Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda spotkał się 17 sierpnia w Pałacu Prezydenckim z Janem X, prawosławnym patriarchą Antiochii i Całego Wschodu, przebywającym w naszym kraju z wizytą oficjalną. W spotkaniu z patriarchą i członkami jego delegacji uczestniczyli ponadto Małgorzata Sadurska – szef Kancelarii Prezydenta RP i Wojciech Kolarski – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.
Tematem rozmowy prezydenta RP i patriarchy była m.in. sytuacja chrześcijan na Bliskim Wschodzie, szczególnie w Libanie i Syrii, gdzie z uwagi na toczący się konflikt zbrojny wielu chrześcijan, stojąc w obliczu zagrożenia, rozważa możliwość opuszczenia swojej ojczyzny.
Wesprzyj nas już teraz!
„Jego Świątobliwość podkreślał, że chrześcijanie, żeby przetrwać, potrzebują pomocy tam, na miejscu, na Bliskim Wschodzie. Opisywał wysiłek, który Kościół podejmuje, jak stara się pomimo toczącego się konfliktu, działań wojennych, budować nowe świątynie, prowadzić działalność charytatywną, dbać o wspólnotę wiernych. W tym miejscu spotyka się z poglądem pana prezydenta w sprawie pomocy dla ofiar wojny w Syrii” – poinformował podsekretarz stanu.
„Patriarcha Jan X w swoim przesłaniu nakłania wiernych do pozostawania w Syrii i pracy na rzecz odbudowy ojczyzny. Wyraził nadzieję, że uda się stworzyć ku temu warunki, dzięki pomocy międzynarodowej. Źródłem największej pomocy dla miejscowego Kościoła są obecnie organizacje międzynarodowe i charytatywne organizacje prawosławne” – relacjonowały służby prasowe MSZ.
Sytuacja chrześcijan na Bliskim Wschodzie staje się coraz trudniejsza i wielu z nich zmuszonych zostaje do emigracji ze względu na trwające konflikty i terroryzm islamski. W ostatnich latach wojna w Iraku i Syrii spowodowała ich masową ucieczkę.
W trakcie spotkania prezydent podkreślił, że państwo polskie popiera międzynarodowe inicjatywy na rzecz rozwiązania kryzysu w Syrii, dostrzegając potrzebę wznowienia rozmów w Genewie. Dodał też, że rozwiązanie sytuacji w Syrii możliwe jest jedynie na drodze politycznego dialogu. Wszelkie międzynarodowe inicjatywy dotyczące przyszłości Syrii muszą uwzględniać ścisłą współpracę z samymi Syryjczykami, którzy powinni samodzielnie zadecydować o swojej przyszłości.
Andrzej Duda podtrzymał też deklarację gotowości niesienia pomocy chrześcijanom na Bliskim Wschodzie, powołując się na przykłady zaangażowania państwa polskiego w pomoc humanitarną świadczoną w miejscu toczącego się konfliktu.
Patriarcha Wielkiego Bożego Grodu Antiochii, Syrii, Arabii, Cylicji, Iberii i Mezopotamii oraz całego Wschodu Jan (Juhanna; Jazidżi) X przebywa w Polsce w dniach 16-22 sierpnia na zaproszenie prawosławnego metropolity warszawskiego i całej Polski, Sawy. Jest to jego pierwsza wizyta w naszym kraju i odbywa się w dwa miesiące po Soborze Wszechprawosławnym na Krecie, w którym Kościół Antiochii nie uczestniczył, a z kolei Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny nigdy nie miał wątpliwości co do swego udziału w nim.
Podczas wizyty w Polsce towarzyszą mu antiocheński metropolita Wysp Brytyjskich Sylwan (Oner) i biskup Zabadani – Konstanty (Kajjal). Zapowiadając przyjazd gości z Antiochii Patriarchat zaznaczył, że przedstawią oni w Polsce troski Kościoła Antiochii i całego Bliskiego Wschodu „w obecnych warunkach“ ze wszystkimi jego wyzwaniami i trudnościami.
* * *
Patriarcha Jan X urodził się w 1955 w Mor Marita koło Latakii w Syrii. W 1978 ukończył Prawosławny Instytut Teologiczny im. św. Jana Damasceńskiego w Balamandzie (Liban). W 1981 uzyskał dyplom konserwatorium w Salonikach (Grecja) ze specjalnością „muzyka bizantyńska”, po czym wykładał liturgikę w Balamandzie; w latach 1988-91 i 2001-05 był dziekanem swego dawnego Instytutu.
Jeszcze we wczesnej młodości brał czynny udział w życiu swej parafii, m.in. uczył miejscową młodzież śpiewu bizantyńskiego. W 1979 otrzymał święcenia diakonatu a w 1983 został wyświęcony na kapłana eparchii (diecezji) laodycejskiej. W latach 1993-2005 był przełożonym klasztoru stauropigialnego (tzn. podlegającego bezpośrednio patriarsze a nie miejscowemu biskupowi) św. Jerzego w al-Hunajra w Syrii, przyczyniając się do odnowy tej rozproszonej wówczas historycznej wspólnoty zakonnej. W okresie 2001-03 stał na czele klasztoru w Balamandzie.
24 stycznia 1995 przyjął sakrę jako biskup Nasaru i pomocniczy Patriarchatu Antiocheńskiego. W 2008 Synod Patriarszy mianował go metropolitą Europy Zachodniej z siedzibą w Paryżu Od 2010 nosił tytuł metropolity europejskiego) i stałym członkiem Świętego Synodu. Po śmierci patriarchy Ignacego IV (5 grudnia 2012) biskupi wybrali 17 grudnia 2012 metropolitę Jana na nowego zwierzchnika prastarego Kościoła Antiocheńskiego. Nowy patriarcha odbył dwie intronizacje w 2013: 10 lutego – w swej siedzibie w Damaszku i w tydzień później w Bejrucie.
Patriarchat Antiocheński zajmuje trzecie miejsce na historycznej liście światowego prawosławia: po Konstantynopolu i Aleksandrii, a przed Jerozolimą.
KAI/MSZ
luk