Korzenie kultu Matki Bożej Miłosierdzia z Cobre sięgają początków XVII w., gdy dwaj Indianie Rodrigo i Juan de Hoyos wraz z 10-letnim chłopcem-niewolnikiem Juanem Moreno wypłynęli łódką po sól do konserwowania mięsa z miejscowości Santiago del Prado, później znanej jako El Cobre. W drodze złapał ich sztorm. Podróżni schronili się w zatoczce Nipe. Z nadejściem dnia morze się uspokoiło i w pewnej chwili mężczyźni ujrzeli białe zawiniątko unoszące się na falach i powoli zbliżające się do nich. Gdy przypłynęło, zobaczyli, że jest to posążek Matki Bożej z Dzieciątkiem na prawej i złotym krzyżem w lewej ręce. Do jednego z boków figurkę przytwierdzony był napis „Jestem Panną Miłosierdzia”. Jak zeznali później pod przysięgą świadkowie zdarzenia, mimo sztormowej pogody i ciągłego uderzania fal o łódkę, ani statua, ani jej ubranie nie zostały zmoczone.
Figurka trafiła do kopalni miedzi w El Cobre. Wkrótce powstała tam pustelnia. Kult Matki Bożej z El Cobre rozwijał się bardzo szybko. Sto lat później wzniesiono tam sanktuarium, a w 1927 roku powstała istniejąca do dziś bazylika.
Drewniana rzeźba przedstawia Matkę Bożą w pozycji stojącej i mierzy 16 cali wysokości (ok. 50 cm), Jej głowę otacza szeroka aureola z licznymi promieniami, a u swych stóp ma jaśniejący półksiężyc. Dzieciątko Jezus jedną rączkę unosi w geście błogosławieństwa, w drugiej trzyma kulę ziemską. Szaty na rzeźbie były początkowo białe, ale gdy Madonna stała się sławna i zaczęła odbierać powszechną cześć na wyspie, wierni ubrali Ją i Dzieciątko w złote i srebrne suknie. Obecnie na popularnych reprodukcjach wizerunku Oboje noszą szaty biało-czerwono-niebieskie, tzn. w kolorach flagi kubańskiej. Często też przedstawiają one Maryję z małą łódką u stóp i „Trzech Juanów”, którzy znaleźli Ją na wodach – akcentu tego nie zawierają starsze przedstawienia rzeźby.
Na prośbę weteranów wojny o niepodległość (1899-1902) Benedykt XV ogłosił 10 maja 1916 Maryję z El Cobre Patronką Kuby, po czym została ona uroczyście ukoronowana w czasie krajowego Kongresu Eucharystycznego w Santiago de Cuba w 1936 r. W 1977 Paweł VI nadał miejscowej świątyni tytuł bazyliki mniejszej, a Jan Paweł II w czasie swej pamiętnej podróży apostolskiej na wyspę osobiście nałożył na posążek korony papieskie 24 stycznia 1998 r.
Nazwa El Cobre, czyli Miedź, którą potocznie określa się wizerunek, pochodzi od wielu kopalń miedzi, jakie przez wieki znajdowały się na tym terenie. W kalendarzu liturgicznym Maryja Miłosierdzia czczona jest 8 września.
Źródło: KAI/ak
