Podczas beatyfikacji rodziny Ulmów, Kościół po raz pierwszy do chwały ołtarzy wyniesie dziecko, które Wiktoria Ulma nosiła pod sercem w momencie egzekucji. Przez ten akt Kościół pokaże, że każde poczęte życie to człowiek, który ma prawo do życia – powiedział PAP postulator procesu beatyfikacyjnego, ks. Witold Burda.
Beatyfikacja rodziny Ulmów Józefa i Wiktorii oraz siedmiorga dzieci, zamordowanych 24 marca 1944 r. przez Niemców za ratowanie Żydów, odbędzie się 10 września 2023 r. w Markowej, w miejscu ich męczeńskiej śmierci.
Wiosną 1944 r. Józefa i Wiktorię Ulmów, którzy dali schronienie ośmiu Żydom, zadenuncjował prawdopodobnie granatowy policjant z Łańcuta. Rankiem 24 marca 1944 r. przed ich dom przybyło pięciu niemieckich żandarmów i kilku granatowych policjantów. Dowodził nimi por. Eilert Diecken. Niemcy najpierw zamordowali Żydów, potem Józefa i Wiktorię, która była w zaawansowanej ciąży. Następnie Diecken zadecydował o zabiciu dzieci – ośmioletniej Stanisławy, sześcioletniej Barbary, pięcioletniego Władysława, czteroletniego Franciszka, trzyletniego Antoniego i półtorarocznej Marii.
Wesprzyj nas już teraz!
Niewątpliwie wyjątkowy elementem tej beatyfikacji jest fakt, że Kościół do chwały ołtarzy wyniesie dziecko, które Wiktoria Ulma nosiła pod swoim sercem w momencie brutalnej egzekucji. I choć dziecko nie ma imienia i nie znamy jego płci, nie przyszło jeszcze na świat, ani też nie przyjęło sakramentu chrztu świętego, to jednak dla Kościoła jest ono osobą ludzką, która wpatruje się w Boże oblicze w niebie. – Poczęte dziecko, które Kościół beatyfikuje, reprezentuje wszystkie dzieci, które zmarły przed urodzeniem z powodu śmierci naturalnej czy też tej spowodowanej przez aborcję – powiedział postulator procesu beatyfikacyjnego ks. Witold Burda z archidiecezji przemyskiej.
Jak mówił, dzieci Józefa i Wiktorii Ulmów podobne są do „świętych Młodzianków”, które jak czytamy w Ewangelii według św. Mateusza, zostały zamordowane z rozkazu króla Heroda, który chciał zabić narodzonego w Betlejem Jezusa. – Mimo, że świadomie nie zdecydowały się oddać życia dla Chrystusa, to jednak Kościół oddaje im cześć jako prawdziwym męczennikom” – zwrócił uwagę duchowny.
Proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów trwał w sumie 20 lat. Rozpoczął się on 17 września 2003 r. w ramach procesu beatyfikacyjnego drugiej grupy męczenników II wojny światowej (łącznie 122 osób). W trakcie dochodzenia, z racji braku potrzebnego materiału dowodowego, grupa domniemanych męczenników II wojny światowej zmniejszyła się do 89 osób. W celu zebrania zeznań świadków oraz dokumentacji dotyczącej domniemanego męczeństwa rodziny Ulmów, w Archidiecezji przemyskiej odbył się proces rogatoryjny, który zakończył się 25 kwietnia 2008 r.
Ze względu na wzrastającą opinię o męczeństwie rodziny Ulmów oraz podkreślenia przykładu ich życia i tragicznej śmierci, metropolita przemyski, abp Adam Szal 31 stycznia 2017 r. zwrócił się do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych (obecnie Dykasterii) o wyłączenie z procesu sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów i ich siedmiorga Dzieci z procesu 89 męczenników II wojny światowej.
Po przychylnej decyzji kongregacji w archidiecezji przemyskiej otwarto nowy, niezależny proces beatyfikacyjny „o męczeństwie Sług Bożych – Józefa Ulmy i Wiktorii Ulmy, małżonków, i 7 towarzyszy, ich dzieci, zabitych, jak się utrzymuje, z powodu nienawiści do wiary w 1944 roku”.
W czasie etapu diecezjalnego zostało przesłuchanych 11 świadków. W większości byli to bliscy krewni Józefa i Wiktorii Ulmów, z których do dzisiaj żyją 2 osoby.
W lipcu 2020 r. ukończono prace nad liczącą 500 stron Positio o męczeństwie Rodziny Ulmów. Następnie było ono przedmiotem oceny siedmiu konsultorów historyków, dyskusji teologicznej oraz biskupów i kardynałów, członków zwyczajnych watykańskiej Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych.
Positio to opracowanie naukowe, którego celem w przypadku Rodziny Ulmów było udowodnienie, że ponieśli oni śmierć męczeńska za wiarę w Chrystusa. Jej najważniejszą część stanowią 3 aspekty konstytutywne teologii męczeństwa; tzn.: aspekt materialny (w jaki sposób umarł sługa Boży?), aspekt formalny ex victimae (motywy ofiary – czym kierowali się Józef i Wiktoria, przyjmując pod dach swojego domu ośmiu Żydów?) oraz aspekt formalny ex persecutoris (motywy prześladowcy – dlaczego pozbawili życia rodzinę Ulmów?)
Papież Franciszek 17 grudnia 2022 r. podjął decyzję o beatyfikacji rodziny Ulmów, która została zabita przez Niemców za ukrywanie żydowskich rodzin 24 marca 1944 roku.
Źródło: PAP/Magdalena Gronek
