10 listopada Benedykt XVI ustanowił Papieską Akademię Języka Łacińskiego. Ma ona za zadanie krzewienie używania i znajomości tego języka zarówno w środowisku kościelnym jak i świeckim. W podpisanym przez papieża dokumencie motu proprio „De Pontificia Academia Latinitatis condenda” biskup Rzymu stwierdził, że została ona utworzona wstępnie – „ad experimentum” – na okres pięciu lat i będzie działać pod patronatem Papieskiej Rady Kultury. Jest to dwunasta akademia papieska.
Kierowanie Papieską Akademią Języka Łacińskiego papież powierzył włoskiemu latyniście prof. Ivano Dionigiemu z Uniwersytetu w Bolonii a sekretarzem został o. Roberto Spataro S.D.B. Ponadto nowa papieska uczelnia będzie miała pięcioosobową radę, dołączą do niej jako członkowie honorowi wybitni naukowcy z różnych krajów świata.
Wesprzyj nas już teraz!
W dołączonym do dokumentu liście Benedykt XVI przypomniał, że „język łaciński w historii Kościoła zawsze był gwarantem uniwersalności orędzia Chrystusa”. Nawet jeśli w czasie Zesłania Ducha Świętego Kościół mówił i modlił się wszystkimi językami świata, to łacina obok języka greckiego od początku istnienia Kościoła umożliwiła kontakt i wymianę z otoczeniem.
Papież podkreślił, że Kościół przejmując ten uniwersalny język stał się czymś w rodzaju opiekuna i promotora języka łacińskiego, a teksty liturgiczne i dokumenty są do dzisiaj stale publikowane w tym języku. Dlatego nauka łaciny jest nieodzowna nie tylko dla zrozumienia źródeł chrześcijaństwa, ale także w takich dziedzinach jak prawo kanoniczne i patrystyka.
Benedykt XVI zwrócił uwagę na coraz bardziej powierzchowną znajomość łaciny we współczesnej kulturze, co także daje się zauważyć w dziedzinie edukacji księży. Stąd za niezbędne uznał utworzenie Papieskiej Akademii Języka Łacińskiego, która ma troszczyć się o nowe formy przekazywania wiedzy o tym języku w postaci zebrań i konferencji naukowych, i ogólnie, o promowanie języka łacińskiego w Kościele oraz kulturze.
Dotychczas kwestiami związanymi z używaniem i tworzeniem nowych słów w języku łacińskim zajmowała się działająca pod egidą Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej założona w 1976 r. przez Pawła VI Fundacja „Latinitas”. Wśród jej moderatorów jest dwóch Polaków: kapłan diecezji płockiej, ks. prałat Waldemar Turek oraz franciszkanin, o. Polikarp Jan Nowak. Publikuje ona pod takim tytułem czasopismo naukowe, organizuje międzynarodowy konkurs poezji i prozy łacińskiej, „Certamen Vaticanum” oraz zajmuje się przekładem na łacinę terminów nowoczesnych.
Ponadto pół wieku temu, 22 lutego 1962 r bł. Jan XXIII opublikował Konstytucję Apostolską „Veterum sapientia” podkreślając, że język łaciński jest żywym językiem Kościoła i ma w nim znaczenie szczególne. Apelował również o właściwe przygotowanie w tym względzie kandydatów do kapłaństwa. „Nie można i tego nie doceniać, że język łaciński odznacza się jasnymi pojęciami i ścisłymi terminami, gdyż posiada „zwięzły, bogaty, rytmiczny sposób mówienia, pełen wzniosłości i piękna” co jedynie prowadzi do jasności i pewności doktrynalnej. Z tych to przyczyn Stolica Święta zawsze okazywała troskę o staranne zachowanie języka łacińskiego i zawsze miała go w cenie, posługując się nim w wykonywaniu swego urzędu nauczycielskiego” – pisał Jan XXIII.
„Oprócz tego język łaciński „który możemy nazwać katolickim”, ponieważ został uświęcony ciągłym posługiwaniem się nim przez Stolicę Apostolską, wszystkich Kościołów matkę i nauczycielkę, ma być uważany za „skarbnice niezrównanej pomocy” i za pewnego rodzaju bramę, przez którą każdy ma przystęp do prawd chrześcijańskich, już od wieków przyjętych, a także do wyjaśnienia pomników kościelnego nauczania. Język ten jest odpowiednim węzłem łączącym w sposób cudowny przeszłość, teraźniejszość i przyszłość” – podkreślał Jan XXIII.
KAI/pch
mat