22 czerwca w rzeszowskim Instytucie Teologiczno-Pastoralnym odbyło się sympozjum poświęcone świętowaniu niedzieli. To część ogólnopolskiej kampanii „W niedzielę nie kupuję!” przygotowanej przez Akcję Katolicką.
Organizatorem sympozjum był Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Rzeszowskiej, Region Rzeszowski NSZZ „Solidarność” oraz Katedry Historii Kościoła XIX i XX wieku oraz Historii Liturgii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Współorganizatorami był rzeszowski Instytut Teologiczno-Pastoralny, Wyższe Seminarium Duchowne w Rzeszowie oraz lokalny oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.
Wesprzyj nas już teraz!
W pierwszym wystąpieniu ks. Marcin Nabożny wskazał na biblijne źródła obchodzenia dnia świętego. Już w księdze Bóg błogosławił siódmy dzień, który uczynił świętym dla odróżnienia od innych. Starotestamentalni żydzi tego dnia wspominali tak stworzenie świata, wyzwolenie z niewoli i zawarcie przymierza z Bogiem. Chrystus w trakcie swojej zbawczej misji uwolnił dzień święty od legalistycznego rygoryzmu faryzeuszy. Czynione przez niego cuda łączą szabat z dobrocią Boga i uzdrowieniem. Dzień Zmartwychwstania oraz chrystofanie wskazują właśnie na niedzielę, jako dzień Boży chrześcijan. Pierwsze wzmianki o jej świętowaniu przedstawiają Dzieje Apostolskie oraz św. Paweł. Takie świadectwa prezentują też pisarze wczesnochrześcijańscy oraz Ojcowie Kościoła. Pierwsze próby powszechnego uregulowania świętowania niedzieli miały miejsce w roku 313, edykt cesarza Konstantyna wprowadzał ten dzień jako wolny od pracy.
Ks. Waldemar Pałęcki MSF przedstawił wystąpienie zatytułowane „Niedziela jako Mała Pascha w liturgii Kościoła”. Jak tłumaczył, od początku przyjęcia chrześcijaństwa w Polsce niedziela była szczególnie celebrowana. Zmartwychwstanie było podkreślane poprzez obrzęd aspersji oraz procesje stacyjne. Co najmniej od XIV wieku świętowanie niedzieli rozpoczynało się w sobotę wieczorem i kończyło w niedzielę w godzinach popołudniowych. Czas ten był wypełniany nie tylko celebracją Mszy św., ale także modlitwami, litaniami, odmawianymi godzinkami.
Ks. Marek Grygiel wskazał na złożoność problemów związanych ze świętowaniem niedzieli w przypadku polskich emigrantów. Jest to kwestia dziś szczególnie aktualna w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Dla wielu z Polaków pracujących za granicą, przeżywających rozłąkę z rodziną, to polskie duszpasterstwo staje się miejscem nie tylko przeżyć religijnych, ale i integracji. Co dla wielu Polaków pozostaje zaskoczeniem, niedziela jest w wielu zachodnich krajach dniem wolnym od pracy jak i od handlu.
Po przerwie kawowej Robert Stefanowski, prezes GREINPLAST Sp. z o.o. Chemia Budowlana, jednej z najważniejszych polskich firm w tej branży, wskazywał na rolę, jaką w jego życiu odgrywa religia. Doświadczenie wiary oraz prowadzenie firmy to sfery naturalnie przenikające się w codziennym życiu.
Wojciech Buczak, przewodniczący NSZZ „Solidarność” Regionu Rzeszowskiego wskazał na długą historię wysiłków podejmowanych w celu uregulowania niedzielnego handlu w sposób, który pozostawiałby czas na życie rodzinne pracowników sklepów, galerii i sieci handlowych. Jak się okazuje, pomysł ten popierają sami kierownicy wielkopowierzchniowych sklepów, dla których zasadniczym warunkiem jest jednak, by wprowadzone regulacje obejmowały całą branżę. Zmniejszone obroty z powodu zakazu lub ograniczenia handlu w niedzielę byłyby rekompensowane większymi w piątek, sobotę i poniedziałek. Do tej pory rzeszowska „Solidarność” zabiegała o wprowadzenie takich norm prawnych prowadząc kampanie informacyjne, negocjacje z pracodawcami, akcje protestacyjne oraz wspierając służące temu inicjatywy ustawodawcze. W 2004 związkowcy wystąpili do Rady Miasta Rzeszowa z kompromisowym projektem, by w niedzielę i święta placówki handlowe były czynne tylko w godzinach od 11 do 14. Regulacja handlu należy, o czym się często zapomina, do kompetencji władz samorządowych. Równocześnie pracodawcy sami zaczęli skracać dzień pracy w Wigilię Bożego Narodzenia – w dniu, w którym obroty nie są zazwyczaj zadowalające, podobnie jak to jest w wielu przypadkach w niedzielę.
Halina Szydełko, prezes Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej, zwróciła uwagę na ogólnopolski charakter akcji „W niedzielę nie kupuję!”. W wielu miastach zaprezentowano plakaty akcji, wydano także ulotki i materiały tłumaczące powody i cel kampanii. Jak zauważyła, wielu z nas pamięta jeszcze czasy, kiedy sklepy bywały czynne w sobotę tylko do godziny 13:30, a w niedzielę były zamknięte. Akcja „W niedzielę nie kupuję!” wiąże się także z podjęciem wyzwań wynikających z przemian społeczno-kulturowych. Zmienia się sposób postrzegania i spędzania czasu wolnego, należy w tej sytuacji zaproponować nowe rozwiązania, zwłaszcza skierowane do rodzin.
Patronat honorowy nad sympozjum objęli biskup diecezji rzeszowskiej Kazimierz Górny, Krajowy Asystent Akcji Katolickiej w Polsce biskup Mariusz Leszczyński, który skierował do uczestników i organizatorów specjalny list, a także senator Alicja Zając. Patronat medialny nad sympozjum sprawował magazyn „Polonia Christiana” oraz portal PCh24.pl.
mat
