Piękno jest na to, żeby zachwycało. Nie znam piękniejszej nad piękno ojczyzny, w której – minąwszy przeznaczeń mielizny – warto zanurzyć obolałe ciało. Pychy się wyzbyć – pisał genialnie Jacek Kaczmarski w utworze Ostatnie dni Norwida. Mówmy więc o miłości do Ojczyzny w sposób, który budzi wdzięczność.
Ktoś kiedyś oddał życie, abyśmy mogli mówić po polsku. Ktoś walczył o to, aby nasi dziadkowie lub rodzice mogli urodzić się u siebie w Polsce, a nie na Kamczatce czy w Kazachstanie (o ile w ogóle by się urodzili). Ktoś znosił tortury, by nieznani mu potomkowie mogli uczestniczyć we Mszy Świętej w swoim własnym kościele parafialnym. Ktoś inny przelewał krew, by zachować to dziedzictwo, któremu na imię Polska, zbudowane na fundamencie Aten, Jerozolimy i Rzymu, a troskliwie rozwijane i przekazane nam przez przodków. Tracili majątek, zdrowie, rodziny, życie, by przekazać nam, nieznanym następcom, to, co decydowało, kim byli oni sami i kim my jesteśmy. Zawsze był to ktoś konkretny – osoba, która ofiarowała siebie, aby nam dać Polskę.
Koleje losu
Wesprzyj nas już teraz!
Cztery książki – wszystkie bardzo pięknie wydane. W dużym formacie, zszywane, na papierze kredowym, z twardymi okładkami o wspaniałych obwolutach. Niezwykle bogato ilustrowane, a napisane w sposób kompetentny i przystępny zarazem.
Dwie pierwsze, autorstwa Joanny Wieliczki-Szarkowej, stanowią łącznie jedno dzieło, w którym snuje się opowieść o dziejach naszej Ojczyzny i Narodu. Autorka znana jest z wielkiej rzetelności w warstwie merytorycznej, a jednocześnie umiejętności pisania językiem w pełni zrozumiałym nawet dla czytelnika niezaznajomionego z tematem. Nie mniej ważne jest, że odwołuje się ona do systemu wartości bliskiego tym, którzy kochają Polskę, i nie ukrywa własnej miłości do niej. W ten sposób odbiorca delektuje się opowieścią, a prostota narracji sprawia, iż nawet młody czytelnik wsłuchuje się w nią z zainteresowaniem.
Odbiór dzieła ułatwia dodatkowo bezcenne bogactwo warstwy ilustracyjnej w postaci reprodukcji licznych dzieł sztuki oraz fotografii, zarówno współczesnych, jak też archiwalnych, które poddane koloryzacji wywierają niezwykłe wrażenie.
Galeria postaci
Bardzo podobnie, a jednak zupełnie inaczej, pokazuje nasze ojczyste dzieje trzecia ze wspomnianych ksiąg. Jej celem jest przedstawienie historii kraju przez pryzmat konkretnych osób, związanych z nim w sposób absolutnie fundamentalny. Edytorsko i ikonograficznie wysmakowana, podobnie jak opisane powyżej dwie poprzednie, opowiada o losach kobiet, które były małżonkami władców Polski. Napisana przez sześcioro autorów z trzech ośrodków uniwersyteckich, również bogato ilustrowana, prezentuje panoramicznie w obszernym wstępie realia oraz styl życia dworskiego, obyczaje, codzienność i odświętność kobiet na szczytach władzy.
Dalej zaś, w pięćdziesięciu czterech biografiach, przyglądamy się im w ich słabościach i wzniosłości, w powołaniu do dziejowych zadań, którym starały się sprostać, i nieustannych próbach mierzenia się z tym powołaniem, wcale nierzadko je przerastającym. Dzięki licznym reprodukcjom dzieł sztuki możemy spojrzeć w ich twarze, a współczesne zdjęcia pozwalają nam spotkać się z nimi w ważnych dla nich miejscach.
Korzenie bytu
I wreszcie opowieść o fundamentach. Ta monumentalna synteza dziejów Kościoła na ziemiach polskich, w przeciwieństwie do większości opracowań o charakterze akademickim bardzo przystępnie opowiada o rozwoju struktur kościelnych oraz kształtującym wpływie katolickiej wiary i obyczaju na nasz naród od Mieszka I do Jana Pawła II. Czytelnik, nawet ten słabo obznajomiony z tematyką eklezjalną i teologiczną, ochoczo (niekiedy sam tym zdumiony) zanurza się coraz bardziej w niezwykłą, wręcz sensacyjną opowieść o czasach i ludziach. Tysiąc lat i prawie osiemset bogato ilustrowanych stronic o tym, jak stawaliśmy się tymi, kim dziś jesteśmy.
Cztery tomy, trzy dzieła, jedna historia…
Joanna Wieliczka-Szarkowa, Polska i Polacy. Dzieje Narodu (tom 1: do roku 1795; tom 2: od rozbiorów do współczesności), Aromat Słowa, Kraków 2019; 2021.
Bożena Czwojdrak (red.), Poczet władczyń Polski, Wydawnictwo M, Kraków 2017.
Tomasz Frasik, Historia Kościoła katolickiego w Polsce, Wydawnictwo AA, Kraków 2021.
Piotr Podlecki
ARTYKUŁ ZOSTAŁ OPUBLKOWANY W 84. NR. MAGAZYNU POLONIA CHRISTIANA
