10 stycznia 2017 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił wyrok w sprawie Babiarz przeciwko Polsce stwierdzając, że odmowa udzielenia rozwodu przez polskie sądy nie narusza art. 8 i 12 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Eksperci Instytutu Ordo Iuris z zadowoleniem przyjęli wyrok, jako broniący małżeństwa i obalający tezy o rzekomym „prawie do rozwodu”. Ponadto daje on nadzieje na podobne orzecznictwo w przyszłości.
Polak zwrócił się ze skargą do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka stwierdzając, że odmowa udzielenia rozwodu przez polskie sądy jest bezpodstawną ingerencją władzy publicznej w życie prywatne oraz narusza jego prawo do założenia rodziny. Skarżący (pozostając w związku małżeńskim) miał dziecko z inną kobietą i domagał się rozwodu. Żona skarżącego nie wyraziła zgody na rozwód, a polskie sądy we wszystkich instancjach oddaliły pozew rozwodowy skarżącego.
Wesprzyj nas już teraz!
Polak powoływał się na art. 8 Konwencji, mówiący że każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, a ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa jest niedopuszczalna, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie. Trybunał przypomniał, że podstawowym celem art. 8 Konwencji jest ochrona jednostki przed arbitralną ingerencją władz publicznych, która w tym przypadku nie miała miejsca. Małżonkowie działali bowiem w kształtowanym przez prawo krajowe obszarze prawa rodzinnego, a sądy umożliwiały im skorzystanie z przewidzianych prawem środków.
Trybunał przypomniał również, że art. 12 Konwencji na który wskazał skarżący, zabezpiecza podstawowe prawo mężczyzny i kobiety do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny. Wbrew stanowisku skarżącego, art. 12 Konwencji zabezpiecza prawo do ponownego zawarcia małżeństwa jedynie dla osób rozwiedzionych, o ile prawo krajowe zezwala na rozwód – co nie jest jednak wymogiem Konwencji. Jednak ani art. 8, ani art. 12 Konwencji nie mogą być interpretowane jako przyznanie jednostkom prawa do rozwodu.
Zwracając uwagę na zabezpieczenie praw dziecka, Trybunał podkreślił, że brak rozwodu nie pozbawia skarżącego możliwości uznania jego ojcostwa w stosunku do dziecka pozamałżeńskiego.
Jak zauważył Trybunał, w czasie prac nad treścią Europejskiej Konwencji Praw Człowieka wskazywano wyraźnie, że zamiarem Umawiających się Stron było jednoznaczne wykluczenie „prawa do rozwodu” z zakresu Konwencji.
W niniejszej sprawie pisemną opinię przedstawiło European Center for Law and Justice (współpracujące z Instytutem na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris). W swojej opinii eksperci stowarzyszenia zwrócili uwagę, że rodzina jest podstawową komórką społeczną i jako taka instytucja winna być chroniona. Prawo do zawarcia małżeństwa pochodzi zasadniczo z woli poszczególnych osób do założenia rodziny i jako takie powinno być chronione. Prawo europejskie nie zna zaś koncepcji „prawa do rozwodu”.
„Z aprobatą należy przyjąć orzeczenia polskich sądów oraz wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka potwierdzające normę wyrażoną w art. 18 Konstytucji RP stanowiący, że: Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Wskazują one na prawą ochronę instytucji małżeństwa. Niniejszy wyrok pozostawia nadzieję na utrwalenie się linii orzeczniczej w analogicznych kwestiach” – wskazują eksperci Instytutu Ordo Iuris.
Źródło: ordoiuris.pl
MWł
