Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie wszczęła śledztwo dotyczące zabójstw przez czechosłowackich funkcjonariuszy państwa komunistycznego trzydziestu polskich obywateli. Miało to miejsce na granicy czechosłowacko-austriackiej w latach 1952-1965.
Polacy ponieśli śmierć podczas prób przekraczania granicy czechosłowacko-austriackiej. Śledztwo wszczęto w oparciu o materiały przesłane do IPN przez Agendę Platformy Europejskiej Pamięci i Sumienia w Pradze. Po analizie materiałów okazało się, że część z nich dotyczy przypadków obywateli polskich, których zwłoki odnaleziono na granicy czechosłowacko-austriackiej w pobliżu Mikulova (Czechy). Przyczyną śmierci było porażenie prądem elektrycznym w zetknięciu z ogrodzeniem pod napięciem. Osoby te, jak oficjalnie ustalono w toku śledztwa, podjęły próbę pokonania płotu granicznego, a ich ciała leżały nieopodal tego miejsca bądź na samym ogrodzeniu.
Wesprzyj nas już teraz!
W toku dotychczasowych czynności ustalono, iż pomiędzy 1952 a 1965 rokiem na granicy byłej Czechosłowacji z Austrią i Niemcami poniosło śmierć łącznie ok. 30 obywateli polskich, którzy zostali śmiertelnie porażeni przez prąd elektryczny podczas próby przekroczenia funkcjonującej w tym czasie zapory z drutu kolczastego – tak zwanej „EDZ” (eletrický drátěný zatáras).
W toku śledztwa priorytetem jest ustalenie wszystkich takich przypadków. Lista ofiar wciąż pozostaje otwarta. Czynności śledcze ukierunkowane są zatem na dotarcie do osób najbliższych, które mogłyby reprezentować prawa pokrzywdzonych w postępowaniu. Ustalenie nie jest łatwe, gdyż zwykle jedyni krewni pokrzywdzonych to ich rodzeństwo – ofiary z racji młodego wieku nie zdążyły jeszcze założyć rodzin.
Do chwili obecnej odnaleziono kilka osób spokrewnionych z zabitymi. Część świadków przesłuchano, opracowano także szereg wniosków o międzynarodową pomoc prawną. Trafiły one bądź trafią do czeskich i słowackich organów i instytucji państwowych oraz organów ścigania – Prokuratury Powiatowej w Czeskim Krumlovie, Instytutu Pamięci Narodowej na Słowacji, Czeskiego Urzędu Dokumentacji i Ścigania Zbrodni Komunizmu oraz Instytutu Badania Reżimów Totalitarnych w Pradze. Zebrano także i poczyniono ustalenia w kwestii wszystkich dostępnych w kraju archiwaliów łączących się z zakresem tematycznym śledztwa, a których dostarczyło Archiwum IPN, po przeprowadzonej kwerendzie archiwalnej.
Kolejne zaplanowane czynności w śledztwie to m.in. oględziny ujawnionych materiałów archiwalnych, tłumaczenia wszystkich wniosków o międzynarodową pomoc, osobiste oględziny i wyjazdy prokuratora do organów Republiki Czeskiej celem osobistego zapoznania się ze stosowymi dokumentami, przesłuchania świadków itp.
Źródło – ipn.gov.pl
AB