Nie da się zapewnić pokoju i bezpieczeństwa na świecie, jeśli nie stworzy się społeczeństwa włączającego. Dlatego trzeba wdrażać program „Nowej Umowy Społecznej”, przedstawiony w 2020 r. – zadeklarował 9 listopada br., podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ, Sekretarz Generalny Antonio Guterres.
Szef ONZ, zwracając uwagę na bezprecedensowe nasilenie konfliktów na świecie od 1945 roku, apelował o większą determinację w realizacji programów oenzetowskich, mających niwelować nierówności we wszystkich krajach. Długie i złożone konflikty, coraz liczniejsze przewroty wojskowe, łamanie praw człowieka oraz towarzysząca temu bezkarność sprawiają, że „pokój nigdy nie był tak pilny”. – Dlatego właśnie zapobieganie konfliktom jest centralnym elementem proponowanej przeze mnie Nowej Agendy dla Pokoju, będącej częścią raportu na temat Naszej Wspólnej Agendy – podkreślił Guterres. Należy „budować i wzmacniać więzy zaufania między ludźmi zamieszkującymi w ramach tych samych granic, a także w rządach i instytucjach ich reprezentujących”. Konieczne jest włączenie w rozmowy pokojowe – w krajach ogarniętych konfliktami – wszystkich stron. Należy skuteczniej walczyć z dyskryminacją i nierównością.
Plan działania przedstawiony przez szefa ONZ opiera się na czterech kluczowych kwestiach. Dotyczy budowy solidarności między ludźmi, zapobieganiu konfliktom, równości płciowej i budowaniu instytucji bardziej angażujących obywateli. – Po pierwsze musimy jednakowo inwestować w rozwój wszystkich ludzi – zaznaczył Sekretarz Generalny ONZ. Zauważył, że od ubiegłego roku gwałtownie wzrosły wydatki na zbrojenia na całym świecie. Obecnie przeznacza się na broń prawie 2 bln dolarów rocznie. Te pieniądze – jego zdaniem – mogłyby być chociaż w części poświęcone na rozwój społeczny, równość i integrację. Na budowanie społeczeństwa włączającego zgodnie z założeniami programu „Nowej Umowy Społecznej”, który został przedstawiony w zeszłym roku w raporcie na temat „Naszej Wspólnej Agendy”.
Wesprzyj nas już teraz!
Twórcy programu wskazują na potrzebę inwestowania i tworzenia powszechnych systemów ubezpieczeń zdrowotnych. Sugeruje zwiększenie wydatków na ochronę socjalną, edukację i szkolenia dla wszystkich ludzi. Większy nacisk należy położyć na partycypacyjny udział obywateli w życiu publicznym i gospodarczym. Należy zwalczać wykluczenie i nierówność, w szczególności zwracając uwagę na potrzeby młodego pokolenia. Trzeba wdrażać Agendę na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, by „nikt nie pozostał w tyle”.
Istotną rolę do odegrania w budowaniu pokoju mają kobiety. – Dlatego Organizacja Narodów Zjednoczonych nadal walczy o prawa kobiet i dziewcząt na całym świecie – dodał szef ONZ. Zapowiedział, że zwiększy udział kobiet w misjach pokojowych, jednocześnie wskazując, że już dziś 40 procent środków z Funduszu Budowania Pokoju przeznacza się na zapewnienie równości genderowej i „praw kobiet”. Ważne jest zachowanie różnorodności w każdym społeczeństwie, w tym kulturowej, religijnej i etnicznej. To jest „wielka korzyść”, a nie „zagrożenie”. Według Guterresa, „wszelkiego rodzaju wykluczenia i nierówności” napędzają konflikty.
„Nowa Umowa Społeczna”, o której mówił szef ONZ podczas sesji jesienią ub. roku, przewiduje budowę zrównoważonego świata zgodnie z Agendą 2030, Paryskim Porozumieniem z 2015 r. i Agendą działań z Addis Abeby. – Nowa umowa społeczna umożliwi młodym ludziom godne życie; zapewni kobietom takie same perspektywy i możliwości jak mężczyznom; i będzie chronić chorych, bezbronnych oraz wszelkiego rodzaju mniejszości – zaznaczył. Agendę należy realizować poprzez edukację od najmłodszych lat i wdrażanie technologii cyfrowych. Neurobiologia ma pokazywać, że „edukacja przedszkolna zmienia życie jednostek i przynosi ogromne korzyści społecznościom”. Program postuluje dwukrotne zwiększenie wydatków na edukację na świecie do końca obecnej dekady w krajach o niskich i średnich dochodach, do 3 bilionów dolarów rocznie.
Jeśli chodzi o technologię cyfrową, która zmienia świat, rządy powinny priorytetowo potraktować inwestycje w kompetencje cyfrowe i infrastrukturę. – Rewolucja cyfrowa i sztuczna inteligencja zmienią charakter pracy oraz relacje między pracą, wypoczynkiem i innymi czynnościami, które trudno nawet dziś sobie wyobrazić. Plan działania na rzecz współpracy cyfrowej, uruchomiony w ONZ (…) promuje wizję integracyjnej, zrównoważonej przyszłości cyfrowej, do końca 2030 r. podłączając do Internetu pozostałe cztery miliardy ludzi – stwierdził Guterres.
„Nowa Umowa Społeczna” obejmuje wprowadzenie powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych i tzw. powszechnego dochodu podstawowego. Chodzi o wypłacanie bezwarunkowo każdemu dorosłemu obywatelowi pewnej minimalnej kwoty, która pozwoliłaby mu przeżyć. Guterres wskazuje, że promowany przez niego program przewiduje „ustanowienie minimalnych poziomów ochrony socjalnej oraz odwrócenie trendu chronicznego niedoinwestowania usług publicznych, w tym edukacji, opieki zdrowotnej i dostępu do Internetu”. Poza tym wszędzie na świecie potrzebna jest nowa polityka, by uporać się z rasizmem, kolonializmem i głęboko zakorzenionymi „nierównościami genderowymi”. Niestety, zdaniem szefa ONZ, te nierówności są „wzmacniane” przez „normy społeczne” i dlatego trzeba je zmienić.
W „Nowej Umowie Społecznej” ważną rolę pełnią podatki i „zmiany klimatyczne”. Właściwie program ma pomóc uratować zadłużone państwa przed bankructwem, zwiększając „bazę podatkową”. Podstawą do generowania nowych obciążeń fiskalnych ma być polityka klimatyczna (większe obciążenia z powodu emisji dwutlenku węgla, metanu). Istotna jest także walka z korupcją poprzez liczniejszą grupę niezależnych mediów. – Spójrzmy prawdzie w oczy. Międzynarodowy system polityczny i gospodarczy nie zaspokaja podstawowych globalnych dóbr publicznych: zdrowia publicznego, działań na rzecz klimatu, zrównoważonego rozwoju i pokoju – komentował. Dodał, że „pandemia COVID-19 przyniosła tragiczny rozdźwięk między własnym interesem a wspólnym interesem”. Ujawniła też „ogromne luki” w systemie zarządzania. By je zniwelować, konieczny jest „nowy model globalnego zarządzania”, opierający się na pełnym, włączającym i równym udziale wszystkich stron w globalnych instytucjach.
Źródło: un.org
AS
