23 sierpnia 2023

Św. Tomasz objaśnia List do Rzymian św. Pawła. Ważne dzieło Akwinaty już po polsku

Ukazał się po polsku „Wykład Listu do Rzymian” Akwinaty. Objaśnianie Pisma Świętego było jednym z podstawowych zadań teologa na średniowiecznym uniwersytecie. Mimo że teksty komentarzy biblijnych stanowią jedynie ok. 13 procent dzieł św. Tomasza, to właśnie Biblia – jak pisze we wstępie do tego tomu ks. prof. Piotr Roszak – odgrywa kluczową rolę w ustaleniu artykułów wiary, które zgodnie z Tomaszową metodą uprawiania teologii stanowią jej zasady i są punktem wyjścia dla dalszej refleksji.

Dla Akwinaty całe Pismo Święte odsłania tajemnice serca Chrystusa. Jednocześnie w prologu do swego „Wykładu Listu do Rzymian” (tytułu oryginalny: Super Epistolam ad Romanos lectura) św. Tomasz szczególne teologiczne znaczenie przypisuje właśnie temu dziełu oraz Psalmom, stwierdzając że w „w obu pismach zawiera się prawie cała nauka o Bogu”.

W tymże prologu autor/teolog stara się ukazać miejsce Listu do Rzymian pośród innych pism św. Pawła. Mówi, że cała nauka apostoła „pochodzi z łaski Chrystusa”, a poszczególne listy Pawłowe ujmują tę łaskę z różnych perspektyw. List do Rzymian „spogląda na łaskę Chrystusa samą w sobie” i „w ten sposób ją sławi”.

Wesprzyj nas już teraz!

Św. Tomasz w tekście komentarza opiera się na poprzedzającej go tradycji – cytuje Ojców Kościoła (m.in. świętych Ambrożego, Augustyna, Hieronima) oraz autorów bliższych mu historycznie (zwłaszcza glosę Piotra Lombarda). Jednocześnie wchodzi z tą tradycją w dialog, m.in. zauważając rozbieżności w interpretacjach czy opowiadając się za taką lub inną opinią jako właściwszą. Wszystko to ma na celu integralne wyjaśnienie tekstu i jego wielu możliwych sensów – wychodząc od dosłownego i przechodząc do duchowego. W jego komentarzu mocny jest także element filozoficzny. Charakterystyczne powiązanie Biblii i metafizyki stanowi poniekąd „znak firmowy” egzegezy Tomaszowej. Współcześni komentatorzy zwracają także uwagę, że choć św. Tomasz nie miał warsztatu (zwłaszcza językowego) współczesnej nam egzegezy, to odczytanie przez niego myśli św. Pawła jest często bardzo trafne.

Komentarz Akwinaty jest w swej formie tekstem scholastycznym i odnajdujemy w nim właściwe dla tej epoki instrumenty: kwestie, argumenty przeciwne do własnej tezy, noty, podziały i rozróżnienia – elementy obecne także w innych dziełach Świętego Tomasza, często w bardziej rozbudowanej formie.
Tłumaczenie autorstwa o. prof. Jacka Salija OP ukazało się po raz pierwszy w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku.

Dzieła św. Tomasza, zebrane w ramach 70-tomowej serii Dzieła wszystkie Tomasza z Akwinu, należą do europejskiego i światowego kanonu intelektualnego i stanowią ważną inspirację do pogłębionych intelektualnych poszukiwań.

Tomaszowe dzieło, w zależności od tłumaczenia, liczy od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy stron. Do jego spuścizny odwołują się nie tylko katolicy, lecz również chrześcijanie innych wyznań, a także niewierzący specjaliści rozmaitych nauk humanistycznych, w tym ekonomiści i politycy.

Serię opracowują: Fundacja Pro Futuro Theologiae, Instytut Teologiczny i Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów W drodze. W projekcie bierze udział wielu wybitnych tłumaczy oraz badaczy twórczości św. Tomasza z Akwinu.

Projekt Dzieła wszystkie Tomasza z Akwinu został objęty honorowym patronatem Przemysława Czarnka, Ministra Edukacji i Nauki.

Wesprzyj nas!

Będziemy mogli trwać w naszej walce o Prawdę wyłącznie wtedy, jeśli Państwo – nasi widzowie i Darczyńcy – będą tego chcieli. Dlatego oddając w Państwa ręce nasze publikacje, prosimy o wsparcie misji naszych mediów.

Udostępnij

Udostępnij przez

Cel na 2025 rok

Po osiągnięciu celu na 2024 rok nie zwalniamy tempa! Zainwestuj w rozwój PCh24.pl w roku 2025!

mamy: 32 321 zł cel: 500 000 zł
6%
wybierz kwotę:
Wspieram