Zabiegi lecznicze, świadczenia zdrowotne i dbałość o ich dostępność. Tak w nowomowie urzędniczej traktowana jest troska o prawa osób, które chcą dokonać aborcji, ale nie mogą tego uczynić, bo nie dość, że lekarz skorzystał z klauzuli sumienia, to jeszcze w myśl wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nie musi wskazać innego abortera. Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził zaniepokojenie takim stanem. O prawach nienarodzonych nie wspomniał.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, lekarz który powstrzymał się od wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z jego sumieniem, nie może być obarczonym obowiązkiem wskazania realnych możliwości uzyskania takiego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. Co więcej, Trybunał nie odroczył terminu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu.
Wesprzyj nas już teraz!
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich taka sytuacja powoduje, że z dniem wejścia w życie orzeczenia TK w polskim porządku prawnym „nie będzie podmiotu, który byłby zobowiązany do wskazania takiemu pacjentowi innego lekarza, czy podmiotu leczniczego, który wykonałby takie świadczenie”. Zdaniem Rzecznika, taka sytuacja narusza gwarancje zapisane w Konstytucji. Dlatego Adam Bodnar zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o pilne stworzenie mechanizmu, który pozwoli pacjentowi uzyskać informację, o tym gdzie może uzyskać świadczenie, które nie zostało wykonane przez lekarza powołującego się na klauzulę sumienia.
Sytuacja jest kuriozalna, bo prawo do dostępu świadczeń wyraźnie kłoci się tu z inną konstytucyjną wartością jaką jest prawo do życia. Niemniej nienarodzone dzieci nie mogą liczyć na obronę swoich praw tak jak pacjenci, którzy dążą do ich unicestwienia. Ten konflikt tylko dowodzi tezie obrońców życia, którzy wskazują, że nie byłoby tego rodzaju wątpliwości i zróżnicowanego traktowania praw człowieka, gdyby prawo szanowało życie. I to w tym kierunku winno zmierzać zaangażowanie takich instytucji jak RPO.
Marcin Austyn
