Dzisiaj Polska i Litwa są w centrum przebudowy architektury bezpieczeństwa, przynajmniej tej części Europy, jeśli nie całej Europy – mówił po polsko-litewskich konsultacjach międzyrządowych w Wilnie premier Mateusz Morawiecki.
W piątek w Wilnie odbyły się polsko-litewskie konsultacje międzyrządowe. Podczas wspólnej konferencji prasowej premierów Mateusza Morawieckiego i Ingridy Szimonyte szefowa rządu Litwy podkreślała, że było to trzecie spotkanie w tym formacie, a wzięło w nim udział 12 ministrów z obu rządów.
– To udowadnia, że współpraca między państwami i partnerstwo nie jest tylko deklaracją polityczną, ale idą za tym bardzo praktyczne czyny – powiedziała.
Wesprzyj nas już teraz!
Jak przekazała, wiodącym tematem rozmów była wojna na Ukrainie, która jej zdaniem toczy się o integralność terytorialną, suwerenność, a także wartości europejskie, takie jak wolność, możliwość podejmowania decyzji i prawo życia „nie pod dyktando”. – Litwa i Polska przyjmują i proponują przyjęcie tego jako własną kwestię – przekonywała. – Jest to walka kultury z grubiaństwem, walka wolności ze zniewoleniem i prawdy z kłamstwem – dodała.
Premier zasugerowała, że trwający kryzys energetyczny jest pokłosiem błędnego postrzegania Rosji przez europejskich polityków. – Było to bardzo szczegółowo przygotowane, nie wczoraj, nie przedwczoraj i nie jesienią 2021 roku tylko wcześniej, ponieważ chodziło tu o przygotowanie, aby nasze społeczeństwa uwierzyły, że Rosja może być stabilnym, przewidywalnym partnerem. Zawsze mówiliśmy, że energetyka będzie wcześniej czy później użyta jako broń geopolityczna, dlatego podejmowaliśmy bardzo dużo przedsięwzięć na własną rękę, aby zmniejszyć te ryzyka – oświadczyła Szimonyte.
Szimonyte poinformowała, że poza kwestią bezpieczeństwa energetycznego, w rozmowach ze stroną polską, pomimo braku szefów obrony tych krajów, poruszone zostały również kwestie bezpieczeństwa. Oceniła, że dotychczasowe „wspólne działania w obronie wschodniej flanki NATO, zabezpieczenie pewnych kwestii, jest wzorem do naśladowania”.
Z kolei premier Mateusz Morawiecki podkreślał, że po 24 lutego tego roku wiemy, iż agresywna polityka Rosji stanowi zagrożenie dla całej Europy i dla całego świata. – Ta agresywność jest czymś, co w czasie historii ostatnich stuleci bardzo często dawało się nam we znaki, i Litwie, i Polsce – powiedział szef polskiego rządu.
Jak zaznaczył, uprzedzając rocznicę ataku Rosji sowieckiej na Polskę 17 września, a także wspominając agresję na Litwę, „Polska i Litwa długo żyły w cieniu Rosji”. – I bardzo często przestrzegaliśmy naszych partnerów zachodnich przed ryzykami, przed ustępstwami, które wiążą się z agresywną polityką rosyjską – przypomniał szef polskiego rządu.
Ale, jak dodał, „niestety trzeba było zdarzeń ostatnich miesięcy, żeby Europa Zachodnia, żeby cały świat przyznał nam rację”. – Niedawno przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała, że Polska i państwa bałtyckie miały rację w ocenie tych ryzyk, które wiązały się z polityką rosyjską – powiedział Morawiecki.
Ocenił, że dziś stoimy przed „wielkim geopolitycznym zakrętem i ogromnym wyzwaniem, wyzwaniem przebudowy architektury bezpieczeństwa: fizycznego, zewnętrznego i wewnętrznego, bezpieczeństwa energetycznego i gospodarczego”.
– To bardzo ważne, by fatalna polityka gazowa niemiecko-rosyjska rzeczywiście już na stałe odeszła do przeszłości – oświadczył szef rządu. Zaznaczył przy tym, że jest tak, jak mówił już wielokrotnie w przeszłości, że „prawdziwa cena rosyjskiego gazu, to szantaż, z którym mamy do czynienia w całej Europie dzisiaj i to cena ukraińskiej krwi, która jest dzisiaj przelewana za wolność waszą i naszą”.
– Dlatego Rosję trzeba powstrzymać i Rosję można powstrzymać. To robią Ukraińcy na polu bitwy, ale to także robi rząd litewski i rząd polski, tłumacząc naszym partnerom w Europie Zachodniej jak ta polityka powinna wyglądać w przyszłości, żeby już nigdy nie być przedmiotem rosyjskiego szantażu – powiedział Morawiecki.
Apelował też, by „skończyć z takimi mechanizmami, które pozwalają kalkulować ceny według dotychczas obowiązujących schematów, ale które jednocześnie prowadzą do ogromnych napięć społecznych”. – Tak, ta polityka cenowa UE dzisiaj prowadzi do ogromnych napięć społecznych, to ona jednocześnie wyznacza ceny energii, a te ceny energii przekładają się na inflację – dodał premier polskiego rządu.
Morawiecki mówił, że w Rosji postępuje coraz większy kryzys związany z sankcjami, o które walczyły Polska i Litwa. – Dzisiaj one stają się coraz bardziej skuteczne – przekonywał.
– Dzisiaj mamy do czynienia z wojną nerwów – kto pierwszy podda się i Europa się nie może poddać. Polska i Litwa będą stały na straży tego, aby Europa się nie poddała w tej walce, bo dzisiaj walczymy o nasze wspólne bezpieczeństwo – mówił premier. – Dzisiaj Polska i Litwa są w centrum przebudowy architektury bezpieczeństwa przynajmniej tej części Europy, jeśli nie całej Europy – dodał.
Jak wskazał, „nowy świat, który wyłania się zza tego geopolitycznego zakrętu, może być jeszcze bezpieczniejszy, może być lepszy niż to, co było naszym doświadczeniem przed 24 lutego tego roku”.
– Nie możemy ulec szantażowi. Nie możemy traktować gazociągów między Rosją a Niemcami jak projektu biznesowego, tak jak traktowali to bardzo często niektórzy politycy, doskonale wiemy jacy. Nie możemy uznawać sankcji nałożonych na Rosję za coś, co jest działaniem nadzwyczajnym i niepotrzebnym, a tak też próbowali nam niektórzy politycy, wiemy doskonale którzy, wmawiać jeszcze całkiem niedawno – mówił Morawiecki. – Nie możemy polityki niemieckiego rządu traktować jako błogosławieństwa, a tak niektórzy mówili o polityce niemieckiego rządu jeszcze w 2021 roku – podkreślał i dodał, że prasa niemiecka jest dziś bardzo krytyczna w tej kwestii.
– Potrafimy wypracować wspólny mechanizm walki o tę nową architekturę bezpieczeństwa, która jest wielką szansą na zdrowy, sprawiedliwy rozwój gospodarczy, na wzmocnienie dobrobytu naszych społeczeństw, ale dziś – tu i teraz – wiemy, że wszystko zaczyna się od bezpieczeństwa i my razem, Polska i Litwa, ramię w ramię działamy w Brukseli, w Waszyngtonie, w Kijowie pomagając naszym przyjaciołom, aby ta nowa architektura bezpieczeństwa stanowiła fundament przyszłego dobrobytu, przyszłego spokojnego rozwoju naszych dwóch wspaniałych narodów, które oby w kolejnych dziesięcioleciach, stuleciach jak najpiękniej potrafiły ze sobą żyć i rozwijać się – powiedział Morawiecki. – Jesteśmy dziś dużo bliżej tego celu niż byliśmy w przeszłości – dodał.
Przed konferencją prasową, w obecności obu premierów, zostały podpisane dwie deklaracje: w sprawie współpracy dotyczącej infrastruktury transportowej oraz o współpracy resortów finansów.
Źródło: PAP / Grzegorz Bruszewski, Rafał Białkowski, Edyta Roś, Adrian Kowarzyk
oprac. FO
