzwierciedlenia w faktycznym stanie prawnym i została „podjęta na podstawie pozbawionego już mocy wyroku nakazowego, ma na celu zastraszanie przedsiębiorców i pracowników korzystających ze swych konstytucyjnie gwarantowanych wolności”.
Wesprzyj nas już teraz!
Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar, komentując sprawę stwierdził, że „nie można w sposób nieuzasadniony odmawiać komuś świadczenia usługi oferowanej publicznie”. Wniosek taki nie znajduje potwierdzenia w obowiązującym w Polsce prawie. Prawo krajowe przewiduje obowiązek świadczenia usług jedynie w bardzo wąskim zakresie świadczeń o szczególnym i najistotniejszym znaczeniu. Nie są nimi usługi drukarskie, których powszechna dostępność nie budzi żadnych wątpliwości. Jak dodaje Ordo Iuris, obowiązki prawne nie mogą naruszać niezbywalnych praw podstawowych, którym jest wolność sumienia. Powołanie się na te prawa stanowi więc samo w sobie wystarczające uzasadnienie odmowy świadczenia usługi.
Z kolei Anna Mazurczak z Urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich odniosła do tej sytuacji art. 32 Konstytucji. Jej zdaniem równość wszystkich wobec prawa ogranicza swobodę gospodarczą. Taka wykładnia Konstytucji nie znajduje potwierdzenia w literalnym brzmieniu Konstytucji oraz doktrynie polskiego prawa. Zgodnie z art. 32 Konstytucji, zakaz dyskryminacji jest obowiązkiem władzy publicznej i dotyczy procesu stanowienia i stosowania prawa. Polski Trybunał Konstytucyjny nie rozszerza działania zakazu dyskryminacji na relacje pomiędzy podmiotami w obrocie gospodarczym. W tym zakresie pierwszeństwo ma wolnorynkowa wolność gospodarcza, obejmująca prawo do wyboru partnerów biznesowych, i wolność sumienia, w tym prawo do korzystania ze sprzeciwu sumienia.
Prawnicy Ordo Iuris informują także o wypowiedzi dla portalu gazeta.pl prof. Ewy Łętowskiej, która stwierdziła: „Jeśli ktoś ma biznes, to musi realizować usługi na ogólnych zasadach. I żadna klauzula sumienia nie ma tu zastosowania. Ona, owszem, istnieje, ale tylko w niektórych wypadkach, w niektórych zawodach, honorowana jest przy wykonywaniu niektórych czynności. Ale musi być wyraźnie wprowadzona, jak w przypadku lekarzy.” Natomiast w wywiadzie dla portalu rp.pl prezes Stowarzyszenia Sędziów Themis argumentowała: „drukarze nie mają, jak to sobie załatwili lekarze, wpisanej w ustawie klauzuli sumienia. I nic im nie pozwala na obchodzenie obowiązującego prawa”.
Prawnicy podkreślają, że poprzez podobne wypowiedzi, rozpowszechnia się nieprawdziwe informacje na temat klauzuli sumienia. Zgodnie z wykładnią dokonaną przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 7 października 2015 r. „Wolność sumienia każdego człowieka jest kategorią pierwotną i niezbywalną, którą prawo konstytucyjne oraz regulacje międzynarodowe jedynie poręczają. Wolność sumienia – w tym ten jej element, którym jest sprzeciw sumienia – musi być więc respektowana niezależnie od tego, czy istnieją przepisy ustawowe ją potwierdzające”.
Według prawników z Instytutu Ordo Iuris, z powyższych wypowiedzi wynika jednoznacznie chęć ograniczenia praw podmiotowych w imię ideologicznej interpretacji obowiązujących przepisów. Budzą one zdziwienie tym większe, że stoją za nimi zarówno urząd Rzecznika Praw Obywatelskich, który powinien w sposób bezstronny stać na straży wolności i praw konstytucyjnych jak i przedstawiciele doktryny prawa.
Źródło: Ordo Iuris
POz
