Rozporządzenie rządowe w sprawie zakazu zadawania szkolnych prac domowych nie powinno dotknąć szkół niepublicznych – wskazuje instytut Ordo Iuris w opinii na temat przepisów, które mają obowiązywać już za kilka dni.
Wraz z początkiem kwietnia wejdą w życie regulacje przewidujące ograniczenia dla nauczycieli w szkołach podstawowych. Dotyczą one możliwości zadawania i oceniania prac domowych.
Wesprzyj nas już teraz!
W klasach I – III zabronione będzie zadawanie uczniom pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, czyli np. umiejętność pisania.
W klasach IV-VIII pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe będą mogły być proponowane do wykonania przez nauczyciela, ale nie będą one obowiązkowe dla ucznia i nie będą podlegały ocenie.
Nauczyciele we wszystkich klasach szkół podstawowych będą mogli jednak wciąż zadawać do wykonania w domu i oceniać zadania inne niż prace pisemne i praktyczno-techniczne, takie jak nauka wiersza, nauka czytania, opanowanie tabliczki mnożenia, przeczytanie lektury czy opanowanie określonej partii materiału.
Wykonanie dobrowolnej – pisemnej lub praktyczno-technicznej pracy domowej, choć nie będzie podlegało bieżącej ocenie, będzie mogło być przez nauczyciela brane pod uwagę przy ustalaniu semestralnej i końcowej oceny klasyfikacyjnej.
Materia regulowana rozporządzeniem nie jest objęta wymogami ustawowymi, które muszą spełniać szkoły niepubliczne. Prowadzi to do wniosku, że ograniczenia w zadawaniu i ocenianiu prac domowych dotyczą tylko placówek publicznych.
Instytut Ordo Iuris przygotował opinię prawną, w której odpowiada na pytania dotyczące praktycznych konsekwencji wprowadzanych zmian.
Opinia Ordo Iuris o rozporządzeniu w sprawie szkolnych prac domowych
Znana jest już ostateczna wersja rozporządzenia Ministra Edukacji, które wprowadza ograniczenia w zadawaniu i ocenianiu prac domowych w szkołach podstawowych. W porównaniu do pierwotnej wersji projektu rozporządzenia, Ministerstwo Edukacji zgodziło się, aby nauczyciele w klasach I – III mogli zadawać uczniom do wykonania w domu obowiązkowe ćwiczenia usprawniające motorykę małą. Dopuszczalne będzie zatem zadanie dziecku pracy domowej polegającej na pisaniu ciągów cyfr lub liter, szlaczków, kolorowanek oraz innych prostych ćwiczeń z wykorzystaniem narzędzia pisarskiego. Niezależnie od tego, nauczyciele we wszystkich klasach szkół podstawowych będą mogli zadawać i oceniać prace domowe niebędące pracami pisemnymi lub praktyczno-technicznymi.
Zmiany nie powinny dotknąć szkół niepublicznych, w tym np. szkół katolickich prowadzonych przez zgromadzenia zakonne. Wskazuje na to literalna treść rozporządzenia oraz fakt, że regulowana nim materia wykracza poza zakres wymagań ustawowych, które, zgodnie z ustawą – Prawo oświatowe, muszą spełniać placówki niepubliczne.
W związku z wprowadzanymi zmianami, swoje zastrzeżenia wyraziło wiele środowisk, w tym nauczycielskich i rodzicielskich. Wyrażano m.in. obawy, że ograniczenia w zakresie zadawania i oceniania prac domowych spowodują spadek poziomu nauczania, pogłębienie różnic pomiędzy uczniami najzdolniejszymi a uzyskującymi gorsze wyniki w nauce oraz brak wyrobienia nawyku systematycznej nauki w klasach najmłodszych. Z drugiej strony wskazywano na możliwe ograniczenie swobody nauczycieli w stosowaniu takich metod dydaktyczno-wychowawczych, jakie uznają za najwłaściwsze dla prowadzonych przez siebie grup uczniów.
– Rodzice, którzy obawiają się wpływu wprowadzanych zmian na jakość kształcenia, będą mogli zwracać się do nauczycieli o wsparcie w indywidualnej pracy z dzieckiem uczęszczającym do danej szkoły, np. poprzez wskazanie propozycji zadań, których rozwiązanie umożliwi uczniowi lepsze powtórzenie i przyswojenie materiału – wskazuje radca prawny Marek Puzio, starszy analityk Instytutu Ordo Iuris.
– Przepisy prawa oświatowego nakładają na szkoły obowiązek współpracy z rodzicami w zakresie podejmowania niezbędnych działań w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej i wychowawczej – dodaje prawnik.
Instytut Ordo Iuris w opublikowanej w lutym analizie wskazywał, że wprowadzanie ograniczeń w zakresie zadawania i oceniania prac domowych narusza przepisy rangi ustawowej i konstytucyjnej, co podważa legalność wdrażanych regulacji. Pomimo to regulacje te wejdą w życie z dniem 1 kwietnia 2024 r.
Źródło: Ordo Iuris
RoM