W różnych miejscach podlaskiego Supraśla stanęły kapliczki, które przechodnie mogą podziwiać oraz – jeśli chcą – modlić się przy nich. Jest to wystawa plenerowa „Kapliczki – dziedzictwo kulturowe”, którą przygotowało Muzeum Ikon w Supraślu.
Celem ekspozycji jest zwrócenie uwagi na fakt, iż kapliczki powoli znikają z krajobrazu Polski. A jest to cenne dziedzictwo tak religijne, jak i kulturowe. Wystawa prezentuje kapliczki wykonane przez współczesnych twórców. Do udziału w projekcie zostali zaproszeni artyści z Polski, Ukrainy i Serbii, w większości związani z Międzynarodowymi Warsztatami Ikonograficznymi w Nowicy. Każdy z artystów sam wyznaczył temat pracy. Pomimo zastosowania jednego, wspólnego dla wszystkich formatu drewnianego podobrazia umieszczonego w metalowym zadaszeniu, powstały prace bardzo różnorodne.
Kapliczki stanowią wielką rozpiętość stylu wykonania, charakterystycznego dla poszczególnych twórców. Są pośród kapliczek dzieła opatrzone dodatkami podkreślającymi atrybuty przedstawionego świętego, ikony współczesne, oszczędne w środkach wyrazu, a także te czerpiące z kanonicznych przedstawień. W kapliczkach znajdują się wizerunki Matki Bożej, Chrystusa, a także świętych Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej.
Wesprzyj nas już teraz!
Kapliczki rozmieszczone są w różnych miejscach Supraśla – przy instytucjach kultury, edukacji, jak również związanych z kultem – tworząc ścieżkę prowadzącą zwiedzających i turystów do niektórych spośród miejsc wartych zobaczenia i odwiedzenia w Supraślu. Szczegółową mapę z trasą kapliczek można odnaleźć m.in. na profilu facebookowym Muzeum Ikon.
„Bogu na chwałę, cierpiącym na pociechę, błądzącym jako drogowskaz” – głosi napis na jednej z przydrożnych kapliczek stojących niedaleko Krakowa. To motto najlepiej chyba oddaje funkcje kapliczek. Kapliczki przydrożne przez wieki powstawały w intencji upamiętnienia ważnego wydarzenia, stawiano je w podzięce za wyzdrowienie, pełniły funkcję ochronną, tym samym „pisały” historię danego regionu i lokalnej społeczności. Były i są świadectwem kultury ludowej i historii, również w wymiarze osobistym.
Kapliczki, przydrożne figury świętych i krzyże są integralnie związane z polskim pejzażem kulturowym. Te obiekty kultu religijnego wyrosły z ducha chrześcijańskiej Europy. Kapliczki
są świadectwem żywej tradycji okazywania wdzięczności Bogu i świętym patronom: darem błagalnym w czasach zagrożeń, często aktem dziękczynnym, formą upamiętniania zasług zmarłych dobroczyńców czy osób najbliższych. To także wyraz potrzeby sakralizacji przestrzeni, w której żyje człowiek.
Adam Białous
