W nauczaniu papieża Franciszka dobrze widoczny jest prymat polityki nad duchowością. To efekt postępującej od lat wewnętrznej sekularyzacji Kościoła katolickiego, przed którą przestrzegał Benedykt XVI. Pisze o tym włoski historyk z Uniwersytetu w Bergamo, prof. Roberto Pertici.
Na blogu znanego watykanisty Sandro Magistra pojawił się artykuł, jaki przygotował włoski historyk czasów najnowszych, prof. Roberto Pertici z Uniwersytetu w Bergamo. Uczony jeszcze kilka lat temu pisywał do „L’Osservatore Romano”. Pertici poświęcił swoją analizę problemowi „prymatu polityki” w nauczaniu papieża Franciszka, wychodząc od aktywności Ojca Świętego w czasie ostatniego Triduum Paschalnego.
Wesprzyj nas już teraz!
Magister we wprowadzeniu do artykułu Perticiego przypomniał kilka faktów. W Niedzielę Wielkanocną papież Franciszek w swoim Urbi et Orbi skupił się na kwestiach politycznych, wzywając Europę do solidarności i wytyczania nowych dróg w celu walki z pandemią koronawirusa. Tego samego dnia wysłał też list do ruchów ludowych na całym świecie, postulując w nim wprowadzenie płacy podstawowej dla wszystkich ludzi na świecie. Z kolei w Wielki Piątek Franciszek wysłał krótki bilecik do Luci Casariniego, włoskiego działacza komunistycznego i proimigracyjnego. Ojciec Święty podziękował Casariniemu za jego zaangażowanie na rzecz uchodźców i zapewnił, że jest blisko niego i jest gotów mu pomagać.
„List papieża Franciszka do ruchów ludowych oraz jego wcześniejsze przesłanie do Luci Casariniego były dla wielu potwierdzeniem ponadnormalnej roli polityki w jego urzędzie nauczycielskim – i to polityki lewicowo-radykalnej” – napisał prof. Pertici w tekście opublikowanym przez Magistra.
Uczony przyznaje, że także dla wielu poprzednich papieży polityka miała ogromne znaczenie, zwłaszcza od czasów rewolucji francuskiej. Dla niektórych, stwierdza badacz, była istotniejsza nawet od dyskursu religijnego. Uczony podał tu przykład potępienia Akcji Francuskiej; wskazał też, że nawet słynny Syllabus Errorum nie byłby możliwy bez szoku politycznych wydarzeń rewolucji lat 1848-1849.
Problem narastał w XX stuleciu; także duża część kościelnej krytyki pod adresem Benedykta XVI, pisze Pertici, była motywowana nie teologicznie, ale politycznie właśnie. W obliczu upadku ideologii marksistowskiej obawiano się, że niemiecki papież doprowadzi do restytucji politycznego konserwatyzmu.
Nigdy jednak „politycznego prymatu” nie prezentowano tak otwarcie, jak czyni to papież Franciszek, twierdzi Pertici. W przeszłości gdy Kościół mówił o polityce, to czynił to językiem i argumentami dawnych stuleci – i zasadniczo dość pośrednio. Nowością u papieża Franciszka jest to, że „uprawia politykę wprost i bezpośrednio, bez związku z teologią czy duchowością” ,wskazuje Pertici.
Według profesora problemem jest to, że papież Franciszek całkowicie zaakceptował XX-wieczny „zwrot antropologiczny” w teologii. W dużej części dzisiejszego katolicyzmu taka decyzja uznawana jest za oczywistą i wręcz za jedynie możliwą; uważa się, jakoby bez „zwrotu antropologicznego” Kościół katolicki nie mógł partycypować we współczesnym świecie i prowadzić skutecznej ewangelizacji.
Właśnie kierując się tym przekonaniem, sądzi Pertici, papież Franciszek pisze w Niedzielę Wielkanocną do ruchów ludowych i tak często mówi o ekologii czy krajach rozwijających się. Pertici uważa przy tym, że problem nie dotyczy jedynie papieża Bergoglio; także wielu oponentów Franciszka w samym Kościele katolickim kieruje jest przede wszystkim politycznymi motywacjami.
Pertici zwraca na koniec uwagę na wypowiedź Benedykta XVI z 19 października 2006 w Weronie. Według papieża z Niemiec sekularyzacja objęła nie tylko świat, ale wdarła się także do samego Kościola.
„Nauczymy się przeciwstawiać tej wewnętrznej sekularyzcji, która zagraża Kościołowi w naszych czasach, jako skutkowi procesów sekularyzacyjnych, tkóre głęboko naznaczyły cywilizację europejską” – pisał Benedykt.
Według Perticiego jednym z najbardziej ewidentnych przykładów takiej „wewnętrznej sekularyzacji” Kościoła jest właśnie obserwowalny dziś „prymat polityki”.
Źródło: magister.blogautore.espresso.repubblica.it
Pach
