Postać świętego Hipolita Rzymskiego jest przykładem, jak nietypowe bywają drogi do świętości. Był on wyjątkowo poczytnym pisarzem kościelnym i teologiem, a oprócz tego przez dziesięć lat działał jako… biskup przewodniczący schizmie (przez niektórych bywa nawet nazywany antypapieżem), która na dodatek stanowiła opozycję do pontyfikatu trzech kanonizowanych papieży. Przez całe życie był oddany Kościołowi, ale aż nadto gorliwy, należał bowiem do stronnictwa rygorystów, utrudniających pokutującym ciężkim grzesznikom powrót do jedności kościelnej. Pod koniec życia został pojmany za nieugięte głoszenie Chrystusowej Ewangelii i zesłany na wygnanie wraz z panującym wtenczas papieżem, gdzie pojednał się z Namiestnikiem Chrystusa Pana i oddał życie za Wiarę.
Hipolit urodził się prawdopodobnie w Rzymie, choć inne źródła podają, że pochodził z Azji Mniejszej albo z Grecji. Focjusz w swym dziele Biblioteka podaje, iż był on uczniem świętego Ireneusza z Lugdunum (Lyonu), który z kolei depozyt świętej wiary otrzymał od jednego z Ojców Apostolskich Polikarpa ze Smyrny. Za papieża Zefiryna Hipolit był prezbiterem w kościele rzymskim i już wtedy zasłynął z talentu kaznodziejskiego i celności wywodów teologicznych. Jego homilii miał okazję słuchać wybitny egzegeta Orygenes.
W świecie chrześcijańskim grasowała w tym czasie herezja monarchianizmu, rozszerzana między innymi przez antytrynitarną sektę niejakiego Sabeliusza (stąd sabelizanizm). Z tym zagrożeniem zmagał się Święty jako biskup i ono też stało się przyczyną jego poróżnienia z Biskupem Rzymu – oskarżył bowiem papieża świętego Kaliksta I o sprzyjanie heretykom i według niektórych podań został wybrany na antypapieża, a jego siedziba miała się znajdować w Portus pod Rzymem. Hipolit kontynuował opozycję względem dwóch kolejnych papieży – świętego Urbana I i świętego Poncjana.
Wesprzyj nas już teraz!
Owo poróżnienie, które zresztą nie jest dobrze opisane źródłowo nie stanowiło wszelako istoty postawy Hipolita. Był on troskliwym pasterzem dla swych wiernych i pisarzem kościelnym, którego pisma czytał przez wieki chrześcijański Zachód. Niestety nie zachowała się większość jego dzieł. Pisał on teksty egzegetyczne, apologetyczne i polemiki, zajmował się liturgią rzymską (w dziele Tradycja Apostolska), a nawet historią – napisał kronikę świata, z której korzystali inni pisarze. Podczas prześladowań za Septymiusza Sewera powstała rozprawa O Chrystusie i Antychrystusie, zawierająca opis końca świata.
Sam święty Hipolit został skazany na wygnanie i śmierć wraz z papieżem świętym Poncjanem w czasie prześladowań za Maksymina Traka. Udali się razem na Sardynię, gdzie nastąpiło pojednanie z Biskupem Rzymu i obaj śmiało błogosławiąc imię Pana Jezusa Chrystusa zostali zgładzeni przez pogan.
Wspomnienie liturgiczne Świętego obchodzone jest w dzienną rocznicę translacji zwłok, która miała miejsce 13 sierpnia 236 roku. W XVI wieku odnaleziono na cmentarzu przy Via Tiburtina posąg z wypisanymi z tyłu tytułami dzieł Hipolita. Za pontyfikatu błogosławionego Piusa IX relikwie zostały przeniesione do pałacu na Lateranie.
FO